Train Ticket : दररोज लाखो प्रवासी भारतीय रेल्वेने प्रवास करतात. यामागचे कारण म्हणजे रेल्वेच्या सोयीसुविधा, तसेच रेल्वेचा प्रवास हा इतर प्रवासापेक्षा खूप कमी खर्चिक आणि आरामदायी असतो. अशातच रेल्वे प्रशासनाकडून अनेक सुविधा देण्यात येतात. जर तुम्ही रेल्वेने प्रवास करत असाल तर तुमच्याकडे तिकीट असणे खूप गरजेचे आहे.
जर तुम्ही तिकीट नसताना प्रवास करताना पकडला गेलात तर तुमच्याकडून दंड घेण्यात येतो. इतकेच नाही तर तुम्हाला जेलमध्येही जावे लागते. अनेकजण प्रवास करण्यापूर्वी तिकीट बुक करत असतात. परंतु तुम्ही रेल्वेची काही बुक केलेली तिकिटे रद्द केली तर तुम्हाला कसलाच परतावा मिळत नाही. यामागे कारणही अगदी तसेच आहे.
तत्काळ तिकिटांची सुविधा
रेल्वेमधील सीट किंवा बर्थचे आरक्षण चार महिने अगोदर उघडण्यात येते. बिहार किंवा पूर्व उत्तर प्रदेशातील लोक होळी, दसरा, दिवाळी, छठ इत्यादींसाठी चार महिने अगोदर तिकीट बुक करत असतात. परंतु अनेकजण हे करत नाहीत. कारण अनेकांना महत्त्वाच्या कामासाठी प्रवास करावा लागतो. त्यामुळे अशा लोकांसाठी रेल्वेकडून तत्काळ तिकिटांची सुविधा सुरू करण्यात आली आहे.
यावेळी सुरु होते तत्काळ तिकीट बुकिंग
रेल्वेच्या नियमांनुसार, तत्काळ कोटा तिकिटांचे बुकिंग ट्रेन सुटण्याच्या एक दिवस अगोदर सुरू होतो. जर तुम्हाला 27 तारखेला प्रवास करायचा असल्यास तुम्हाला 26 तारखेला तत्काळ तिकीट बुक करावे लागणार आहे. परंतु हे लक्षात ठेवा की या कोट्यासाठी पूर्वीचे तिकीट बुक करण्याची परवानगी नाही.
या ठिकाणी करा तिकीट बुक
जर तुम्हाला तत्काळ तिकीट बुक करायचे असेल तर तुम्हाला रेल्वेच्या कोणत्याही आरक्षण काउंटरवर जावे लागणार आहे. तुम्हाला पाहिजे असेल तर तुम्हाला इंडियन रेल्वे केटरिंग अँड टुरिझम कॉर्पोरेशन (IRCTC) (IRCTC.CO.IN) च्या वेबसाइटवरूनही हे तिकीट बुक करता येईल. यूटीएस कम रिझर्वेशन तिकीट काउंटर असणाऱ्या काही छोट्या स्थानकांवर तुम्हाला तत्काळ तिकीट बुक करता येईल.
कालावधी
रेल्वे मंत्रालय तत्काळ तिकिटांच्या बुकिंगच्या वेळेत बदल करत असून ही सुविधा सुरू झाली त्यावेळी सकाळी आठ वाजता बुकिंग होत होते. त्यानंतर त्याची वेळ बदलून रात्री 10 वाजता केली आहे. यावेळी त्यात आणखी काही बदल केले असून सध्या, एसी आणि नॉन एसी वर्गांसाठी तत्काळ तिकिटांच्या बुकिंगच्या वेळा विविध आहेत. एसी क्लाससाठी तत्काळ तिकिटांचे बुकिंग सकाळी 10 वाजता सुरू होऊन नंतर नॉन एसी क्लासच्या तिकिटांचे बुकिंग सकाळी 11 वाजता सुरू होते.
किती असणार त्वरित शुल्क?
रेल्वेसाठी तत्काळ तिकिटे बुक करण्यापूर्वी, तुम्हाला त्यासाठी लागू होणाऱ्या शुल्काची माहिती असावी. रेल्वे सामान्य तिकिटांपेक्षा तत्काळ तिकीट बुक करण्यासाठी जास्त पैसे आकारत आहे. तसेच स्लीपर क्लाससाठी मूळ भाड्याच्या 10 टक्के आणि एसीच्या मूळ भाड्याच्या 30 टक्के शुल्क आकारत आहे.
तसेच कमीत कमी आणि जास्तीत जास्त त्वरित शुल्काची मर्यादा आहे एका सेकंदात 10 रुपये आणि 15 रुपये. तसेच स्लीपर क्लासमध्ये 100 ते 200 रुपये, एसी चेअर कारमध्ये 125 ते 225 रुपये, एसी 3 मध्ये 300 ते 400 रुपये आणि एसी 2 मध्ये 400 ते 500 रुपये आहेत. त्याशिवाय एक्झिक्युटिव्ह चेअर कारमधील तत्काळ शुल्क फक्त 400 ते 500 रुपये आहे.
तत्काळ तिकीट रद्द करता येते का? जाणून घ्या
तत्काळ तिकिटे सामान्य तिकिटांप्रमाणे रद्द करता येतात. परंतु रद्द करण्याशी निगडित त्याचे नियम काहीसे वेगळे आहेत. जर तुमचे तत्काळ तिकीट कन्फर्म झाले असेल तर, तुम्ही ते रद्द केल्यास तुम्हाला एक पैसाही परतावा म्हणून मिळणार नाही. जर तुमचे तत्काळ तिकीट प्रतीक्षा यादीत राहिले तर, रद्द करण्याचे सामान्य नियम लागू होतात.
