जगभरातल्या राजकीय तणावांनी आणि शस्त्रास्त्रांच्या स्पर्धेने मानवतेला नव्या संकटांच्या उंबरठ्यावर आणून ठेवलं आहे. शक्तिमान देश आता एकमेकांवर वर्चस्व गाजवण्यासाठी केवळ सैन्यबलावर नव्हे, तर अण्वस्त्रसज्ज क्षेपणास्त्रांच्या माध्यमातूनही आपली ताकद मिरवू लागले आहेत. या शस्त्रांनी युद्धाची संकल्पनाच बदलून टाकली आहे. आज आपण अशाच काही देशांबद्दल जाणून घेणार आहोत, ज्यांच्याकडे अशा प्रकारची अत्यंत घातक क्षेपणास्त्रं आहेत, जी क्षणात शत्रूच्या अस्तित्वाचा नाश करू शकतात.
रशिया आघाडीवर
सध्या क्षेपणास्त्रांची शर्यत सर्वाधिक तीव्रतेने रशियात दिसते. जगातील सर्वात धोकादायक क्षेपणास्त्र म्हणून ओळखले जाणारे RS-28 सरमत ज्याला ‘सैतान II’ असेही म्हटले जाते, हे रशियाने विकसित केले आहे. त्याची मारक क्षमता तब्बल 18,000 किलोमीटर आहे. रशियाकडे सुमारे 306 इंटर-कॉन्टिनेंटल बॅलिस्टिक मिसाईल्स (ICBM) आहेत, ज्याद्वारे एकूण 1,185 अण्वस्त्र डागता येऊ शकतात. ही संख्या एकटीच जगभरात भीतीचं वातावरण निर्माण करण्यास पुरेशी आहे.
चीनचे DF-41
चीन देखील शस्त्रास्त्रांच्या या शर्यतीत मागे नाही. DF-41 नावाचं त्यांचं क्षेपणास्त्र तब्बल 15,000 किलोमीटरपर्यंत मारा करू शकतं. याशिवाय, JL-2 हे पाणबुडीतून डागता येणारं दुसरं एक महत्त्वाचं क्षेपणास्त्र असून, चीनची सागरी ताकद आणि अणुशक्ती यांचं प्रतीक मानलं जातं. चीनची ही क्षमता आशिया खंडात अस्थिरता निर्माण करण्यास पुरेशी ठरते.
अमेरिकाचे LGM-35 सेंटिनेल
दुसरीकडे अमेरिका त्यांच्या जुन्या मिनिटमन III क्षेपणास्त्रांची जागा आता अत्याधुनिक आणि अधिक शक्तिशाली LGM-35 सेंटिनेल क्षेपणास्त्रांनी घेत आहे. अमेरिकेचं संरक्षण धोरण सातत्याने अद्ययावत राहतं, आणि या नव्या क्षेपणास्त्रांमुळे त्यांचं सामर्थ्य आणखी वाढलं आहे. हे क्षेपणास्त्र केवळ शक्तीचं प्रतीक नाही, तर जगभरातील संभाव्य युद्धांना दिशा देणाऱ्या तंत्रज्ञानाचं उदाहरण आहे.
ब्रिटनचे ट्रायडंट II D5
ब्रिटनची ताकद मात्र त्याच्या पाणबुडी दलात दडलेली आहे. ट्रायडंट II D5 हे त्यांच्या सागरी संरक्षण व्यवस्थेतील सर्वात प्रबळ क्षेपणास्त्र आहे. एकाच वेळी अनेक लक्ष्यांवर हल्ला करण्याची क्षमता असलेल्या या क्षेपणास्त्रामुळे ब्रिटनची भूमिका आंतरराष्ट्रीय लष्करी गणितात कायम महत्त्वाची राहिली आहे.
फ्रान्सचं M51
फ्रान्सचं M51 हे आणखी एक प्रभावी क्षेपणास्त्र आहे. हेही पाणबुडीतून डागता येतं आणि जवळपास 10,000 किलोमीटरपर्यंत मारा करू शकतं. हे MIRV (Multiple Independently targetable Reentry Vehicle) प्रणालीने सज्ज असल्याने एकाच वेळी अनेक अण्वस्त्रं विविध लक्ष्यांवर सोडता येतात, हे विशेष लक्षात घेण्यासारखं आहे.
भारताचे अग्नि-V
भारत देखील आता या यादीत मागे राहिलेला नाही. अग्नि-V हे भारताचं सर्वात सामर्थ्यशाली क्षेपणास्त्र आहे, जे 5,000 ते 8,000 किलोमीटरपर्यंत टप्पा गाठू शकतं. याची खासियत म्हणजे हे मोबाईल लाँचरवरून सोडलं जातं, त्यामुळे कोणत्याही क्षणी, कोणत्याही ठिकाणाहून हे डागता येतं. यामुळे भारताची अणुशक्ती आता अधिक गतिमान आणि धोरणात्मकदृष्ट्या प्रभावी ठरते आहे.
