PUC Certificate | भारतात वाहन चालवताना पीयूसी म्हणजेच प्रदूषण नियंत्रण प्रमाणपत्र बरोबर असणे कायद्याने बंधनकारक आहे. कोणतेही पेट्रोल, डिझेल किंवा सीएनजी वाहन चालवायचे असल्यास पीयूसी प्रमाणपत्र आवश्यक आहे. वाहतुकीचे नियम दिवसेंदिवस अधिक कठोर होत असताना, पीयूसी प्रमाणपत्राशिवाय वाहन चालवल्यास मोठा दंड लागू शकतो. त्यामुळे वाहनधारकांनी वेळेत हे प्रमाणपत्र मिळवणे अत्यंत गरजेचे आहे. आता हे प्रमाणपत्र ऑनलाइन आणि ऑफलाइन दोन्ही मार्गाने मिळवता येते. चला जाणून घेऊया संपूर्ण प्रक्रिया.
पीयूसी प्रमाणपत्र म्हणजे काय याबाबत अनेकांना संपूर्ण माहिती नसते. हे प्रमाणपत्र वाहनाच्या एक्झॉस्टमधून निघणाऱ्या धुराच्या प्रमाणावर आधारित असते. जर हे धूर प्रमाण सरकारी नियमांनुसार असेल, तर प्रमाणपत्र दिले जाते. हे प्रमाणपत्र सहसा 6 महिने ते 1 वर्षासाठी वैध असते आणि नंतर त्याचे नूतनीकरण करावे लागते. प्रमाणपत्र नसल्यास वाहतूक पोलिसांकडून चलन फाडले जाऊ शकते आणि दंड आकारला जाऊ शकतो.
ऑनलाइन प्रक्रिया-
पीयूसी प्रमाणपत्र ऑनलाइन मिळवण्यासाठी, वाहनधारकांनी https://vahan.parivahan.gov.in या परिवहन मंत्रालयाच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्यावी. या वेबसाइटवर “PUC Certificate” या पर्यायावर क्लिक केल्यानंतर वाहनाचा नोंदणी क्रमांक व चेसिस क्रमांकाच्या शेवटच्या 5 अंकांची माहिती भरावी लागते. त्यानंतर पडताळणी कोड भरून सबमिट केल्यास वाहनाचे प्रदूषण प्रमाण पत्र स्क्रीनवर दिसते. ते डाउनलोड किंवा प्रिंट करता येते. ही प्रक्रिया घरबसल्या काही मिनिटांत पूर्ण करता येते.
ऑफलाइन पीयूसी प्रमाणपत्र-
ज्यांच्याकडे इंटरनेटची सुविधा नाही किंवा ज्यांना ऑनलाईन प्रक्रियेबद्दल माहिती नाही, त्यांच्यासाठी ऑफलाइन पीयूसी प्रमाणपत्र मिळवण्याची पद्धतही आहे. वाहनधारकांनी जवळच्या अधिकृत उत्सर्जन चाचणी केंद्रावर जावे. तिथे ऑपरेटर वाहनाच्या एक्झॉस्टमध्ये विशिष्ट उपकरण बसवतो. वाहन सुरू करून त्याचे आरपीएम वाढवले जाते आणि उपकरणाच्या मदतीने धुराचे प्रमाण तपासले जाते. जर ते प्रमाण योग्य असेल, तर तात्काळ पीयूसी प्रमाणपत्र जारी केले जाते. यात वाहनाची नंबर प्लेट आणि चाचणी रिपोर्ट यांची नोंद होते.
पीयूसी प्रमाणपत्र मिळवणे जितके सोपे आहे, तितकेच त्याचे वेळेवर नूतनीकरण करणेही महत्त्वाचे आहे. कारण नियमभंग झाल्यास वाहनधारकाला ₹10,000 पर्यंत दंड ठोठावला जाऊ शकतो. पीयूसी प्रमाणपत्र केवळ कायदेशीर दस्तऐवज नसून, ते पर्यावरणाच्या रक्षणासाठीही महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे प्रत्येक वाहनधारकाने हे प्रमाणपत्र वेळेत मिळवून सुरक्षित वाहतूक सुनिश्चित करावी.
