Ahilyanagar News: जामखेड- तालुक्यात गेल्या पंधरा दिवसांपासून अवकाळी पाऊस थैमान घालत आहे. कधी दुपारी, कधी रात्री, तर कधी अनपेक्षितपणे येणाऱ्या या पावसाने शेतकऱ्यांची खरीप हंगामाची तयारी पूर्णपणे विस्कळीत केली आहे. शेतात पाणी साचल्याने नांगरणी, आंतरमशागत आणि खत छत्रीकरणासारखी महत्त्वाची कामे थांबली आहेत. यामुळे तालुक्याचे कृषी चक्रच कोलमडले आहे. कांदा, टोमॅटो, भेंडी, मिरची, वांगी, कोथिंबीर यांसारख्या पिकांचे मोठे नुकसान झाले असून, शेतकऱ्यांवर आर्थिक संकट कोसळले आहे.
अवकाळी पावसाचा जोर आणि शेतीवर परिणाम
मे महिन्यात जामखेड तालुक्याची सरासरी पावसाची नोंद ३१.४ मिमी असते, पण यंदा आतापर्यंत तब्बल १८३.७ मिमी पाऊस पडला आहे. गेल्या पंधरा दिवसांपासून सतत पडणाऱ्या पावसाने शेतकऱ्यांची अवस्था बिकट झाली आहे. सकाळी आभाळ दाटून येते, दुपारी हलका किंवा मध्यम पाऊस, आणि रात्री अचानक मुसळधार पाऊस अशा अनियमित हवामानामुळे शेतकऱ्यांचा एकही दिवस शेतात समाधानाने जात नाही. शेतात साचलेल्या पाण्यामुळे नांगरणी आणि इतर कामे करणे अशक्य झाले आहे. यामुळे खरीप हंगामाच्या तयारीला मोठा फटका बसला आहे.
कांदा आणि भाजीपाल्याचे नुकसान
तालुक्यात कांदा काढणीचा हंगाम जोरात सुरू होता, पण अवकाळी पावसाने शेतकऱ्यांचे कांदे खराब झाले. काही शेतकऱ्यांनी कांदा काढला, तर काहींची खांडणी अजून सुरू आहे. पण, सततच्या पावसामुळे कांदा भिजला आणि सडण्यास सुरुवात झाली. याशिवाय, टोमॅटो, भेंडी, मिरची, वांगी, कोथिंबीर यांसारख्या भाजीपाला पिकांचेही मोठे नुकसान झाले आहे. ही पिके पाण्याखाली गेल्याने उत्पादन घटले आहे, आणि याचा परिणाम बाजारातील पुरवठ्यावर होऊन भाजीपाल्याच्या किमती वाढण्याची शक्यता आहे. शेतकऱ्यांनी सांगितले की, पिके वाचवण्यासाठी त्यांनी खूप प्रयत्न केले, पण पावसाचा जोर पाहता काहीच करता आले नाही.
खरीप हंगामाची तयारी ठप्प
दरवर्षी कांदा काढणीनंतर शेतकरी लगेच नांगरणी आणि आंतरमशागतीच्या कामांना लागतात. पण, यंदा सततच्या पावसाने जवळपास २० टक्के नांगरणीची कामे अपूर्ण राहिली आहेत. खरीप हंगामासाठी शेतीची मशागत, खतांचे व्यवस्थापन आणि बियाण्यांची तयारी वेळेवर करणे गरजेचे असते. पण, पावसामुळे जमीन ओलसर राहिल्याने यंत्रसामग्री वापरता येत नाही. शेतकरी पावसाची उघडीप होण्याची वाट पाहत आहेत, पण उघडीप झाल्यानंतरही कमी वेळेत कामे पूर्ण करण्यासाठी त्यांना मोठी कसरत करावी लागणार आहे. यामुळे खरीप हंगामाच्या वेळापत्रकावर संकट निर्माण झाले आहे.
शेतकऱ्यांकडून मदतीची मागणी
जवळा येथील शेतकरी प्रवीण जाधव यांनी आपली व्यथा मांडली. ते म्हणाले, “कांदा काढल्यानंतर लगेच नांगरणी करून खरीप हंगामाची तयारी करायची असते. पण, पावसामुळे जमीन ओलसर आहे, यंत्रे वापरता येत नाहीत. कामे रखडली आहेत आणि वेळ निघून चालली आहे. शासनाने आमचे दुःख समजून तातडीने मदत केली पाहिजे. खरीप हंगामापूर्वी बियाण्यांची उपलब्धता, योग्य मार्गदर्शन आणि आर्थिक मदत मिळाली, तरच आमचे कृषी चक्र पुन्हा रुळावर येईल.” शेतकऱ्यांनी नुकसानभरपाई आणि वेळेत उत्पादनासाठी शासनाकडून मदतीची मागणी केली आहे.
बाजारपेठेवर परिणाम
अवकाळी पावसामुळे भाजीपाला पिकांचे मोठे नुकसान झाले आहे. टोमॅटो, भेंडी, मिरची, वांगी, कोथिंबीर यांसारख्या पिकांचे उत्पादन घटल्याने बाजारात पुरवठा कमी होण्याची शक्यता आहे. यामुळे येत्या काळात भाजीपाल्याच्या किमती वाढण्याचा अंदाज आहे. शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान तर झालेच, पण ग्राहकांनाही याचा फटका बसणार आहे.
