Cardamom Farming: भारतीय मसाले (indian spices) जगभर प्रसिद्ध आहेत. अनेक राज्यांमध्ये वेगवेगळ्या मसाल्यांची लागवड (Cultivation of spices) मोठ्या प्रमाणावर केली जाते. या सगळ्यात शेतकरी इलायची लागवडीतून (Cultivation of cardamom) चांगला नफाही मिळवत आहेत. अन्न, मिठाई, पेये बनवताना वेलची वापरली जाते.
वेलचीची लागवड कुठे केली जाते? –
केरळ, कर्नाटक आणि तामिळनाडूमध्ये इलायचीची लागवड केली जाते. या राज्यांमध्ये वर्षभरात 1500-4000 मिमी पाऊस पडतो, जो त्याच्या लागवडीसाठी फायदेशीर ठरतो. इलायचीची पिके 10 ते 35 अंश सेल्सिअस तापमानात चांगली वाढतात.
या प्रकारच्या मातीसाठी योग्य –
इलायचीची लागवडीसाठी काळी चिकणमाती माती सर्वात योग्य मानली जाते. याशिवाय लॅटराइट माती, चिकणमाती आणि पाण्याचा चांगला निचरा असलेल्या काळ्या जमिनीवरही याची लागवड करता येते. लक्षात ठेवा की, वालुकामय जमिनीवर कधीही लागवड करू नका, अन्यथा शेतकऱ्यांना मोठ्या प्रमाणात नुकसान सहन करावे लागेल.
लागवडीपासून कापणीपर्यंत –
शेतात इलायचीची रोपे लावण्यापूर्वी ती रोपवाटिकेत तयार केली जाते. एक हेक्टरमध्ये रोपवाटिका तयार करण्यासाठी एक किलो इलायचीची बियाणे पुरेसे आहे. पावसाळ्यात त्याची लांबी एक फूट न गेल्यावर लावावी.
रोपे लावल्यानंतर दोन वर्षांनी फळ देण्यास सुरुवात होते. फळ सेट झाल्यानंतर दर 15-25 दिवसांनी काढणी केली जाते. या दरम्यान, पूर्ण पिकलेल्या वेलची तोडण्याचा प्रयत्न करा.
हिरवा रंग राखण्यासाठी या प्रक्रियेचे अनुसरण करा –
काढणीनंतर,इलायची एकतर इंधन भट्टीत किंवा इलेक्ट्रिक ड्रायरमध्ये (electric dryer) किंवा उन्हात वाळवली जाते. त्याचा हिरवा रंग (हिरवा रंगटिकवून ठेवण्यासाठी) 2% वॉशिंग सोडाच्या द्रावणात 10 मिनिटे भिजवून ते कोरडे करण्याची प्रक्रिया सुरू केली जाते. ते 14-18 तास 45-50 डिग्री सेल्सिअस तापमानात वाळवले पाहिजे हे समजावून सांगा.
इतका नफा –
इलायची पूर्णपणे कोरडी झाल्यावर ती हाताने किंवा कॉयर मॅटने किंवा वायरच्या जाळीने घासली जाते. ते नंतर आकार आणि रंगानुसार क्रमवारी लावले जातात. वर्गीकरण प्रक्रियेनंतर ते बाजारात विकून शेतकरी (farmer) चांगला नफा मिळवू शकतात.
हेक्टरी 135 ते 150 किलो इलायचीचे उत्पादन मिळू शकते. बाजारात वेलचीची किंमत 1100 ते 2000 रुपये प्रतिकिलो आहे. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्याला वर्षाला तीन लाखांपर्यंतचा नफा सहज मिळू शकतो.
