Post Office Saving Schemes : सरकार देशात अनेक बचत योजना चालवत आहे. ज्याअंतर्गत सर्व सामाम्यांना खूप फायदा होतो. ही बचत योजना देशातील सर्व वर्गातील लोक, मुले, महिला, मुली, कर्मचारी, व्यापारी आणि वृद्धांसाठी आहे. या सरकारी योजनांमुळे सर्वसामान्यांना भविष्यासाठी मोठा निधी, आजची बचत आणि निवृत्तीनंतरही सन्मानाने जीवन जगण्याची संधी मिळते. सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे या पोस्ट ऑफिस योजनांवरील व्याजदर दर तीन महिन्यांनी सुधारित केला जातो. महागाईचा दर लक्षात घेऊन हे व्याजदर सुधारित केले जातात. सरकारने पोस्ट ऑफिसच्या 5 वर्षांच्या आरडीवरील व्याजदरात नुकतीच सुधारणा केली आहे. आज आपण पोस्ट ऑफिसच्या अशाच काही बचत योजनेबद्दल जाणून घेणार आहोत.
महिला सन्मान प्रमाणपत्र
महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र ही सरकार महिला गुंतवणूकदारांसाठी चालवलेली सरकारी योजना आहे. महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्र योजना 27 जून 2023 पासून गुंतवणुकीसाठी खुली करण्यात आली आहे. यामध्ये 2 वर्षांसाठी गुंतवणूक केली जाईल. ही योजना मार्च २०२५ पर्यंत म्हणजेच दोन वर्षांच्या कालावधीसाठी गुंतवणुकीसाठी खुली आहे. या योजनेंतर्गत महिला किंवा मुलींच्या नावावर 2 लाख रुपयांची गुंतवणूक केली जाऊ शकते. यामध्ये दरवर्षी ७.५ टक्के निश्चित व्याज मिळते. खाते उघडल्यानंतर 1 वर्षानंतर 40 टक्के पैसे काढता येतात. तुम्ही महिला सन्मान बचत प्रमाणपत्रामध्ये 2 वर्षांसाठी 2 लाख रुपये गुंतवल्यास, तुम्हाला मॅच्युरिटीवर 2.32 लाख रुपये मिळतील. हे FD प्रमाणेच काम करते.
किसान विकास पत्र
किसान विकास पत्रामध्ये गुंतवलेल्या रकमेवर वार्षिक ७.५ टक्के दराने व्याज मिळत आहे. या योजनेत एक हजार रुपयांपासून गुंतवणूक सुरू करता येते. यानंतर 100 रुपयांच्या पटीत गुंतवणूक करता येते. यामध्ये गुंतवणुकीची कमाल मर्यादा नाही. तुम्ही संयुक्त खाते उघडूनही गुंतवणूक करू शकता. याशिवाय नॉमिनी सुविधाही उपलब्ध आहे. सरकार आपल्या गुंतवणुकीवर ७ टक्क्यांहून अधिक व्याज देत आहे. किसान विकास पत्रामध्ये गुंतवलेले पैसे 115 महिन्यांत दुप्पट होतील. किसान विकास पत्र योजनेअंतर्गत 10 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या अल्पवयीन व्यक्तीचे खाते उघडता येते.
आवर्ती ठेव योजना योजना
पोस्ट ऑफिस रिकरिंग डिपॉझिट खाते 5 वर्षांसाठी गॅरंटीड परतावा शोधणाऱ्यांसाठी सुरक्षित पर्याय आहे. तुम्ही या योजनेत दरमहा किमान १०० रुपये किंवा रुपये १० च्या पटीत गुंतवू शकता. 1 ऑक्टोबर 2023 ते 31 डिसेंबर 2023 पर्यंत 5 वर्षांच्या पोस्ट ऑफिस RD वर आता 6.5 टक्क्यांऐवजी 6.7 टक्के वार्षिक व्याज मिळेल.
