Milk Be Boiled Before Drinking : भारतीय घरांमध्ये दूध उकळणे ही एक सामान्य प्रक्रिया आहे. गाव असो की शहर, आज सगळीकडे लोक बाजारातून पॅकेट दूध आणतात. नंतर हे दूध उकळून चहासह तसेच इतर गोष्टींमध्ये वापरले जाते. दूध उकळण्याचा मुख्य उद्देश त्यात असलेले बॅक्टेरिया आणि हानिकारक रसायने नष्ट करणे हा आहे. काही लोकांचा असाही विश्वास आहे की दूध उकळल्याने त्यात बॅक्टेरिया तयार होण्याची प्रक्रिया कमी होते. त्यामुळे दही किंवा दूध खराब होण्याची शक्यता कमी होते. पूर्वी उकळलेले दूध मुख्यतः गाय किंवा म्हशीचे ताजे दूध असायचे.
पण सध्या आपण वापरत असलेले दूध पॅकेटमध्ये भरण्यापासून ते घरी पोहोचेपर्यंत अनेक प्रकारच्या प्रक्रियेतून जाते. याला पाश्चरायझेशन म्हणतात. आता प्रश्न असा पडतो की पॅकेज केलेले दूध उकळायचे का? आज आम्ही याच प्रश्नाचे उत्तर घेऊन आलो आहोत.
भारतीय घरांमध्ये दूध उकळणे ही एक सामान्य प्रक्रिया आहे. पण आज बहुतेक पॅकेज केलेले दूध पाश्चराइज्ड आहे. म्हणून, त्यांना उकळण्याची आवश्यकता नाही. असे असूनही, आजही भारतीय घरांमध्ये महिला दूध साठवून ठेवण्यास किंवा उकळल्यानंतरच पिण्यास प्राधान्य देतात. तथापि, “जेव्हा पॅकबंद किंवा पाश्चराइज्ड दुधाचा विचार केला जातो तेव्हा ते पिण्याआधी उकळण्याची गरज वैयक्तिक शक्यतांवर अवलंबून असते. पाश्चरायझेशन ही अशी प्रक्रिया आहे ज्यामध्ये दूध एका विशिष्ट कालावधीसाठी एका विशिष्ट तापमानावर साठवले जाते.
यूएस सेंटर्स फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) नुसार, कच्चे दूध पिल्याने एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरात कॅम्पिलोबॅक्टर, क्रिप्टोस्पोरिडियम, ई. कोलाई, लिस्टेरिया, ब्रुसेला आणि साल्मोनेला यांसारखे जंतू येऊ शकतात. त्यामुळे अनेक प्रकारच्या संसर्ग आणि आजारांचा धोका वाढतो. अशा परिस्थितीत पाश्चराइज्ड दूध न उकळताही प्यावे. कारण जेव्हा ते पाश्चरायझेशन केले जाते तेव्हा बहुतेक जीवाणू आणि जंतू नष्ट होतात. अशा परिस्थितीत तुम्ही कच्चे पॅकेट दूध वापरत असाल तरी ते पूर्णपणे सुरक्षित आहे. आरोग्य तज्ज्ञांच्या मते, गरोदर महिला आणि मुलांनी पॅकबंद दूध उकळल्यानंतरच प्यावे.
उकडलेले दूध पिण्याचे आरोग्य फायदे :-
-उकळलेले दूध प्यायल्याने एकच नाही तर अनेक आरोग्य फायदे मिळतात.
-दूध उकळल्याने कच्च्या दुधात असलेले हानिकारक जीवाणू नष्ट होण्यास मदत होते. यामुळे अनेक आजारांचा धोका कमी होण्यास मदत होते.
-उकळलेले दूध जिवाणूंचा भार कमी करून त्याचे शेल्फ लाइफ वाढवू शकते, ज्यामुळे खराब होण्याची प्रक्रिया मंद होऊ शकते.
-काही लोकांना कच्च्या दुधापेक्षा गरम दूध पचण्यास सोपे वाटते, कारण गरम करण्याच्या प्रक्रियेमुळे काही प्रथिने आणि एन्झाईम्स नष्ट होतात.
-उकळत्या दुधामुळे त्याची चव आणि सुगंध वाढू शकतो, ज्यामुळे ते पिण्यास अधिक चवदार बनते.
