Ahilyanagar News: अहिल्यानगर- जिल्ह्यात पावसाळ्याच्या सुरुवातीला पाणीपुरवठ्याच्या गुणवत्तेची तपासणी केली असता ८१ गावांतील १४७ पाणी नमुने दूषित आढळले आहेत, ज्यामुळे या गावांतील नागरिकांना कावीळ, अतिसार आणि कॉलरा यांसारख्या जलजन्य आजारांचा धोका वाढला आहे. जिल्हा आरोग्य विभागाने आणि वरिष्ठ भूवैज्ञानिक अधिकाऱ्यांनी एकूण ३,४१२ गावांमधील पाण्याचे नमुने तपासले, त्यापैकी ४.२८ टक्के नमुने पिण्यास अयोग्य असल्याचे निदर्शनास आले. याशिवाय, १ एप्रिल २०२५ पासून ५,२८२ नमुन्यांपैकी १८५ नमुने दूषित आढळले, ज्यामध्ये अकोले तालुक्यातील ११ गावांतील ५१ नमुने समाविष्ट आहेत. या गंभीर समस्येमुळे जिल्हा आरोग्य विभागाने ग्रामपंचायतींना गटविकास अधिकाऱ्यांमार्फत पाणी शुद्धीकरणाच्या सूचना दिल्या आहेत.
दूषित पाण्याचे प्रमाण आणि तालुकानिहाय वितरण
जिल्ह्यातील पाणी नमुने तपासणीअंतर्गत ३,४१२ गावांमधून घेतलेल्या नमुन्यांपैकी ८१ गावांतील १४७ नमुने दूषित आढळले, जे एकूण नमुन्यांचे ४.२८ टक्के आहे. यामध्ये अकोले तालुक्यातील ११ गावांतील ५१ नमुने सर्वाधिक दूषित आढळले, तर नगर तालुक्यातील २० गावांतील ३० नमुने, पारनेर तालुक्यातील ११ गावांतील नमुने आणि राहुरी तालुक्यातील ६ गावांतील ८ नमुने दूषित आढळले. जामखेड, कर्जत, कोपरगाव, नेवासे, पाथर्डी, राहाता, संगमनेर, शेवगाव आणि श्रीरामपूर तालुक्यांमध्येही काही गावांतील पाणी पिण्यास अयोग्य असल्याचे निष्पन्न झाले. १ एप्रिल २०२५ पासूनच्या तपासणीत ५,२८२ नमुन्यांपैकी १८५ नमुने दूषित आढळले, ज्यामुळे पाणी शुद्धीकरणाच्या प्रक्रियेत त्रुटी असल्याचे स्पष्ट होते. ही आकडेवारी जलजन्य आजारांचा वाढता धोका दर्शवते, विशेषतः पावसाळ्यात जेव्हा दूषित पाण्यामुळे साथरोगांचा प्रादुर्भाव वाढतो.
जलजन्य आजारांचा धोका
दूषित पाण्यामुळे कावीळ, अतिसार, कॉलरा, टायफॉइड आणि गॅस्ट्रो यांसारख्या जलजन्य आजारांचा धोका वाढतो. पावसाळ्यात साचलेले पाणी, अपुरी शुद्धीकरण प्रक्रिया आणि जलस्रोतांचे दूषित होणे यामुळे जंतूंचा प्रसार झपाट्याने होतो. अहिल्यानगर जिल्ह्यातील ८१ गावांतील दूषित पाण्यामुळे नागरिकांच्या आरोग्यास गंभीर धोका निर्माण झाला आहे. उदाहरणार्थ, दूषित पाण्यामुळे उलट्या, जुलाब आणि तीव्र ताप यांसारखी लासणे दिसू लागतात, ज्यामुळे शरीरातील पाण्याचे प्रमाण कमी होऊन रुग्णांना सलाइन देण्याची वेळ येते. काही प्रकरणांमध्ये उपचाराअभावी रुग्ण दगावण्याची भीती असते. पावसाळ्यात हा धोका अधिक तीव्र होतो, कारण ओले आणि दमट वातावरण जंतूंच्या वाढीसाठी पोषक ठरते. यामुळे स्थानिक पातळीवर खबरदारी आणि शुद्धीकरणाची तातडीची गरज आहे.
पाणी शुद्धीकरणातील त्रुटी
जिल्ह्यातील पाणी शुद्धीकरण प्रक्रियेत अनेक त्रुटी आढळून आल्या आहेत. ब्लिचिंग पावडरमधील क्लोरीनचे प्रमाण कमी असणे ही प्रमुख समस्या आहे, ज्यामुळे पाणी शुद्धीकरण प्रभावीपणे होत नाही. याशिवाय, पाणीपुरवठा, ग्रामपंचायत आणि आरोग्य यंत्रणा यांच्यातील असमन्वय दूषित पाणीपुरवठ्याला कारणीभूत आहे. अहिल्यानगर जिल्ह्यात कोट्यवधी रुपये खर्चून पाणीपुरवठा योजना राबवल्या जातात, परंतु जलस्रोतांचे संरक्षण आणि नियमित शुद्धीकरण याकडे दुर्लक्ष होते. परिणामी, अनेक गावांतील नागरिकांना अशुद्ध पाणी मिळते, ज्यामुळे त्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होतो. जिल्हा आरोग्य विभागाने ग्रामपंचायतींना पाणी शुद्धीकरणासाठी गुणवत्तापूर्ण ब्लिचिंग पावडरचा साठा ठेवण्याचे आणि त्याची योग्य साठवणूक करण्याचे निर्देश दिले आहेत. तथापि, स्थानिक पातळीवर या निर्देशांचे पालन होत नसल्याचे दिसून येते.
प्रशासकीय उपाययोजना
जिल्हा आरोग्य विभागाने दूषित पाण्याच्या समस्येवर तातडीने उपाययोजना करण्याचे निर्देश दिले आहेत. सर्व ८१ ग्रामपंचायतींना गटविकास अधिकाऱ्यांमार्फत पाणी शुद्धीकरणाच्या सूचना देण्यात आल्या आहेत. यामध्ये जलस्रोतांचे नियमित शुद्धीकरण, ब्लिचिंग पावडरचा योग्य वापर आणि पाण्याच्या गुणवत्तेची तपासणी यांचा समावेश आहे. जिल्हा आरोग्य अधिकारी डॉ. बापूसाहेब नागरगोजे यांनी ग्रामस्थांना पाणी उकळून पिण्याचा सल्ला दिला आहे. याशिवाय, पंचायत समिती आणि ग्रामपंचायतींना जलस्रोतांचे संरक्षण आणि स्वच्छता राखण्यासाठी प्रयत्न करण्याचे निर्देश देण्यात आले आहेत. तथापि, प्रशासकीय पातळीवर अधिक प्रभावी समन्वय आणि कठोर अंमलबजावणीची गरज आहे, जेणेकरून दूषित पाण्याचा प्रश्न कायमस्वरूपी सोडवला जाईल.
