Bee Keeping: पारंपरिक शेतीत (traditional farming) नफा सातत्याने कमी होत आहे. घर चालवण्यासाठी ग्रामस्थ आता वेगवेगळ्या व्यवसायात हात आजमावत आहेत. या सर्वांमध्ये मधुमक्षिका पालन (beekeeping) हा व्यवसाय सर्वोत्तम मानला जातो.
या दिशेने शासनाकडून विविध योजना सातत्याने राबविल्या जात आहेत. कमी खर्च आणि जास्त नफा यामुळे शेतकरीही मधमाशीपालनात रस दाखवत आहेत.
35 ते 40 हजार खर्चात लाखांचा नफा –
तज्ज्ञांच्या मते, 10 खोक्यांपासून मधमाशी पालन सुरू करण्यासाठी 35 ते 40 हजार रुपये खर्च येतो. मधमाशांची संख्याही दरवर्षी वाढते. मधमाश्या जितक्या जास्त वाढतील तितका जास्त मध (honey) तयार होईल आणि नफा देखील लाखो पटींनी वाढेल.
मधमाश्या ठेवण्यासाठी मेणाचे डबे लागतात –
शेतकऱ्यांना मधमाश्या ठेवण्यासाठी सेंद्रिय मेणाची (organic wax) व्यवस्था करावी लागते. या पेटीत 50 ते 60 हजार मधमाश्या एकत्र ठेवल्या आहेत. या मधमाशांकडून सुमारे एक क्विंटल मध तयार होतो.
85 टक्के पर्यंत अनुदान उपलब्ध आहे –
नॅशनल बी बोर्ड (National B Board) ने मधमाशी पालनादरम्यान शेतकऱ्यांना शक्य ती सर्व मदत देण्यासाठी नाबार्डशी करार केला आहे. या दोघांनी मिळून भारतात मधमाशी पालन व्यवसायासाठी वित्तपुरवठा योजना (financing plan) सुरू केली आहे. याचा या क्षेत्रात रस असणाऱ्या शेतकऱ्यांना मोठा फायदा होतो. याशिवाय केंद्र सरकार मधुमक्षिका पालनावर 80 ते 85 टक्के अनुदान देते.
1000 किलो मधावर 5 लाखांपर्यंत नफा –
सध्या बाजारात मधाची किंमत 400 ते 700 रुपये प्रति किलो आहे. जर तुम्ही प्रति बॉक्स 1000 किलो मध तयार केले तर तुम्हाला दरमहा 5 लाखांपर्यंत निव्वळ नफा मिळू शकेल.