Ahilyanagar News: अहिल्यानगर- निंबादैत्य नांदूर हे पाथर्डी तालुक्यात वसलेले एक छोटेसे गाव आहे, जे सामूहिक एकजूट, शिक्षणाची जागरूकता आणि सकारात्मक दृष्टिकोन यांच्या जोरावर विकासाच्या मार्गावर वेगाने प्रगती करीत आहे. भगवानगडाच्या पायथ्याशी असलेल्या या गावाने आपल्या अनोख्या परंपरा, सामाजिक एकता आणि निसर्गप्रेम यांच्या बळावर आदर्श गाव म्हणून स्वतःची ओळख निर्माण केली आहे. गावातील प्रत्येक घरातून एक व्यक्ती शासकीय सेवेत कार्यरत आहे, आणि यामागे गावकऱ्यांनी शिक्षणाला दिलेले प्राधान्य आणि निंबादैत्य देवस्थान समितीच्या कार्याचा मोलाचा वाटा आहे.
शिक्षण आणि शासकीय सेवेतील योगदान
निंबादैत्य नांदूर गावाची लोकसंख्या सुमारे ३,००० आहे, आणि येथील साक्षरतेचे प्रमाण ९० टक्क्यांहून अधिक आहे. गावकऱ्यांनी शिक्षणाचे महत्त्व ओळखून शैक्षणिक चळवळीला प्राधान्य दिले आहे, ज्यामुळे गावातील प्रत्येक घरातून किमान एक व्यक्ती शासकीय सेवेत कार्यरत आहे. यामध्ये सुमारे ५०० प्राथमिक शिक्षक, ५० पोलिस कर्मचारी, २५ सैन्य दलातील जवान आणि वर्ग दोनच्या १० अधिकाऱ्यांचा समावेश आहे. गावातील तरुणांनी शिक्षणाच्या जोरावर शासकीय सेवेत स्थान मिळवले आहे, जे गावाच्या शैक्षणिक प्रगतीचे आणि सामूहिक प्रयत्नांचे प्रतीक आहे. ही उपलब्धी गावाच्या सांस्कृतिक आणि सामाजिक मूल्यांचे महत्त्व अधोरेखित करते, जिथे शिक्षणाला सर्वोच्च प्राधान्य दिले जाते.
सामाजिक आणि सांस्कृतिक एकता
निंबादैत्य नांदूर गावाने जातीय सलोखा आणि सामाजिक एकता जपली आहे, ज्यामुळे गावात सांस्कृतिक उच्च परंपरांचा वारसा टिकून आहे. गावात वारकरी संप्रदायाचा प्रभाव आहे, आणि संत-महंतांचे विचार गावकऱ्यांच्या जीवनात रुजलेले आहेत. दर शनिवारी निंबादैत्य मंदिरासमोर सामूहिक महाआरती आयोजित केली जाते, ज्यामध्ये सर्व जाती-धर्मांचे ग्रामस्थ, लहानांपासून थोरांपर्यंत, सहभागी होतात. यानंतर साखळी पद्धतीने महाप्रसादाची पंगत घेतली जाते, जी सामाजिक एकतेचे प्रतीक आहे. गुढीपाडव्याच्या निमित्ताने आयोजित होणारी गावची यात्रा ही गावकऱ्यांचा उत्साह आणि एकजूट दर्शवते. या यात्रेदरम्यान गावकरी आणि परदेशातून येणारे भूमिपुत्र नवीन विकासकामांचा संकल्प करतात, ज्यामुळे गावाच्या प्रगतीला चालना मिळते.
आरोग्य आणि शिक्षणासाठी अनोखे उपक्रम
निंबादैत्य नांदूर गावात निंबादैत्य देवस्थान समितीने अनेक सामाजिक उपक्रम हाती घेतले आहेत, ज्यामुळे गावकऱ्यांचे जीवनमान उंचावले आहे. दरवर्षी गावातील महिला आणि विद्यार्थ्यांसाठी हिमोग्लोबिन तपासणी शिबिर आयोजित केले जाते. यामध्ये हिमोग्लोबिनचे प्रमाण ११ पेक्षा कमी असलेल्या व्यक्तींना, विशेषतः महिलांना, तीन महिन्यांसाठी मोफत औषधे आणि गोळ्या दिल्या जातात. याशिवाय, आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल परंतु हुशार विद्यार्थ्यांना शिष्यवृत्ती देऊन त्यांच्या शिक्षणाला प्रोत्साहन दिले जाते. हे उपक्रम गावातील आरोग्य आणि शिक्षण क्षेत्रातील जागरूकता दर्शवतात आणि गावकऱ्यांच्या सर्वांगीण विकासासाठी समितीच्या कटिबद्धतेचे द्योतक आहेत.
निसर्गप्रेम आणि जलसंधारण
निंबादैत्य नांदूर गावातील ग्रामस्थांनी निसर्गप्रेम आणि पर्यावरण संरक्षणाला विशेष महत्त्व दिले आहे. गेल्या पाच वर्षांपासून गावात दरवर्षी वृक्षारोपणाचा कार्यक्रम राबवला जातो, आणि अनेक झाडे यशस्वीपणे जगवली गेली आहेत. खंडोबा माळ परिसरातील वृक्षारोपण विशेष उल्लेखनीय आहे. याशिवाय, पाझर तलावाचे खोलीकरण पाच वर्षांपूर्वी देवस्थान समितीने केले, ज्यामुळे गावातील पाण्याचा प्रश्न सुटण्यास मदत झाली. नाम फाउंडेशनच्या जलसंधारण चळवळीसाठी गावकऱ्यांनी बांधकाम साहित्य मोफत उपलब्ध करून दिले, जे गावाच्या सामूहिक सेवाभावी वृत्तीचे उदाहरण आहे. जनावरांसाठी पिण्याच्या पाण्याची सोय करण्यासाठी गावाच्या दोन बाजूंना पाण्याचे हौद बांधले गेले, ज्यामुळे पशुधनाच्या काळजीबद्दल गावाची बांधिलकी दिसून येते.
विकासासाठी सामूहिक प्रयत्न
निंबादैत्य नांदूर गावातील विकासकामे ही सामूहिक एकजुटीचे आणि ग्रामस्थांच्या सेवाभावी वृत्तीचे फलित आहे. गावातील रस्ते आणि दळणवळणाच्या समस्यांचे निराकरण करण्यासाठी ग्रामस्थ सातत्याने प्रयत्न करीत आहेत. गावाच्या विकासासाठी सर्वांनी एकत्र येऊन काम करण्याची वृत्ती येथे दिसून येते. डॉ. सुभाष देशमुख यांच्या नेतृत्वाखालील सामाजिक कार्याने गावाला नवी दिशा मिळाली आहे. त्यांनी नमूद केल्याप्रमाणे, प्रत्येक कार्य देवाचे समजून केल्यास त्यातून मिळणारा आनंद अनमोल आहे. गावकऱ्यांनी देणाऱ्याचे हात हजारो, अशी भावना ठेवून गावाच्या प्रगतीसाठी सातत्याने योगदान दिले आहे, ज्यामुळे निंबादैत्य नांदूर हे गाव आदर्श गाव म्हणून उदयास येत आहे.
