High cholesterol: उच्च कोलेस्ट्रॉलची (high cholesterol) समस्या ‘सायलेंट किलर (silent killer)’ म्हणून ओळखली जाते. शरीरात दोन प्रकारचे कोलेस्टेरॉल असतात जे चांगले कोलेस्ट्रॉल (good cholesterol) आणि वाईट कोलेस्ट्रॉल (bad cholesterol) म्हणून ओळखले जातात. चांगले कोलेस्टेरॉल शरीरासाठी खूप फायदेशीर मानले जाते तर वाईट कोलेस्टेरॉल खूप हानिकारक असल्याचे सिद्ध होते.
रक्तवाहिन्यांमध्ये कोलेस्टेरॉल जमा झाल्यामुळे ते आकुंचन पावू लागतात त्यामुळे रक्तप्रवाह मोठ्या प्रमाणात कमी होतो. रक्त प्रवाह कमी झाल्यामुळे हृदयरोग (heart disease) आणि स्ट्रोकचा (stroke) धोका वाढू शकतो.
खराब जीवनशैली, अल्कोहोलचे अतिसेवन आणि चरबीयुक्त पदार्थ यामुळे उच्च कोलेस्टेरॉलच्या समस्येला सामोरे जावे लागते. उच्च कोलेस्टेरॉलची लक्षणे क्वचितच दिसत असली तरी त्याची काही चिन्हे आहेत, ज्यावरून उच्च कोलेस्ट्रॉलचा अंदाज लावता येतो.
उच्च कोलेस्टेरॉलच्या समस्येवर वेळीच उपचार न केल्यास रक्तवाहिन्यांमध्ये प्लेक जमा होण्यास सुरुवात होते. प्लेक हा कोलेस्टेरॉल आणि इतर पदार्थांनी बनलेला मेणासारखा पदार्थ असतो. प्लाक जास्त प्रमाणात जमा झाल्यामुळे धमन्या अरुंद होतात त्यामुळे रक्तप्रवाह मर्यादित होतो.
धमन्यांमध्ये अडथळे आल्याने पायातील रक्तप्रवाह थांबतो. त्यामुळे पायांमध्ये त्याची लक्षणे दिसू लागतात. क्रिटिकल लिम्ब इस्केमिया (सीएलआय) ही अशी स्थिती आहे ज्यामध्ये पायांमध्ये रक्ताचा प्रवाह योग्यरित्या होत नाही. यामुळे, तीव्र वेदना, अल्सर किंवा जखमा होण्याचा धोका लक्षणीय वाढतो.
NHS च्या मते, क्रिटिकल लिम्ब इस्केमिया (CLI) अत्यंत धोकादायक आणि यावर उपचार करणे कठीण आहे. जेव्हा क्रिटिकल लिम्ब इस्केमिया होतो तेव्हा याची काही चिन्हे शरीरावर दिसू लागतात. CLI च्या मुख्य लक्षणांपैकी एक म्हणजे पायांवर त्वचेचा कोरडेपणा.
मात्र, कोलेस्टेरॉल व्यतिरिक्त, कोरडी त्वचा इतर अनेक समस्यांमुळे होऊ शकते. परंतु CLI सह कोरड्या त्वचेसह इतर अनेक चिन्हे आहेत. CLI च्या इतर लक्षणांमध्ये त्वचेचा पिवळा, गुळगुळीत किंवा चमकदार देखावा समाविष्ट आहे.
नॅशनल हेल्थ सर्व्हिस (NHS) नुसार, ही क्रिटिकल लिम्ब इस्केमियाची लक्षणे आहेत-
– पायांमध्ये तीव्र वेदना, विश्रांतीच्या स्थितीत बसूनही वेदना.
– पायांची त्वचा फिकट, चमकदार आणि गुळगुळीत आणि कोरडी दिसते.
– पायात जखमा आणि अल्सर तयार होणे आणि बरे न होणे.
– पायांचे स्नायू कमी.
– सर्दी आणि पायाची बोटे सुन्न होणे, तसेच लाल किंवा काळा रंग.
– बोटांमध्ये सूज आणि दुर्गंधीयुक्त पू.
जर तुम्हाला तुमच्या पायात ही चिन्हे दिसली तर तुम्ही डॉक्टरांशी संपर्क साधणे महत्त्वाचे आहे.
