Pregnancy Diet & Precautions: गरोदर (Pregnant) राहिल्यानंतर महिलांनी त्यांचा आहार आणि जीवनशैली योग्य ठेवणे अत्यंत गरजेचे आहे. आहार, शारीरिक हालचाली, ताणतणाव, हार्मोनल बदल इत्यादींचा महिलांच्या आरोग्यावर परिणाम होतो. चांगल्या जीवनशैलीमुळे मुलाच्या वाढीमध्ये बरेच फायदे होतात आणि या सवयींमुळे मूल निरोगी राहते.
बहुतेक स्त्रिया गरोदरपणात त्यांची दैनंदिन कामे चालू ठेवू शकतात, त्यांना फक्त त्यांच्या जीवनशैलीत काही बदल करावे लागतील काही खाद्यपदार्थ टाळावे लागेल. जर महिलांनी असे केले नाही तर त्यांच्या आरोग्यावर आणि गर्भाच्या आरोग्यावर विपरीत परिणाम होऊ शकतो. आज आपण अशाच काही गोष्टींबद्दल जाणून घेणार आहोत ज्यांचे सेवन गर्भधारणेनंतर करू नये.
- दारू पिणे (Drinking) –
गर्भवती महिलेसाठी अल्कोहोल घेणे धोकादायक ठरू शकते. खरं तर, जेव्हा एखादी गर्भवती महिला दारू पिते तेव्हा अल्कोहोल प्लेसेंटा ओलांडते आणि गर्भावर परिणाम करू शकते. हे गर्भ अल्कोहोल सिंड्रोम देखील होऊ शकते. गर्भाशयात अल्कोहोलच्या संपर्कात आल्याने गर्भाच्या अल्कोहोल सिंड्रोमशी संबंधित अनेक समस्या उद्भवू शकतात. जसे:
- शारीरिक अपंगत्व
- मेंदू अक्षमता
- वर्तन समस्या
- वाढीस विलंब
बहुतेक डॉक्टर गर्भवती महिलांना अल्कोहोल पूर्णपणे टाळण्याची शिफारस करतात.
- खूप जास्त कॅफिन (Too much caffeine) –
ज्याप्रमाणे अल्कोहोल प्लेसेंटा ओलांडते, कॅफीन देखील प्लेसेंटा ओलांडते आणि गर्भावर परिणाम करू शकते. काही संशोधनांनी असे सुचवले आहे की, दररोज 300 मिलीग्रामपेक्षा जास्त कॅफिनचे सेवन करू नये. काही तज्ञांचा असा विश्वास आहे की याचा अतिरेक गर्भासाठी हानिकारक आणि बाळाला हानी पोहोचवू शकतो. इतर तज्ञांचे असे मत आहे की गर्भवती महिलांनी दररोज 200 मिलीग्रामपेक्षा जास्त कॅफिन म्हणजेच दीड कप कॉफी घेऊ नये.
- गरम बाथ आणि ओव्हरहाटिंग (Hot bath and overheating) –
आराम केल्याने किंवा गरम पाण्यात आंघोळ केल्याने गरोदरपणातील अस्वस्थता कमी होऊ शकते, परंतु तज्ञ हॉट टब बाथ टाळण्याचा सल्ला देतात. अमेरिकन प्रेग्नन्सी असोसिएशनच्या मते, गरम टबमुळे हायपरथर्मिया किंवा शरीराचे तापमान असामान्यपणे वाढते. यामुळे बाळामध्ये अनेक विकृती निर्माण होऊ शकतात, त्यामुळे गर्भधारणेदरम्यान खालील क्रिया करणे टाळा:
- हॉट योगा किंवा पिलेट्स
- बराच वेळ उन्हात बसणे
- उबदार ठिकाणी बसणे
- निर्जलीकरण
- काही प्रकारचे व्यायाम –
डॉक्टर गर्भधारणेदरम्यान व्यायाम (Exercise) करण्याची शिफारस करतात परंतु विशिष्ट प्रकारच्या व्यायामास देखील मनाई करतात. गर्भवती महिलांनी खालील व्यायाम करणे टाळावे:
- उडी मारण्याचा व्यायाम
- धक्का मारण्याचे व्यायाम
- पहिल्या तीन महिन्यांनंतर, सिटअप्स, क्रंच्ससारखे व्यायाम
- जड उचलणे
गरोदरपणात चालणे, पोहणे आणि स्क्वॅटिंग करणे फायदेशीर ठरू शकते. पण त्याआधी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.
- धूम्रपान (Smoking) –
गर्भधारणेदरम्यान सिगारेट ओढल्याने स्त्री आणि बाळ दोघांनाही हानी पोहोचते. यामुळे हृदयविकार आणि फुफ्फुसाच्या कर्करोगाचा धोका तर वाढतोच, शिवाय गरोदरपणात धुम्रपान केल्यानेही पुढील समस्या उद्भवू शकतात.
- अकाली जन्म
- जन्मजात विकृती
- मुलाचा अचानक मृत्यू
- प्लेसेंटासह समस्या
महिलांनी गर्भवती असल्याचे समजताच त्यांनी धूम्रपान करणे बंद केले पाहिजे आणि धुराचा संपर्कही टाळला पाहिजे.
- खेळ –
अमेरिकन कॉलेज ऑफ ऑब्स्टेट्रिशियन्स अँड गायनॅकॉलॉजिस्ट्सने शिफारस केली आहे की गरोदर महिलांनी फुटबॉल किंवा बॉक्सिंगसारखे संपर्क खेळ टाळावेत. याचे कारण असे की संपर्काच्या खेळांमुळे प्लेसेंटल बिघाड होण्याचा धोका वाढतो, ज्यामुळे गर्भाशयाच्या भिंतीपासून प्लेसेंटा अकाली विलग होतो. यामुळे अकाली जन्म किंवा इतर समस्या उद्भवू शकतात.
- धोकादायक राइड टाळा –
म्युझियम पार्कमध्ये जाणारे लोक तेथे अनेक राइड्सही करतात. जर एखादी गर्भवती महिला म्युझियम पार्कमध्ये जात असेल तर तिने रोलर कोस्टर किंवा इतर कोणतीही राइड टाळावी.