Ram Navami 2024 : दरवर्षी रामनवमी हा सण चैत्र शुक्ल पक्षाच्या नवव्या दिवशी साजरा केला जातो. धार्मिक मान्यतांनुसार, भगवान श्रीरामांचा जन्म चैत्र शुक्ल पक्षाच्या नवमी तिथीला झाला होता. म्हणूनच या दिवशी महानवमीसोबतच रामनवमीचा सणही साजरा केला जातो. हिंदू धर्मात या सणाला विशेष महत्त्व आहे. या दिवशी भगवान रामाची पूजा विधीनुसार केली जाते. या दिवशी प्रभू श्रीरामाची कथा नक्कीच ऐकायला मिळते. आजच्या या खास दिवशी आपण प्रभू रामचंद्र यांच्या वनवासाचा प्रवास जाणून घेणार आहोत. त्यांच्या वनवासाला कशी सुरुवात झाली आणि त्यांना 14 वर्षे का वनवास भोगावा लागला याबद्दल सर्वकाही जाणून घेणार आहोत.
रामायणात भगवान श्रीरामाच्या वनवासाचे वर्णन आहे. भगवान श्रीराम 14 वर्षे माता सीता आणि लक्ष्मणासोबत वनवासात राहिले. यावेळी त्यांनी जंगलात विविध ठिकाणी विसावा घेतला. माता सीतेच्या अपहरणाची कथा त्यांच्या वनवासाच्या काळात सुरू झाली. कैकेयीला दिलेले दोन वरदान हे प्रभू श्रीरामाच्या वनवासाचे कारण होते. पण, असे काय झाले की, कैकेयीला श्रीरामाला वनात पाठवायला लावले. या पौराणिक कथेतून जाणून घेऊया.
रामायणानुसार राजा दशरथने श्रीरामाला सिंहासन सोपवण्याचा निर्णय घेतला होता. यामुळे कैकेयीला काही फरक पडला नाही, पण मंथरा (राणीची दासी) कैकेयीचे कान भरू लागली. मंथराने कैकेयीला सांगितले की रामाच्या राज्याभिषेकाची तयारी सुरू आहे. रामाला राज्य मिळाले तर कौशल्या राणी होईल आणि राम भरतला तुरुंगात टाकेल. एवढेच नाही तर तुला कौशल्याची दासी म्हणून काम करावे लागेल. मंथराने कैकेयीला तिच्या बोलण्यावर विश्वास ठेवण्यासाठी अनेक खोट्या कथा सांगितल्या, त्यामुळे कैकेयी मंथरावर विश्वास ठेवू लागली आणि मंथराला तिची दासी ऐवजी तिची मैत्रीण बनवले.
पंडित इंद्रमणी घनश्याल सांगतात की, मंथरा हिने कैकेयीला तिच्या जुन्या शब्दांची आठवण करून दिली होती. मंथरेचे बोलणे ऐकून कैकेयी रात्रंदिवस भरताची चिंता करू लागली. यानंतर जेव्हा कैकेयीने मंथराकडे उपाय विचारला तेव्हा मंथराने कैकेयीला आठवण करून दिली की एकदा राजा दशरथाने तिला वरदान मागायला सांगितले होते आणि आता ही योग्य वेळ आहे.
मंथराने कैकेयीला राजाला वरदान म्हणून अयोध्येचे राज्य भरताला देण्यास सांगण्यास सांगितले आणि दुसरे वरदान म्हणून रामाला वनवासाला पाठवायला सांगितले. यानंतर कैकेयी महाराज दशरथ यांच्याकडे वरदान मागण्यासाठी गेली आणि त्या बदल्यात श्रीरामासाठी वनाची मागणी केली. याच कारणामुळे राजा दशरथ यांना इच्छा नसतानाही रामाला वनवासाला पाठवावे लागले.