Animal Care: पावसाळ्यात पाऊस अनेक आजार घेऊन येतो. माणसांपासून प्राण्यांपर्यंत संसर्ग होण्याचा धोका वाढतो. पण जनावरांना त्यांचे आजार सांगता येत नाहीत. अशा स्थितीत प्राण्यांमधील काही लक्षणे पाहून ते आजारी असल्याचा अंदाज बांधता येतो.
ग्रामीण भागातील बहुतांश लोक गाई किंवा म्हशी (cow or buffalo) पाळतात. अनेक वेळा असे दिसून येते की, ढेकूण विषाणूसारखे (mumps virus) अनेक प्रकारचे आजार जनावरांमध्ये होतात. या आजारांमुळे ही जनावरे कमजोर होतात. अनेक घटनांमध्ये जनावरेही मरतात.
राजस्थानमध्ये लुम्पी विषाणूमुळे 100 हून अधिक जनावरांचा मृत्यू (death of animals) झाला आहे. अशा परिस्थितीत पशुपालकांनी जनावरांच्या आजाराची लक्षणे (Symptoms of animal diseases) पाहून ओळखणे अत्यंत गरजेचे आहे, अन्यथा मोठे नुकसान सहन करावे लागू शकते.
पाय आणि तोंडाचा आजार (foot and mouth disease) –
पाय आणि तोंडाचा आजार हा प्राण्यांमध्ये वेगाने पसरणारा विषाणूजन्य रोग आहे. पावसाळ्यात हा आजार जनावरांमध्ये अनेकदा दिसून येतो. त्यामुळे जनावरांच्या दूध उत्पादन क्षमतेवर परिणाम होतो.
प्राण्याच्या तोंडातून जास्त लाळ गळणे, जीभ बाहेर पडणे किंवा जनावराचे चटके अडकणे ही या आजाराची मुख्य लक्षणे आहेत. जेव्हा हा रोग जनावरांमध्ये दिसून येतो तेव्हा त्यांना इतर निरोगी जनावरांपासून दूर करावे. डॉक्टरांचा सल्ला घेऊन जनावरावर उपचार सुरू करा.
गलघोंटू (galghontu) –
गलघोंटू हा एक प्राणघातक रोग आहे जो पावसाळ्यात गाई आणि म्हशींना प्रभावित करतो. या आजारात जनावरांना खूप ताप येतो आणि काही तासांतच त्यांचा मृत्यू होतो.
जर तुमच्या प्राण्याला लाळ येत असेल किंवा श्वास घेण्यास त्रास होत असेल तर ताबडतोब पशुवैद्याचा सल्ला घ्या. जनावरावर वेळेवर उपचार सुरू केले तरी या प्राणघातक आजारापासून प्राणी वाचण्याची शक्यता फारच कमी आहे.