पीपीएफ खाते
तुम्ही कोणत्याही पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेच्या शाखेत सार्वजनिक भविष्य निर्वाह निधी (PPF) खाते उघडू शकता. हे खाते फक्त 500 रुपयांमध्ये उघडता येते. तुम्ही पीपीएफमध्ये वार्षिक 1.50 लाख रुपये जमा करू शकता. या खात्याचा परिपक्वता कालावधी 15 वर्षे आहे. मॅच्युरिटीनंतर तुम्ही ते आणखी 5 वर्षांसाठी वाढवू शकता. पीपीएफ योजनेवर ७.१ टक्के वार्षिक व्याज दिले जात आहे. जर तुम्ही पीपीएफ खात्यात दर महिन्याला १२,५०० रुपये जमा केले आणि ते १५ वर्षे सांभाळले. त्यामुळे तुम्हाला मॅच्युरिटीवर एकूण 40.68 लाख रुपये मिळतील. यामध्ये तुमची एकूण गुंतवणूक 22.50 लाख रुपये असेल, तर तुम्हाला मिळणारे व्याज उत्पन्न 18.18 लाख रुपये असेल. या गणनेवर 15 वर्षांसाठी वार्षिक 7.1 टक्के व्याज दर मिळाला. व्याजदर बदलल्यास मुदतपूर्तीच्या वेळी पैसे बदलू शकतात.
ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना
नवी कर प्रणाली लागू करण्यासोबतच अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी ज्येष्ठ नागरिकांसाठी मोठी घोषणा केली होती. या अंतर्गत, ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना (SCSS) मधील गुंतवणूक मर्यादा 15 लाख रुपयांवरून 30 लाख रुपये करण्यात आली. या बदलामुळे ज्येष्ठ नागरिकांना गुंतवणुकीवर पूर्वीपेक्षा जास्त परतावा मिळत आहे. सध्या त्यावर ८.२ टक्के व्याज आहे. जर अर्थमंत्र्यांनी गुंतवणुकीची मर्यादा ३० लाख रुपये केली आणि व्याजदर ८.२ टक्के केला, तर एकूण ४२.३० लाख रुपये पाच वर्षांच्या मॅच्युरिटीवर १२.३० लाख रुपये व्याजासह मिळतील. यामध्ये तुम्हाला मासिक आधारावर 20500 रुपये मिळतील. आता ज्येष्ठ नागरिकांना 20,500 रुपये मिळणार आहेत, जे पूर्वी 9,500 रुपये होते. शासनाच्या या योजनेत ज्येष्ठ नागरिकांना दरमहा व्याजाच्या स्वरूपात पैसे मिळतात.
पोस्ट ऑफिस बचत खाते
या योजनेत किमान 500 रुपये ठेव आवश्यक आहे आणि कमाल ठेवीवर मर्यादा नाही. कोणतीही व्यक्ती स्वत:च्या नावाने वैयक्तिकरित्या किंवा प्रौढ व्यक्तीसोबत संयुक्तपणे खाते उघडू शकते. अल्पवयीन व्यक्तीच्या वतीने खाते उघडले जाऊ शकते. या योजनेवर सरकार ४ टक्के व्याज देत आहे.
सुकन्या समृद्धी योजना
सुकन्या समृद्धी योजना आठ वर्षांपूर्वी 2015 मध्ये सुरू करण्यात आली होती. ही योजना २१ वर्षे जुनी आहे. पण मुलीच्या पालकांना फक्त पहिली 15 वर्षे पैसे जमा करायचे आहेत. खाते 6 वर्षे पैसे जमा न करता चालू राहते. सुकन्या समृद्धी योजनेंतर्गत, 10 वर्षांपेक्षा कमी वयाच्या मुलींचे खाते त्यांच्या पालकांच्या नावावर उघडले जाते. या योजनेअंतर्गत तुम्ही वार्षिक 250 ते 1.50 लाख रुपये जमा करू शकता. तुम्ही सुकन्या समृद्धी योजनेअंतर्गत 250 रुपयांमध्ये खाते उघडू शकता. त्यावर ८ टक्के दराने व्याज दिले जात आहे.
