BH Number Plate : भारतातील वाहन नोंदणी प्रणालीत विविध राज्यनिहाय क्रमांक असतात, जे वाहनाचे मूळ स्थान दर्शवतात. मात्र, सतत प्रवास करणाऱ्या किंवा वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये स्थलांतर करणाऱ्या सरकारी आणि खाजगी कर्मचाऱ्यांसाठी BH सिरीज नंबर प्लेट विशेषतः तयार करण्यात आली आहे. या नंबर प्लेटमुळे वाहनचालकांना संपूर्ण भारतभर कोणत्याही अडथळ्याशिवाय प्रवास करण्याची मुभा मिळते. ही सिरीज 2021 मध्ये सुरू करण्यात आली असून, ती एक महत्त्वपूर्ण धोरणात्मक पाऊल मानले जाते.
तुम्ही कधी ना कधी BH (भारत सिरीज) नंबर प्लेट असलेली वाहने पाहिली असतील. मात्र, या क्रमांकासह असलेल्या गाड्यांची संख्या तुलनेने कमी असते. आपण रस्त्यांवर DL (दिल्ली), MH (महाराष्ट्र), RJ (राजस्थान), HR (हरियाणा), UP (उत्तर प्रदेश) आणि UK (उत्तराखंड) यासारख्या राज्यांच्या क्रमांक असलेल्या वाहनांची नोंद घेतली असेल. हे सर्व नंबर त्या-त्या राज्याचे प्रतिनिधित्व करतात आणि वाहन कोणत्या राज्यातून नोंदणीकृत आहे हे सहज ओळखता येते.

मात्र, BH सिरीज नंबर प्लेट ही कोणत्याही विशिष्ट राज्यासाठी नसून, ती संपूर्ण भारतभर वापरली जाऊ शकते. ही सिरीज विशेषतः सरकारी आणि काही निवडक खाजगी कर्मचाऱ्यांसाठी आहे. BH नंबर प्लेट एकदा घेतल्यावर वाहनाचे पुनर्नोंदणी करण्याची आवश्यकता राहत नाही, त्यामुळे वारंवार स्थलांतर करणाऱ्या लोकांसाठी ही सुविधाजनक ठरते.
बीएच सिरीज नंबर प्लेट कोणासाठी आहे?
बीएच नंबर प्लेट मिळविण्यासाठी विशिष्ट निकष आहेत. ही सुविधा मुख्यतः खालील लोकांसाठी उपलब्ध आहे:
- केंद्र आणि राज्य सरकारी कर्मचारी: प्रशासन, संरक्षण, पोलीस आणि विविध सरकारी विभागांतील कर्मचारी यांना ही सुविधा मिळू शकते.
- संरक्षण कर्मचारी: लष्कर, हवाईदल, नौदल तसेच इतर संरक्षण सेवेत असलेल्या व्यक्तींना हे क्रमांक दिले जातात.
- बँक आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील कर्मचारी: सरकारी बँका आणि सार्वजनिक क्षेत्रातील उपक्रमांमध्ये (PSU) कार्यरत असणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी हे उपलब्ध आहे.
- खाजगी कंपनीतील कर्मचारी: जर कोणत्याही खाजगी कंपनीची कार्यालये किमान चार वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये किंवा केंद्रशासित प्रदेशांमध्ये असतील, तर त्या कंपनीत कार्यरत असलेल्या कर्मचाऱ्यांनाही ही सुविधा मिळू शकते.
BH नंबर प्लेटचे फायदे
- संपूर्ण भारतभर वैधता: ही नंबर प्लेट संपूर्ण भारतात वैध असल्याने वाहन पुनर्नोंदणी करावी लागत नाही.
- स्थलांतर करणाऱ्या लोकांसाठी सोयीस्कर: सरकारी किंवा मोठ्या खाजगी कंपन्यांमध्ये काम करणाऱ्या लोकांना सतत एक राज्य सोडून दुसऱ्या राज्यात जावे लागते. अशा परिस्थितीत, वाहनाच्या नोंदणीसाठी वेगळ्या राज्यात प्रक्रिया पुन्हा करण्याची गरज भासत नाही.
- कर व्यवस्थापन सोपे: BH नंबर प्लेट असलेल्या वाहनांसाठी मोटार वाहन कर (रोड टॅक्स) दोन वर्षांसाठी भरला जातो, जो ऑनलाइन रिन्यू करता येतो. त्यामुळे एकाच वेळी संपूर्ण कालावधीसाठी कर भरण्याचा ताण येत नाही.
बीएच नंबर प्लेटसाठी अर्ज कसा करावा?
जर तुम्ही वरील निकषांमध्ये पात्र असाल, तर तुम्ही BH नंबर प्लेटसाठी ऑनलाइन अर्ज करू शकता. त्यासाठी खालील प्रक्रिया पूर्ण करावी लागते:
- वाहन पोर्टलला भेट द्या: परिवहन आणि महामार्ग मंत्रालयाच्या अधिकृत पोर्टलवर (parivahan.gov.in) लॉगिन करा.
- नोंदणी प्रक्रिया सुरू करा: ‘वाहन नोंदणी’ पर्यायावर क्लिक करून आपले राज्य निवडा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
- BH सिरीज निवडा: ‘भारत सिरीज’ पर्याय निवडून, वाहनासंबंधी सर्व तपशील भरा.
- पत्ता पुरावा अपलोड करा: अधिकृत कागदपत्रे आणि आवश्यक शुल्क ऑनलाइन भरा.
- आरटीओ पडताळणी: सर्व माहितीची पडताळणी केल्यानंतर आरटीओ अधिकृत क्रमांक प्रदान करेल.
आवश्यक कागदपत्रे
BH नंबर प्लेटसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक असतात:
- पॅन कार्ड – कर भरल्याचा पुरावा म्हणून आवश्यक.
- आधार कार्ड – ओळखपत्रासाठी अत्यंत महत्त्वाचे.
- अधिकृत ओळखपत्र – सरकारी किंवा खाजगी कंपनीत कार्यरत असल्याचा पुरावा.
- फॉर्म 60 – आयकर विवरणपत्रासंदर्भातील दस्तऐवज.
बीएच नंबर प्लेट कोणाला मिळणार नाही?
- सर्वसामान्य नागरिक – ज्यांचा व्यवसाय किंवा नोकरी वरील निकषांमध्ये बसत नाही, त्यांना ही सुविधा मिळणार नाही.
- एकाच राज्यात व्यवसाय करणारे खाजगी व्यावसायिक – जर कोणत्याही खाजगी कंपनीची कार्यालये फक्त एका राज्यात असतील, तर त्या कर्मचाऱ्यांना BH नंबर प्लेट मिळणार नाही.
- स्वत:च्या व्यवसायासाठी वाहन वापरणारे व्यक्ती – उदा. टॅक्सी, व्यावसायिक वाहने किंवा स्वतःच्या मालकीच्या व्यवसायासाठी असलेली वाहने यासाठी ही सुविधा नाही.