Ladki Bahin Yojana : महायुती सरकारने निवडणुकीपूर्वी लाडकी बहीण योजना जाहीर केली, आणि याला महिलांनी भरघोस प्रतिसाद दिल्याने महायुतीला पुन्हा सत्ता मिळवण्यात यश मिळालं. फेब्रुवारी आणि मार्च 2025 चा हप्ता 8 मार्च 2025 रोजी जागतिक महिला दिनानिमित्त जमा करण्यात आला होता. आता सर्वांचं लक्ष एप्रिल 2025 च्या हप्त्याकडे लागलं आहे, विशेषतः काही महिलांना 3,000 रुपये मिळण्याच्या चर्चेमुळे उत्सुकता वाढली आहे. या लेखात एप्रिलच्या हप्त्याची तारीख, 3,000 रुपये मिळण्याची शक्यता आणि योजनेतील नवीन घडामोडींचा सविस्तर आढावा घेतला आहे.
एप्रिल 2025 चा हप्ता कधी मिळणार ?
मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजनेच्या एप्रिल 2025 चा हप्ता अक्षय्य तृतीयेच्या मुहूर्तावर, म्हणजेच 30 एप्रिल 2025 रोजी पात्र लाभार्थ्यांच्या बँक खात्यात जमा होण्याची शक्यता आहे. ही माहिती महिला व बालविकास राज्यमंत्री आदिती तटकरे यांच्या विधानावर आधारित आहे, आणि याबाबत सोशल मीडियावरूनही अपडेट्स समोर येत आहेत.

दरमहा 1,500 रुपये देणारी ही योजना आतापर्यंत 2.4 कोटींहून अधिक महिलांना लाभ देत आहे. एप्रिलचा हप्ता हा योजनेचा 10 वा हप्ता असेल, आणि यावेळी लाभार्थ्यांची संख्या वाढेल की कमी होईल, याकडे सर्वांचं लक्ष आहे. यापूर्वी फेब्रुवारी आणि मार्चचे हप्ते एकत्र जमा करण्यात आले होते, त्यामुळे एप्रिलचा हप्ता वेळेवर जमा होण्याची अपेक्षा आहे. लाभार्थ्यांनी आपलं आधार-लिंक्ड बँक खातं आणि DBT स्टेटस सक्रिय असल्याची खात्री करावी, जेणेकरून पेमेंटमध्ये विलंब होणार नाही.
3,000 रुपये कोणाला मिळणार?
एप्रिल 2025 मध्ये काही महिलांना 3,000 रुपये मिळण्याची शक्यता आहे, आणि यामागचं कारण तांत्रिक अडचणींमुळे मार्च 2025 चा हप्ता न मिळालेल्या लाभार्थ्यांशी संबंधित आहे. योजनेच्या अंमलबजावणीत काही महिलांचे पेमेंट तांत्रिक कारणांमुळे रखडले होते, जसं की बँक खात्याच्या तपशीलात त्रुटी, DBT निष्क्रिय असणं किंवा आधार लिंकिंगमधील समस्या. अशा महिलांना मार्च (1,500 रुपये) आणि एप्रिल (1,500 रुपये) चे पैसे एकत्र, म्हणजेच 3,000 रुपये, जमा केले जाऊ शकतात.
तथापि, योजनेच्या नियमांनुसार, बहुतांश पात्र महिलांना मार्चचा हप्ता आधीच मिळाला आहे, त्यामुळे 3,000 रुपये मिळणाऱ्या महिलांची संख्या मर्यादित असेल. याशिवाय, योजनेचा मासिक लाभ 1,500 रुपये इतकाच आहे, आणि 2,100 किंवा 3,000 रुपये नियमित हप्ता म्हणून देण्याचा कोणताही अधिकृत निर्णय सरकारने जाहीर केलेला नाही. भविष्यात योजनेचा लाभ वाढवण्याबाबत चर्चा आहे, पण सध्या ती निश्चित नाही.
योजनेतून वगळल्या जाणाऱ्या महिला
लाडकी बहीण योजनेच्या लाभार्थ्यांची छाननी (Scrutiny) सध्या सुरू आहे, आणि यामुळे काही महिलांना यापुढे लाभ मिळणार नाही. योजनेच्या पात्रता निकषांचं काटेकोरपणे पालन केलं जात आहे, आणि खालील कारणांमुळे महिला अपात्र ठरत आहेत:
- उत्पन्न मर्यादा: ज्या महिलांच्या कुटुंबाचं वार्षिक उत्पन्न 2.5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त आहे, त्यांना योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
- चारचाकी वाहन: ज्या कुटुंबाकडे चारचाकी वाहन आहे, त्या महिला अपात्र ठरतात.
- सरकारी नोकरी किंवा पेन्शन: सरकारी नोकरीत असलेल्या किंवा सरकारी पेन्शन घेणाऱ्या महिलांना लाभ मिळत नाही.
