कुत्र्यांना चुकीचा आहार खायला द्याल तर किडनी होऊ शकते फेल, त्यामुळे ‘या’ चुका टाळा अन् पाळीव कुत्र्यांचा जीव वाचवा!

पाळीव श्वानांमध्ये मूत्रपिंड (किडनी) विकारांचे प्रमाण झपाट्याने वाढत आहे, आणि यामुळे त्यांच्या आरोग्याला गंभीर धोका निर्माण झाला आहे. चुकीचा आहार, पाण्याचे कमी प्रमाण, औषधांचा अतिरेक आणि शारीरिक हालचालींचा अभाव यांसारख्या कारणांमुळे श्वानांच्या किडनीवर विपरीत परिणाम होत आहे. पशुवैद्यकीय तज्ज्ञांनी सांगितले की, वेळेवर निदान आणि योग्य काळजी घेतल्यास या समस्येवर नियंत्रण मिळवता येऊ शकते. पा

किडनी विकारांचे वाढते प्रमाण

पाळीव श्वानांमध्ये किडनी विकारांचे प्रमाण गेल्या काही वर्षांत लक्षणीय वाढले आहे. विशेषतः सात वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या श्वानांमध्ये आणि लॅब्राडोर, जर्मन शेफर्ड, पोमेरेनियन यांसारख्या विशिष्ट वंशांमध्ये हा धोका अधिक आहे. तज्ज्ञांच्या मते, नर श्वानांमध्ये किडनी विकारांचे प्रमाण मादी श्वानांच्या तुलनेत जास्त आढळते. यामुळे पाळीव श्वानांच्या मालकांना त्यांच्या पाळीव प्राण्यांच्या आरोग्याकडे विशेष लक्ष देण्याची गरज आहे. किडनी विकारांमुळे श्वानांचे आयुष्य कमी होऊ शकते, आणि त्यांना तीव्र वेदना सहन कराव्या लागू शकतात. यासाठी वेळेवर निदान आणि उपचार अत्यंत महत्त्वाचे आहेत.

किडनी विकारांची लक्षणे

किडनी विकारांची लक्षणे ओळखणे ही या समस्येवर नियंत्रण मिळवण्याची पहिली पायरी आहे. श्वानांची भूक कमी होणे, वारंवार उलट्या होणे, जास्त तहान लागणे, अशक्तपणा आणि थकवा येणे ही काही प्रमुख लक्षणे आहेत. काही श्वानांमध्ये लघवीचे प्रमाण वाढणे किंवा कमी होणे, तसेच लघवीत रक्त येणे अशी लक्षणेही दिसू शकतात. ही लक्षणे दिसल्यास तातडीने पशुवैद्यकांकडे जाऊन तपासणी करणे आवश्यक आहे. रक्त तपासणी, युरिन अॅनालिसिस आणि इमेजिंग यांसारख्या चाचण्या किडनीच्या कार्यक्षमतेचे निदान करण्यासाठी उपयुक्त ठरतात. वेळेवर उपचार केल्यास श्वानांचे आयुष्य आणि जीवनमान सुधारू शकते.

किडनी विकारांची कारणे

श्वानांच्या किडनी विकारांना अनेक कारणे जबाबदार आहेत. यापैकी चुकीचा आहार हे सर्वात मोठे कारण आहे. मानवी खाद्यपदार्थ जसे की चॉकलेट, आइस्क्रीम, मिठाई, द्राक्षे आणि टोमॅटो श्वानांच्या किडनीसाठी अत्यंत हानिकारक आहेत. अनेक मालक आपल्या श्वानांना प्रेमापोटी असे पदार्थ खाऊ घालतात, पण यामुळे किडनीवर दीर्घकालीन ताण येतो. याशिवाय, टिक फिव्हर, बॅबेसिओसिस यांसारखे संसर्गजन्य आजार आणि उच्च रक्तदाब यामुळेही किडनी खराब होऊ शकते. वेदनाशामक औषधांचा दीर्घकालीन वापर आणि शारीरिक हालचालींचा अभाव हेही किडनी विकारांना कारणीभूत ठरतात. कमी पाणी पिणे आणि वजन वाढणे यामुळे किडनीवर अतिरिक्त दबाव येतो, ज्यामुळे ती कमकुवत होते.

किडनी विकारांचे निदान

आधुनिक पशुवैद्यकीय सुविधांमुळे श्वानांच्या किडनी आणि यकृताच्या कार्यक्षमतेची तपासणी करणे शक्य झाले आहे. मोठ्या पशुवैद्यकीय रुग्णालयांमध्ये किडनी फंक्शन टेस्ट आणि लिव्हर फंक्शन टेस्ट उपलब्ध आहेत. या चाचण्यांमुळे किडनी विकारांचे नेमके निदान करता येते आणि उपचारांचे नियोजन करणे सोपे होते. रक्त तपासणी आणि युरिन अॅनालिसिस यांमुळे किडनीच्या कार्यक्षमतेतील कमतरता समजते, तर अल्ट्रासाऊंडसारख्या इमेजिंग चाचण्यांमुळे किडनीच्या संरचनेतील बदलांचा अंदाज येतो. पाळीव श्वानांच्या मालकांनी नियमित तपासणी करून या विकारांना आळा घालणे गरजेचे आहे.

श्वानांची काळजी कशी घ्यावी

श्वानांच्या किडनी विकारांवर नियंत्रण मिळवण्यासाठी योग्य काळजी घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. श्वानांना विशेषतः तयार केलेले खाद्य द्यावे, आणि चॉकलेट, मिठाई यांसारखे मानवी पदार्थ टाळावेत. श्वानांना पुरेसे स्वच्छ पाणी उपलब्ध करून द्यावे, जेणेकरून त्यांच्या शरीरातील विषारी द्रव्ये बाहेर टाकली जाऊ शकतील. नियमित व्यायाम जसे की चालणे किंवा खेळणे यामुळे श्वानांचे वजन नियंत्रणात राहते आणि किडनीवर ताण येत नाही. दर सहा महिन्यांनी पशुवैद्यकीय तपासणी करून किडनी आणि यकृताच्या कार्यक्षमतेची पडताळणी करावी. कोणतेही औषध, विशेषतः वेदनाशामक, पशुवैद्यकांच्या सल्ल्याशिवाय देऊ नये.