अहिल्यानगर जिल्ह्यात शिवभोजन थाळी बंद होण्याच्या मार्गावर? दोन महिन्यांपासून अनुदानाचे पैसे रखडले 

Ahilyanagar News: अहिल्यानगर- महाराष्ट्र सरकारने गरीब आणि गरजू नागरिकांना परवडणाऱ्या दरात पौष्टिक जेवण उपलब्ध करून देण्यासाठी सुरू केलेली ‘शिवभोजन थाळी’ योजना अहिल्यानगर जिल्ह्यात अडचणीत सापडली आहे. जिल्ह्यात केवळ ३७ शिवभोजन केंद्रे कार्यरत असून, दोन महिन्यांचे अनुदान थकल्याने केंद्र चालकांना आर्थिक संकटाचा सामना करावा लागत आहे. दररोज ४,३२५ थाळ्यांचे वाटप होत असले, तरी निधीच्या कमतरतेमुळे केंद्र चालकांना खिशातून पैसे खर्च करावे लागत आहेत. 

जिल्ह्यात ३७ केंद्रे कार्यरत

अहिल्यानगर जिल्ह्यात ४० शिवभोजन केंद्रांना मंजुरी देण्यात आली असून, सध्या ३७ केंद्रे कार्यरत आहेत. यापैकी १९ केंद्रे शहरी भागात असून २,२०० थाळ्यांचे वाटप करतात, तर १८ केंद्रे ग्रामीण भागात असून २,१२५ थाळ्यांचे वाटप करतात. एकूण ४,३२५ थाळ्यांचे दररोज वितरण होत आहे. शहरी भागातील केंद्रांना प्रतिथाळी ४० रुपये, तर ग्रामीण भागातील केंद्रांना २५ रुपये अनुदान दिले जाते. ही योजना सामाजिक समावेशकता आणि अन्नसुरक्षा सुनिश्चित करण्याच्या दृष्टीने महत्त्वाची आहे.

अनुदान विलंबाची समस्या

शिवभोजन योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीसाठी केंद्र चालकांना दर १५ दिवसांनी अनुदान वितरित करण्याची तरतूद आहे. परंतु, अहिल्यानगर जिल्ह्यात एप्रिल आणि मे २०२५ या दोन महिन्यांचे अनुदान अद्यापही थकले आहे. ३१ मार्च २०२५ पर्यंतचे अनुदान वितरित झाले असले, तरी त्यानंतरच्या कालावधीत केंद्र चालकांना कोणताही निधी मिळालेला नाही. जिल्ह्यात दरमहा ४४ ते ४५ लाख रुपये अनुदानाची गरज आहे, आणि या निधीच्या अभावी केंद्र चालकांना स्वतःच्या खिशातून खर्च करावा लागत आहे. यामुळे अनेक केंद्र चालक आर्थिक अडचणीत सापडले असून, काहींनी केंद्र बंद करण्याचा विचार सुरू केला आहे. 

केंद्र चालकांसमोरील आव्हाने

शिवभोजन केंद्र चालकांसमोरील सर्वात मोठे आव्हान म्हणजे अनुदानाच्या विलंबामुळे निर्माण होणारी आर्थिक ताण. प्रत्येक थाळीची किंमत १० रुपये असली, तरी त्यामागील खर्च (अन्नधान्य, स्वयंपाक, कामगारांचे वेतन आणि इतर खर्च) हा अनुदानावर अवलंबून आहे. अनुदान वेळेवर न मिळाल्याने चालकांना कर्ज काढावे लागत आहे किंवा स्वतःच्या बचतीतून खर्च भागवावा लागत आहे. याशिवाय, अन्नधान्याच्या वाढत्या किंमती आणि कामगारांचे वेतन यामुळे केंद्र चालवण्याचा खर्च वाढला आहे. ग्रामीण भागात अनुदान कमी (२५ रुपये) असल्याने तेथील केंद्र चालकांना अधिक अडचणींचा सामना करावा लागतो. अनेक चालकांनी प्रशासनाकडे अनुदान लवकर वितरित करण्याची मागणी केली आहे, परंतु अद्याप याबाबत कोणतीही ठोस कारवाई झालेली नाही.

जिल्ह्यात दररोज ४,३२५ थाळ्यांचे वाटप

अहिल्यानगर जिल्ह्यात दररोज ४,३२५ थाळ्यांचे वाटप होत असून, यामुळे हजारो कुटुंबांना अन्नसुरक्षेची हमी मिळत आहे. विशेषतः शहरी भागात, जेथे जीवनावश्यक वस्तूंच्या किंमती जास्त आहेत, तेथे ही योजना लोकप्रिय ठरली आहे. परंतु, केंद्रांची संख्या मर्यादित असल्याने आणि काही ठिकाणी केंद्र बंद होण्याच्या शक्यतेमुळे गरजू नागरिकांना जेवण मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात. नागरिकांनीही या योजनेच्या निरंतरतेसाठी प्रशासनाला सहकार्य करण्याचे आवाहन केले आहे.