मोरपंख, ज्याच्या रंगीबेरंगी सौंदर्याने अगदी लहानग्यांपासून ते वृद्धांपर्यंत सगळेच मोहून जातात. पण या सौंदर्याच्या पलीकडे, भारतीय संस्कृतीत मोरपंखाचं एक वेगळंच स्थान आहे. केवळ श्रीकृष्णाच्या मुकुटामध्ये शोभून दिसणारा हा एक अलंकार नसून, तो वास्तुशास्त्राच्या दृष्टीने देखील खूप प्रभावशाली मानला जातो. अनेक घरांमध्ये मोरपंख केवळ शोभेच्या वस्तू म्हणून नव्हे, तर घरात सुख, समृद्धी आणि शांती नांदावी म्हणून श्रद्धेने ठेवला जातो.

योग्य दिशा
वास्तुशास्त्रामध्ये मोरपंखाची विशिष्ट दिशा सांगितली आहे. असा विश्वास आहे की जर मोरपंख घराच्या योग्य दिशेने ठेवला, तर घरात सकारात्मक ऊर्जा वाढते आणि नकारात्मकता दूर राहते. विशेषतः घराच्या उत्तर किंवा पूर्व दिशेला मोरपंख ठेवण्याचं महत्त्व सांगितलं जातं. ही दोन्ही दिशा दिव्य उर्जेचा स्रोत मानल्या जातात. जर घरात अशा कोणत्या दिशेला रिक्त जागा असेल, तर तिथं मोरपंख ठेवल्यास घराच्या वातावरणात एक प्रकारची प्रसन्नता आणि स्थैर्य निर्माण होतं.
योग्य दिवस
पण मोरपंख आणण्यासाठी सुद्धा एक विशिष्ट दिवस निवडणं हेही तितकंच महत्त्वाचं आहे. वास्तुशास्त्रानुसार, शुक्रवार किंवा सोमवार हे दिवस मोरपंख घरात आणण्यासाठी अतिशय शुभ मानले गेले आहेत. या दिवशी मोरपंख घरात आणल्यास तो अधिक प्रभावी ठरतो आणि घरात श्रीकृष्णाच्या कृपेचा अनुभव येतो, असं मानलं जातं. काहीजण तर तो थेट घराच्या देवघरात किंवा पूजा कोपऱ्यात ठेवतात, तर काहीजण पैसे ठेवायच्या जागी ठेवून धनलाभाचा आशिर्वाद घेतात.
मोरपंख ठेवण्याचे फायदे
घरात मोरपंख ठेवल्याने फक्त पैशाचा लाभच होतो असं नाही, तर घरात वाईट नजर लागण्यापासून देखील संरक्षण मिळतं, असा विश्वास अनेकांना आहे. आजच्या काळात, जिथं आर्थिक अस्थिरता, मानसिक ताणतणाव आणि नकारात्मक वातावरण वाढतंय, तिथं एक लहानसा मोरपंख खूप काही बदल घडवू शकतो. अनेक पालक आपल्या मुलांच्या अभ्यासावर लक्ष केंद्रीत व्हावं म्हणून त्यांच्या पुस्तकांमध्येही मोरपंख ठेवतात. त्यामागे असं मानलं जातं की, राहू किंवा अशुभ ग्रहांच्या प्रभावामुळे जर मुलांना अडथळे येत असतील, तर मोरपंख एकाग्रता वाढवण्यासाठी उपयोगी ठरतो.
या सगळ्या श्रद्धा व भावना विज्ञानाच्या कसोटींवर कितपत खरी ठरतात, हे सांगणं कठीण असलं तरी आपल्या संस्कृतीत अशा गोष्टींना अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. मोरपंख ही केवळ एक नाजूक वस्तू नसून, त्यामध्ये घरात शांती, आनंद आणि समाधान नांदवण्याची ताकद असल्याचं मानलं जातं.