घर ही केवळ विटांची आणि सिमेंटची रचना नसते. ती आपल्या भावनांचं, स्वप्नांचं आणि नात्यांचं केंद्र असते. म्हणूनच आपल्या घराचं रचनात्मक नियोजन करताना वास्तुशास्त्राचं महत्त्व वाढतं. भारतीय वास्तुशास्त्रामध्ये दिशा, त्यांचे अधिपती देव आणि त्यांच्या कृपेमुळे निर्माण होणारा सकारात्मक किंवा नकारात्मक प्रभाव यावर विशेष भर दिला जातो. याच संदर्भात, शनिदेव कर्म आणि न्यायाचे देव यांच्याशी संबंधित एक महत्त्वाची गोष्ट लक्षात घेतली पाहिजे, ती म्हणजे घरातील “पश्चिम दिशा”.
घरातील पश्चिम दिशा
वास्तुशास्त्रानुसार, पश्चिम दिशा ही शनिदेवांची मानली जाते. म्हणजेच, ही दिशा कर्माचे फळ देणाऱ्या देवतेची आहे. शनिदेवांच्या कृपेने माणसाला परिश्रमाचे योग्य फळ मिळते, पण त्यांचा कोप झाला, तर केलेले कष्टसुद्धा व्यर्थ जातात. म्हणूनच घराच्या पश्चिम दिशेचा उपयोग करताना फार काळजी घेणे गरजेचे असते. अनेक घरांमध्ये ही दिशा दुर्लक्षित राहते किंवा चुकीच्या हेतूने वापरली जाते आणि मग नकळत संकट ओढवतात.
जसे उदाहरणार्थ, या दिशेला शयनकक्ष असल्यास, नवरा-बायकोच्या नात्यात मतभेद निर्माण होण्याची शक्यता वाढते. या जागेचा परिणाम फक्त वैवाहिक नात्यावरच मर्यादित राहत नाही, तर करिअरमध्येही अडथळे येऊ लागतात. काहीवेळा व्यक्ती मेहनत करत असतो, पण त्याचे यश थोडक्यात निसटून जाते. ही एक शक्यता असते की या दिशेचा चुकीचा वापर शनिदेवांना नाखूश करत असेल.
स्वयंपाकघर असणे अशुभ
पश्चिम दिशेला स्वयंपाकघर असणे देखील अशुभ मानले जाते. कारण स्वयंपाकघर म्हणजे उर्जेचे आणि पोषणाचे केंद्र. जर हे स्थान शनिदेवांच्या दिशेला असेल, तर कुटुंबात आर्थिक अडचणी, अनावश्यक खर्च, तसेच आरोग्यविषयक समस्या उद्भवू शकतात. ही उर्जा ज्या ठिकाणी सौम्य आणि स्थिर असायला हवी, तिथे ती अयोग्य दिशा मिळाल्यामुळे असंतुलित होते.
पूजास्थळ
त्याचप्रमाणे, घरात पूजा कक्षाचे स्थानही काळजीपूर्वक निवडायला हवे. पश्चिम दिशेला पूजास्थान असेल, तर घराचा प्रमुख म्हणजे कुटुंबाचा आधारस्तंभ निरंतर मानसिक तणाव, अडथळे आणि समस्यांमध्ये गुरफटलेला राहू शकतो. कारण पूजेच्या ठिकाणी शांतता, स्थिरता आणि सौम्यता हवी असते, आणि पश्चिम दिशा कर्म आणि न्यायाची जागा असल्यामुळे तेथे दैविक शक्तींचे स्थायिकरण अडथळ्यांचे कारण ठरू शकते.
