1970 च्या दशकात बॉलीवूडमध्ये एक असा चेहरा झळकू लागला, ज्याने केवळ चित्रपटांमधून अभिनय केला नाही, तर प्रेक्षकांच्या मनावरही अधिराज्य गाजवले. त्या काळातील अनेक तारकांच्या गर्दीत एक तारा मात्र असाच होता, जो प्रत्येकाचं लक्ष वेधून घेत होता, तो म्हणजे राजेश खन्ना. त्यांच्या डोळ्यांतली भावना, खणखणीत आवाज आणि प्रेमळ हसणं यामुळे प्रेक्षक त्यांच्यावर जिवापाड प्रेम करायला लागले. पण या स्टारडमचा प्रवास सहज नव्हता. संघर्षांनी सुरू झालेली ही कहाणी 1971 मध्ये एका निर्णायक वळणावर आली, जेव्हा त्यांच्या काही निवडक चित्रपटांनी बॉक्स ऑफिसवर इतकं तुफान यश मिळवलं की ‘सुपरस्टार’ ही उपाधी जणू त्यांच्यासाठीच निर्माण झाली होती.
1971 हे वर्ष राजेश खन्ना यांच्यासाठी खऱ्या अर्थाने ‘गोल्डन इयर’ ठरलं. त्या एका वर्षात त्यांच्या तब्बल आठ चित्रपटांनी मोठा गल्ला जमवला, पण त्यातील पाच चित्रपट हे विशेष होते. हे केवळ सिनेमे नव्हते, तर त्या काळातील समाजाच्या भावनांना जुळून आलेली कलाकृती होती. या चित्रपटांनी प्रेक्षकांच्या मनात इतकं खोलवर स्थान मिळवलं की त्यांचे संवाद, गाणी आणि पात्रं आजही आठवली जातात.
‘हाथी मेरे साथी
‘हाथी मेरे साथी’ हा त्या वर्षीचा सगळ्यात गाजलेला चित्रपट होता. हत्ती आणि माणसाच्या नात्यावर आधारित या भावनाप्रधान चित्रपटात एक वेगळीच कथा उलगडली गेली. त्यातला प्राणी हा केवळ दृश्याचा भाग नव्हता, तर त्याच्या माध्यमातून मैत्री, त्याग आणि निष्ठेचं चित्र उभं करण्यात आलं. प्रेक्षकांनी या कथेला भरभरून प्रतिसाद दिला आणि हा चित्रपट वर्षातील सर्वाधिक कमाई करणारा ठरला.
‘मर्यादा’
याच वर्षी आलेला ‘मर्यादा’ हा चित्रपट देखील लोकांच्या भावविश्वाला स्पर्श करून गेला. राज कुमार, माला सिन्हा आणि राजेश खन्ना या त्रिकुटाने साकारलेली ही एक वेगळीच प्रेमकथा होती, जी नात्यांच्या गुंतागुंतीवर भाष्य करणारी होती. प्रेक्षकांनी या भावनिक कथानकाला उचलून धरलं आणि या चित्रपटालाही मोठं यश मिळालं.
‘अंदाज’
‘अंदाज’ हा आणखी एक महत्त्वाचा चित्रपट होता, ज्यात राजेश खन्ना एका महत्त्वाच्या भूमिकेत झळकले. त्यांच्या छोट्याशा भूमिकेतही इतकी ताकद होती की ती प्रेक्षकांच्या मनात दीर्घकाळ घर करून गेली. या चित्रपटातील संगीत, सादरीकरण आणि भावना आजही तितक्याच ताज्या वाटतात.
‘कटी पतंग
‘कटी पतंग’ ही आणखी एक सुंदर प्रेमकथा होती. आशा पारेख यांच्यासोबत राजेश खन्ना यांची केमिस्ट्री या चित्रपटात खूपच प्रभावी ठरली. दोघांच्या अभिनयातली ती सहजता, डोळ्यांतून व्यक्त होणारी भावना आणि गाण्यांची जादू या सगळ्यामुळे हा चित्रपट सिनेमासृष्टीत अमर ठरला.
‘मेहबूब की मेहंदी’
शेवटी, ‘मेहबूब की मेहंदी’ या चित्रपटाने देखील चांगली कमाई केली. लीना चंदावर आणि राजेश खन्ना यांची जोडी लोकांना भावली. प्रेमकथेसोबतच या चित्रपटातली गाणी खास लक्ष वेधून घेणारी होती आणि त्यामुळेच या चित्रपटालाही त्याच्या स्थानाची नोंद मिळाली.
राजेश खन्ना यांचा 1971 मधला हा यशाचा प्रवास केवळ आकड्यांपुरता मर्यादित नव्हता. या चित्रपटांनी त्यांच्या अभिनयक्षमता, भावनात्मक सादरीकरण आणि प्रेक्षकांशी नातं जोडण्याची ताकद सिद्ध केली.
