Ahilyanagar News: अहिल्यानगर- जिल्ह्यात गावठी कट्ट्यांच्या वापरामुळे गुन्हेगारीच्या घटनांमध्ये लक्षणीय वाढ झाली आहे. मागील साडेपाच वर्षांत पोलिसांनी केलेल्या कारवाईत 280 गावठी कट्टे आणि 597 काडतुसे जप्त केली आहेत. हे गावठी कट्टे प्रामुख्याने मध्यप्रदेशातील बडवानी जिल्ह्यातील उमरठी गावातून अहिल्यानगर जिल्ह्यात येत असल्याचे तपासात समोर आले आहे. उमरठी गावाच्या दुर्गम आणि जंगलमय भौगोलिक परिस्थितीमुळे तेथील गावठी कट्ट्यांची तस्करी रोखणे पोलिसांसाठी आव्हानात्मक ठरत आहे. स्थानिक टोळ्या आणि गुन्हेगार या तस्करीत सक्रिय असून, सीमेवरील अपुऱ्या उपाययोजनांमुळे ही समस्या वाढत आहे. पोलिसांच्या सातत्यपूर्ण कारवाया असूनही तस्करीचे प्रमाण कमी होत नसल्याने ही बाब चिंतेची ठरत आहे.
गावठी कट्ट्यांचा वाढता वापर
अहिल्यानगर जिल्ह्यात लूटमारी, वाटमारी, दरोडे यासारख्या गुन्ह्यांमध्ये गावठी कट्ट्यांचा वापर वाढला आहे. शहर आणि ग्रामीण भागात हे कट्टे आढळून येत असून, मागील साडेपाच वर्षांत पोलिसांनी 280 गावठी कट्टे आणि 597 काडतुसे जप्त केली आहेत. या कट्ट्यांची किंमत साधारण 20 ते 25 हजार रुपये असते, आणि त्यांची विक्री स्थानिक टोळ्यांमार्फत ग्रामीण भागातील कमी वर्दळीच्या रस्त्यांवर, रेल्वे स्थानकांवर किंवा बसस्थानकांवर रात्रीच्या वेळी केली जाते. वाळू तस्करीसारख्या बेकायदा व्यवसायांमुळे जिल्ह्याच्या उत्तर भागात टोळ्या वाढल्या असून, याचमुळे संघटित गुन्हेगारी आणि कट्ट्यांचा वापर वाढला आहे. या गुन्हेगारी प्रवृत्तींमुळे स्थानिक नागरिकांमध्ये भीतीचे वातावरण निर्माण झाले आहे.

उमरठी गाव आणि तस्करीचे मूळ
मध्यप्रदेशातील बडवानी जिल्ह्यातील उमरठी हे गाव गावठी कट्ट्यांच्या तस्करीचे प्रमुख केंद्र आहे. जळगाव जिल्ह्यातील चोपडा तालुक्यापासून एक ते दीड तासांच्या अंतरावर असलेले हे गाव डोंगरदऱ्या आणि घनदाट जंगलांनी वेढलेले आहे. उमरठी गावातून चोपडा, जळगाव, आणि छत्रपती संभाजीनगरमार्गे गावठी कट्टे अहिल्यानगर जिल्ह्यात येतात. या गावात अस्थायी स्वरूपाचे कारखाने जंगलात उभारले जातात, जिथे गावठी कट्टे तयार केले जातात. गावात जाण्यासाठी आणि बाहेर येण्यासाठी फक्त एकच रस्ता उपलब्ध असल्याने पोलिसांना तपासात अडचणी येतात. उमरठीच्या आजूबाजूच्या जंगलात कॅम्प लावून कट्टे तयार केले जातात आणि त्यांची तस्करी महाराष्ट्रासह इतर राज्यांत केली जाते.
पोलिस कारवाई
पोलिसांनी गावठी कट्ट्यांच्या तस्करीवर आळा घालण्यासाठी सातत्याने कारवाया केल्या आहेत. मागील साडेपाच वर्षांत 280 कट्टे आणि 597 काडतुसे जप्त करण्यात आली असून, अनेक संशयितांना अटक करण्यात आली आहे. तीन वर्षांपूर्वी तोफखाना पोलिसांनी उमरठी गावाजवळ जाऊन कारवाई केली होती, परंतु तपास तिथपर्यंतच थांबला. महाराष्ट्र आणि मध्यप्रदेशच्या सीमेवर तस्करी रोखण्यासाठी ठोस उपाययोजना नसल्याने पोलिसांना मर्यादा येतात. उमरठीच्या दुर्गम भौगोलिक परिस्थितीमुळे आणि स्थानिक पोलिसांकडून अपेक्षित सहकार्य मिळत नसल्याने कारवाईत अडथळे येतात. याशिवाय, उमरठी येथे पोलिसांवर हल्ले होण्याच्या घटनांमुळेही तपास प्रक्रिया गुंतागुंतीची ठरते.
स्थानिक टोळ्यांची भूमिका
जिल्ह्यातील स्थानिक टोळ्या गावठी कट्ट्यांच्या तस्करीत सक्रियपणे सहभागी आहेत. या टोळ्या उमरठी किंवा आसपासच्या भागातून कट्टे खरेदी करून अहिल्यानगर जिल्ह्यात त्यांची विक्री करतात. ग्रामीण भागातील कमी वर्दळीचे रस्ते, रेल्वे स्थानके आणि बसस्थानके येथे रात्रीच्या वेळी असे व्यवहार होतात. दोन वर्षांपूर्वी येरवडा कारागृहात बंदिस्त असलेला सराईत गुन्हेगार पाप्या शेख त्याच्या टोळीमार्फत कट्ट्यांच्या खरेदी-विक्रीचे व्यवहार करत असल्याचे समोर आले होते. या टोळ्यांमुळे गावठी कट्ट्यांचा पुरवठा आणि वापर वाढला असून, पोलिसांना या साखळीचा मूळ म्होरक्या शोधण्यात अद्याप यश मिळालेले नाही.