Ahilyanagar News: अहिल्यानगर- जिल्ह्यात यंदा मे महिन्यात झालेल्या जोरदार अवकाळी आणि मान्सूनपूर्व पावसाने शेती आणि धरणांच्या पाणीसाठ्यावर मिश्र परिणाम केला आहे. या पावसामुळे कांदा, उन्हाळी बाजरी, भुईमूग आणि फळबागांचे नुकसान झाले असले तरी, जिल्ह्यातील प्रमुख धरणे, गावतळी आणि पाझर तलावांमध्ये मोठ्या प्रमाणात पाण्याची आवक झाली आहे. सोमवारी (२ जून २०२५) जिल्ह्यातील धरणांमध्ये ६० टक्क्यांहून अधिक पाणीसाठा नोंदवला गेला, जो गतवर्षी याच कालावधीत केवळ २३ टक्के होता. सीना, घोड आणि मुळा धरणांमध्ये पाण्याची पातळी वाढली असून, विहिरी आणि बोअरवेल्सच्या पाणी पातळीतही सुधारणा झाली आहे.
धरणांमध्ये वाढलेला पाणीसाठा
जिल्ह्यातील धरणांमध्ये मान्सूनपूर्व पावसामुळे मोठ्या प्रमाणात पाण्याची आवक झाली आहे. सोमवारी (२ जून २०२५) नोंदवलेल्या आकडेवारीनुसार, सीना धरणात १,९९२ दलघफू पाणीसाठा (८३ टक्के), घोड धरणात ४,००१ दलघफू (६६.९२ टक्के) आणि मुळा धरणात ८,९६३ दलघफू (३४.४७ टक्के) पाणीसाठा आहे. भंडारदरा धरणात २,७१९ दलघफू (२४.६३ टक्के), निळवंडे धरणात २,३३७ दलघफू (२८.९ टक्के) आणि आढळा धरणात ५४८ दलघफू (५१.७ टक्के) पाणीसाठा नोंदवला गेला. खैरी, विसापूर, मांडओहोळ, मुसळवाडी आणि टाकळीभान धरणांमध्येही पाणीसाठा वाढला आहे. गतवर्षी या कालावधीत धरणांमधील पाणीसाठा केवळ २३ टक्के होता, तर यंदा ६० टक्क्यांहून अधिक पाणीसाठा आहे, ज्यामुळे खरीप आणि रब्बी हंगामासाठी पाण्याची उपलब्धता वाढली आहे.
सीना आणि घोड धरणांचे महत्त्व
कर्जत तालुक्यातील मिरजगाव परिसरातील गावांसाठी सीना धरण वरदान ठरले आहे. या धरणाचा पाणीसाठा ८३ टक्क्यांवर पोहोचला असून, गतवर्षी कुकडी प्रकल्पाच्या भोसे खिंडीतून दीड महिना पाणी सोडल्याने धरण ओव्हरफ्लो झाले होते. सीना धरण कर्जत आणि जामखेड मतदारसंघातील गावांच्या शेतीच्या गरजा पूर्ण करते. दुष्काळी भाग असल्याने या धरणाचे पाणी कुकडी प्रकल्पावर अवलंबून आहे, ज्यामध्ये डिंभे, माणिकडोह, पिंपळगाव जोगे, वडज आणि येडगाव धरणांचा समावेश आहे. या प्रकल्पाची एकूण क्षमता ३१ टीएमसी (उपयुक्त) आणि ३७ टीएमसी (मृत साठ्यासह) आहे. श्रीगोंदा तालुक्यातील काष्टी, वांगदरी आणि हंगेवाडी परिसरासाठी घोड धरण जीवनदायी आहे, ज्यामध्ये ६६.९२ टक्के पाणीसाठा आहे. या धरणांमुळे शेतकऱ्यांना सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध होत आहे, ज्याचा फायदा खरीप हंगामात होईल.
भंडारदरा आणि मुळा धरणांची स्थिती
भंडारदरा आणि मुळा धरणांचे पाणलोट क्षेत्र असलेल्या अकोले तालुक्यातील हरिश्चंद्र गड आणि घाटघर परिसरात जोरदार पावसाची प्रतीक्षा आहे. सध्या भंडारदरा धरणात २४.६३ टक्के आणि मुळा धरणात ३४.४७ टक्के पाणीसाठा आहे. मान्सून सक्रिय झाल्यावर या धरणांमध्ये मोठ्या प्रमाणात पाण्याची आवक होण्याची शक्यता आहे. भंडारदरा धरण, ज्याला विल्सन धरण असेही म्हणतात, अहिल्यानगर जिल्ह्यातील प्रमुख धरणांपैकी एक आहे. या धरणाची एकूण क्षमता १०.७३ टीएमसी आहे, आणि यंदा मे महिन्यातील पावसाने त्यात २,७१९ दलघफू पाणी साठले आहे. मुळा धरणाची क्षमता २१.५० टीएमसी आहे, आणि सध्याचा पाणीसाठा ८,९६३ दलघफू आहे. या धरणांमधील पाण्यामुळे अकोले आणि संगमनेर परिसरातील शेतीला लाभ होईल.
