जगात हजारो वनस्पती आहेत, परंतु काही वनस्पती त्यांच्या सौंदर्यामुळे नाही तर त्यांच्या दुर्मिळतेमुळे लक्ष वेधून घेतात. अशीच एक वनस्पती म्हणजे ‘पुया रायमोंडी’. ती वनस्पती शतकातून केवळ एकदाच फुलते, आणि ती वेळ पाहण्यासाठी लोकांना अनेक दशके वाट पाहावी लागते. हे फूल उमलणं म्हणजे निसर्गाचा एक जिवंत चमत्कारच म्हणावा लागेल.
‘पुया रायमोंडी’वनस्पती
दक्षिण अमेरिकेच्या अँडीज पर्वतरांगेत सुमारे 12000 फूट उंचीवर ही वनस्पती आपले अस्तित्व टिकवते. कठीण हवामान, खडकाळ जमीन आणि थंडी यांमध्येही ती सहज वाढते. त्याचमुळे ती ‘अँडीजची राणी’ म्हणून ओळखली जाते. विशेष म्हणजे ही वनस्पती 80 ते 100 वर्षांचे आयुष्य जगते आणि शेवटी हजारो पांढऱ्या फुलांनी बहरून आपले जीवन संपवते.
पुया रायमोंडी कॅक्टससारखी दिसत असली, तरी ती ब्रोमेलियाड कुटुंबाची आहे, ज्यात अननसासारख्या वनस्पतींचाही समावेश होतो. 33 फूट उंचीपर्यंत वाढणाऱ्या या वनस्पतीवर एकाच वेळी हजारो फुले उमलतात. त्यातून लाखो बिया तयार होतात, परंतु ती फुलल्यावर ती वनस्पती मरते.
पर्यटकांना नेहमीच असते आकर्षण
इतकी वर्षे वाढल्यानंतर जेव्हा ती फुलते, तेव्हा ते दृश्य अक्षरशः मंत्रमुग्ध करणारे असते. अनेक वेळा लोक केवळ या वनस्पतीच्या फुलण्याचा क्षण पाहण्यासाठी जगाच्या दुसऱ्या टोकावरून येतात. मात्र दुर्दैवाने, त्या वेळी तिथे असणं ही एक दुर्मीळ संधीच असते. त्यामुळेच तिचे फूल पाहिलेल्यांना निसर्गाची भेट मिळाल्यासारखे वाटते.
या वनस्पतीविषयी शास्त्रज्ञही अजून पूर्णपणे समजू शकलेले नाहीत. तिची रचना, वाढ, आणि फुलण्यामागचं शास्त्र अजूनही अनेक रहस्यांनी भरलेलं आहे. आणि म्हणूनच, जेव्हा कोणी पुया रायमोंडीला प्रत्यक्ष पाहतो, तेव्हा त्याचं आयुष्यभराचं स्वप्न पूर्ण झाल्यासारखं वाटतं.