- इतर सरकारी योजना: ज्या महिला इतर सरकारी योजनांतून समान आर्थिक लाभ घेत आहेत, त्यांना या योजनेतून वगळलं जात आहे.
- कागदपत्रांमध्ये त्रुटी: आधार लिंकिंग, बँक खात्याचे तपशील किंवा उत्पन्नाचा दाखला यामध्ये त्रुटी असल्यास लाभ थांबवला जाऊ शकतो.
आतापर्यंत 13 लाखांहून अधिक महिला योजनेतून वगळल्या गेल्या आहेत, आणि मार्च 2025 मध्ये 2.47 कोटी महिलांना लाभ मिळाला होता, जो डिसेंबर 2024 च्या 2.60 कोटींहून कमी आहे. छाननीमुळे लाभार्थ्यांची संख्या आणखी कमी होण्याची शक्यता आहे, आणि याचा परिणाम एप्रिलच्या हप्त्यावर दिसून येईल.
नवी नोंदणी केव्हा सुरु होणार ?
लाडकी बहीण योजनेसाठी नवीन नोंदणी (Registration) सध्या बंद आहे, आणि यामुळे अनेक इच्छुक महिला योजनेपासून वंचित राहत आहेत. योजनेची अर्ज प्रक्रिया 15 ऑक्टोबर 2024 रोजी बंद झाली होती, आणि गेल्या सहा महिन्यांपासून नवीन नोंदणी सुरू झालेली नाही. यामागचं कारण म्हणजे सरकारचं लक्ष सध्या विद्यमान लाभार्थ्यांच्या छाननीवर आहे, ज्यामुळे योजनेवर होणारा आर्थिक ताण कमी होईल. यामुळे खालील महिलांना अर्ज करण्याची संधी मिळालेली नाही:
- नव्याने पात्र झालेल्या महिला: ज्या महिलांनी नुकतंच 21 वर्षे पूर्ण केली आहेत.
- पूर्वी नाकारलेले अर्ज: तांत्रिक कारणांमुळे ज्यांचे अर्ज नाकारले गेले होते, त्यांना पुन्हा अर्ज करण्याची संधी नाही.
- नवविवाहित महिला: ज्यांचं नाव रेशन कार्डवर अद्याप समाविष्ट झालेलं नाही.
सूत्रांनुसार, मंत्रिमंडळाचा निर्णय झाल्यावरच नवीन नोंदणी सुरू होऊ शकते, पण सध्या याबाबत कोणतीही ठोस तारीख जाहीर झालेली नाही. योजनेचा वार्षिक खर्च 46,000 कोटी रुपये आहे, आणि आर्थिक ताणामुळे सरकार सावध पवित्रा घेत आहे.
लाभार्थ्यांसाठी महत्त्वाच्या सूचना
एप्रिल 2025 चा हप्ता मिळवण्यासाठी आणि योजनेत पात्र राहण्यासाठी लाभार्थ्यांनी खालील गोष्टींची काळजी घ्यावी:
- बँक खातं तपासा: आधार-लिंक्ड बँक खातं आणि DBT सक्रिय असल्याची खात्री करा.
- कागदपत्रे अपडेट करा: उत्पन्नाचा दाखला, रेशन कार्ड, आणि आधार कार्ड यामध्ये कोणतीही त्रुटी नसावी.
- स्थिती तपासा: योजनेच्या अधिकृत वेबसाइट ladakibahin.maharashtra.gov.in किंवा नारी शक्ती दूत अॅप वर आपली लाभार्थी स्थिती तपासा.
- हेल्पलाइन: कोणत्याही समस्येसाठी हेल्पलाइन क्रमांक 181 वर संपर्क साधा.
जर एखाद्या महिलेने योजनेसाठी पुन्हा अर्ज करायचा असेल, तर तिने स्थानिक अंगणवाडी केंद्र, ग्रामपंचायत किंवा सेवा केंद्र येथे संपर्क साधावा, पण सध्या नवीन नोंदणी बंद असल्याने थोडी प्रतीक्षा करावी लागेल.
योजनेचे फायदे
लाडकी बहीण योजनेचा मुख्य उद्देश महिलांचं आर्थिक सक्षमीकरण, आरोग्य आणि पोषण सुधारणा, आणि कुटुंबातील निर्णायक भूमिका वाढवणं आहे. छाननीमुळे लाभार्थ्यांची संख्या कमी होत आहे, आणि यामुळे काही महिलांमध्ये नाराजी आहे. सरकारने योजनेची पारदर्शकता आणि पात्रता निकष कायम ठेवण्यासाठी कठोर पावलं उचलली आहेत, ज्यामुळे फक्त पात्र महिलांनाच लाभ मिळेल.