भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) पाच वर्षांनंतर प्रथमच रेपो दरात कपात केली आहे, ज्यामुळे होम लोन, कार लोन आणि इतर लोन स्वस्त होणार आहेत. नव्या रेपो दरानुसार, बँकांकडून घेतले जाणारे लोन स्वस्त होईल, परिणामी EMI देखील कमी होईल.
RBI चा मोठा निर्णय
आरबीआयचे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांच्या नेतृत्वाखालील मॉनेटरी पॉलिसी कमिटीने (MPC) रेपो दर 6.5% वरून 6.25% पर्यंत कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे. फेब्रुवारी 2025 मध्ये हा सामान्य नागरिकांसाठी एक मोठा दिलासा ठरणार आहे. यामुळे होम लोन आणि कार लोन घेणाऱ्या ग्राहकांना थेट फायदा होणार आहे.
लोन स्वस्त कसे होणार ?
सर्व बँका RBI कडून विशिष्ट दराने पैसे घेतात आणि तेच ग्राहकांना लोन स्वरूपात देतात. या व्याजदराला रेपो रेट म्हणतात.
- रेपो दर कमी झाल्यास – बँकांना कमी दरात पैसे मिळतात, त्यामुळे ते ग्राहकांना स्वस्त लोन देऊ शकतात.
- रेपो दर वाढल्यास – बँकांचे लोन महाग होते आणि सामान्य ग्राहकांना अधिक व्याज भरावे लागते.
होम लोन आणि कार लोनवर परिणाम
फ्लोटिंग रेट लोन स्वस्त होणार : जर तुम्ही फ्लोटिंग व्याजदराने (Floating Rate) होम लोन किंवा कार लोन घेतले असेल तर EMI कमी होईल.
नवीन लोन घेणाऱ्यांसाठी सुवर्णसंधी : ज्यांना नवीन घर किंवा गाडी खरेदी करायची आहे त्यांच्यासाठी ही एक उत्तम संधी आहे, कारण स्वस्त लोन मिळण्याची शक्यता आहे.
व्यवसाय आणि वैयक्तिक लोन सुलभ होणार : उद्योग, स्टार्टअप्स आणि लघु व्यवसायांना याचा मोठा फायदा होणार आहे.
अर्थसंकल्पानंतर मोठा दिलासा
RBI च्या या निर्णयाचा सामान्य लोकांना मोठा फायदा होणार आहे. याआधी केंद्रीय अर्थसंकल्पात 12 लाख रुपयांपर्यंतचे वार्षिक उत्पन्न करमुक्त करण्यात आले होते. त्यानंतर आता होम लोन आणि कार लोन स्वस्त होणार असल्याने घर किंवा गाडी खरेदी करणे अधिक सोपे होणार आहे.
गेल्या वेळी व्याजदर कधी कमी झाला ?
- यापूर्वी, मे 2020 मध्ये कोरोनाच्या काळात RBI ने शेवटची मोठी कपात केली होती, तेव्हा रेपो दर 4% पर्यंत खाली आला होता.
- मात्र, रशिया-युक्रेन युद्धामुळे जागतिक आर्थिक अनिश्चितता वाढली, त्यामुळे RBI ने व्याजदर वाढवण्यास सुरुवात केली.
- फेब्रुवारी 2023 पासून RBI ने रेपो दर स्थिर ठेवला होता, मात्र आता तब्बल दोन वर्षांनी व्याजदर कपात करण्यात आली आहे.
RBI च्या या निर्णयामुळे लाखो होम लोन आणि कार लोन धारकांना मोठा दिलासा मिळणार आहे. घर किंवा गाडी खरेदी करण्याचा विचार करणाऱ्यांसाठी ही सुवर्णसंधी ठरू शकते, कारण लोनचे व्याजदर कमी होणार आहेत. या निर्णयाचा अर्थव्यवस्थेवर सकारात्मक परिणाम होईल आणि गृहखरेदी व ऑटोमोबाईल क्षेत्राला नवा वेग मिळेल.
