Dhantrayodashi : वर्षभरात येणाऱ्या हिंदू सणांपैकी दिवाळी (Diwali) हा एक महत्त्वाचा सण आहे. त्यात या सणांमध्ये धनत्रयोदशीला खूप महत्त्व आहे.
या दिवशी (Dhantrayodashi in 2022) संपत्ती, धनाची मनोभावे पूजा केली जाते. अनेक जण तर आवर्जून या दिवशी सोने खरेदी (Dhantrayodashi shopping) करतात.
‘दीपावली’ (Deepavali) या संस्कृत शब्दाचा अर्थ ‘दिव्यांची रांग’ असा होतो. भारताच्या काही भागात जसे की बंगालमध्ये देवी कालीची पूजा केली जाते, दक्षिण भारतात कृष्णाचा नरकासुरावर विजय साजरा, उत्तर भारत 14 वर्षांच्या ‘वनवास’ नंतर, रावणाचा पराभव केल्यानंतर भगवान राम अयोध्येत परतल्याचा उत्सव साजरा करतात.
धनतेरस (Dhanteras), ज्याला धनत्रयोदशी असेही म्हणतात, पाच दिवसांच्या दिवाळी सणाची सुरुवात होते. हिंदू कॅलेंडर महिन्यातील कार्तिक महिन्यातील कृष्ण पक्षाच्या 13 व्या चंद्र दिवशी हा सण साजरा केला जातो.
धनत्रयोदशीच्या उत्सवाबरोबरच, याला धन्वंतरी जयंती, आयुर्वेदाच्या देवाची जयंती म्हणूनही ओळखले जाते. स्वारस्याच्या बाबतीत, आयुष मंत्रालय धनत्रयोदशीला “राष्ट्रीय आयुर्वेद दिवस” म्हणून साजरा करते.
धनतेरस पूजा आणि वेळ
धनत्रयोदशी शनिवार 22 ऑक्टोबर 2022 रोजी साजरी केली जाईल.
धनतेरस पूजा मुहूर्त – संध्याकाळी 07:34 ते रात्री 08:40 पर्यंत
कालावधी – 01 तास 06 मिनिटे
त्रयोदशी तिथी 22 ऑक्टोबर 2022 रोजी संध्याकाळी 06:02 वाजता सुरू होईल आणि 23 ऑक्टोबर 2022 रोजी संध्याकाळी 06:03 वाजता समाप्त होईल. हिंदू मान्यतेनुसार धनत्रयोदशीच्या वेळी वेगवेगळ्या ठिकाणी एकूण 13 दिवे प्रज्वलित केले जातात.
चला सर्व 13 दिव्यांचे महत्त्व पाहूया:
1. पहिला दिवा कुटुंबाला अनपेक्षित मृत्यूपासून वाचवतो. धनत्रयोदशीच्या दिवशी, कुटुंबातील सर्व सदस्यांच्या उपस्थितीत, 13 जुने/जुने मातीचे दिवे प्रज्वलित करावे आणि मृत्यूपासून बचाव करण्यासाठी घराबाहेरील कचराकुंडीजवळ दक्षिणेकडे तोंड करून ठेवावे.
2. धनत्रयोदशीच्या रात्री तुमच्या पूजेच्या मंदिरासमोर/घरासमोर तुपाचा दुसरा दिवा लावावा जेणेकरून सौभाग्य प्राप्त होईल.
3. सौभाग्य, समृद्धी आणि समृद्धीसाठी लक्ष्मीचा आशीर्वाद घेण्यासाठी तिसरा दिवा लक्ष्मीसमोर लावावा.
4. चौथा दिवा तुळशीसमोर ठेवल्याने घरात सुख-शांती नांदावी.
5. पाचवा दिवा तुमच्या घराच्या मुख्य दरवाजाबाहेर लावावा. हे आपल्या घरात आनंद, प्रेम, शुभेच्छा आणि आनंदाचे स्वागत करण्याचे प्रतीक आहे.
6. मोहरीच्या तेलाने सहावा दिवा लावणे शुभ मानले जाते म्हणून पिंपळाच्या झाडाखाली ठेवावे. हे आर्थिक संकट, आरोग्य संकटापासून मुक्तीचे प्रतीक आहे; आणि कीर्ती आणि नशीब आणण्यासाठी आहे.
7. घराजवळील कोणत्याही मंदिरात सातवा दिवा लावावा.
8. डस्टबिनजवळ आठवा दिवा लावावा.
9. घराभोवती सकारात्मक ऊर्जेचा प्रवाह कायम ठेवण्यासाठी नववा दिवा तुमच्या वॉशरूमच्या बाहेर ठेवा.
10. छतावर दहावा दिवा लावा कारण ते संरक्षणाचे प्रतीक आहे.
11. आनंद पसरवण्यासाठी अकराव्या दिव्याने खिडकी सजवा.
12. सणाची भावना साजरी करण्यासाठी बारावा दिवा टेरेसवर ठेवा.
13. तेरावा दिवा लावून तुमच्या घराचा चौक सजवा.
