परदेशात प्रवास करणे हे कित्येक जणांसाठी स्वप्नासारखे असते. नवे देश, नवीन संस्कृती आणि त्यामधील अनोख्या आठवणी. पण कधी कधी हेच स्वप्न एका अनपेक्षित प्रसंगामुळे दुःस्वप्नातही बदलू शकते. आपण एखाद्या अनोळखी देशात असताना जर एखादा हल्ला किंवा भांडणाची घटना घडली, तर ती स्थिती केवळ धक्कादायक नसते, तर भीतीदायकही असते. अशा वेळी आपण काय करायचं? कुठे जावं? कोणाशी संपर्क साधावा? हे माहीत असणं फार आवश्यक ठरतं.

आपत्कालीन हेल्पलाईन नंबर
सर्वप्रथम, जर कुणी तुमच्यावर हल्ला केला, तर स्वतःचं संरक्षण करणं सगळ्यात महत्त्वाचं आहे. ज्या ठिकाणी तुम्ही सुरक्षित असाल, अशा जागी तातडीने जावं. अनेक वेळा आपल्याला काय घडलं हे समजण्याआधीच घटना घडून गेलेली असते. पण अशा प्रसंगी गोंधळून न जाता, तात्काळ त्या देशातील स्थानिक पोलिसांशी संपर्क करा. पोलिस स्टेशन गाठा, किंवा शक्य नसेल तर 911, 112 यांसारख्या देशातील आपत्कालीन हेल्पलाईन नंबरवर कॉल करा.
पोलिसांशी बोलताना घटनेचा संपूर्ण तपशील, वेळ, ठिकाण, आणि शक्य असल्यास आरोपीचे वर्णन सांगा. तुमच्या निवेदनावर आधारित पोलिस अहवाल तयार होईल. हा अहवाल केवळ न्याय मिळवण्यासाठी नव्हे, तर तुमच्या विमा कंपनीशी व्यवहार करताना, किंवा दूतावासाकडून मदत मागताना देखील अत्यंत उपयुक्त ठरतो.
भारतीय दूतावास
जर तुम्ही भारतीय नागरिक असाल, तर त्या देशातील भारतीय दूतावास किंवा वाणिज्य दूतावास हे तुमचे प्रमुख आधारस्तंभ असतात. प्रत्येक देशात भारतीय दूतावास एक आपत्कालीन हेल्पलाईन चालवतो. या क्रमांकावर तुम्ही कॉल, ईमेल, किंवा अगदी सोशल मीडियाद्वारे देखील संपर्क करू शकता. दूतावास तुमच्यासाठी कायदेशीर सल्ला, स्थानिक भाषेतील अनुवादक, वैद्यकीय मदत किंवा गरज असल्यास तात्पुरती निवास व्यवस्था देखील करू शकतो.
ट्रॅव्हल इन्शुरन्स
जर तुम्ही प्रवासापूर्वी ट्रॅव्हल इन्शुरन्स घेतला असेल, तर तो या प्रसंगात फार मोठा उपयोगी पडतो. तुमच्या विमा कंपनीशी लगेच संपर्क करा. त्यांच्या आपत्कालीन हेल्पलाईनवर फोन करून सर्व माहिती द्या आणि आवश्यक कागदपत्रांची यादी मागा. यात प्रामुख्याने पोलिस अहवाल, रुग्णालयीन बिले, डॉक्टरांचे सर्टिफिकेट आणि तुम्ही भरलेले खर्च यांचा समावेश होतो.
एक गोष्ट नेहमी लक्षात ठेवा घाबरणे हा उपाय नाही. अशा कठीण प्रसंगी मन शांत ठेवणे आणि समजूतदारपणे निर्णय घेणे फार महत्त्वाचे असते. आपण परदेशात असलो तरी आपल्यासाठी मदतीचे दरवाजे उघडे असतात, फक्त ते कुठे आहेत हे ओळखायला हवे. तसंच, प्रवासाला निघताना प्रत्येक वेळी देशाच्या दूतावासाचा पत्ता, आपत्कालीन हेल्पलाइन नंबर आणि जवळच्या हॉस्पिटल्सची माहिती नोंदवून ठेवा.