Maharashtra Teacher : राज्यातील शिक्षकांसाठी एक महत्त्वाची बातमी समोर येत आहे. राज्य शासनाच्या शिक्षण विभागाकडून सर्व शिक्षकांसाठी नवीन सूचना निर्गमित झाल्या आहेत.
खरेतर, केंद्र सरकारच्या शिक्षण क्षेत्रातील डिजिटलायझेशन मोहिमेला गती देण्यासाठी अंमलात आलेल्या ‘विद्या समीक्षा केंद्र’ (VSK) हजेरी प्रणालीला राज्यात अपेक्षित प्रतिसाद मिळत नसल्याने शिक्षण विभागाने आता तातडीची कारवाई सुरू केली आहे.
राज्यातील हजारो शाळांनी अजूनही या प्रणालीत दररोज विद्यार्थ्यांची आणि शिक्षकांची उपस्थिती वेळेवर नोंदवण्याची प्रक्रिया पूर्ण न केल्याचे समोर आल्यानंतर विभागाने शिक्षकांसाठी कडक सूचना जारी केल्या आहेत.
शैक्षणिक वर्ष २०२५–२६ च्या सुरुवातीपासून अनिवार्य करण्यात आलेली ‘VSK’ उपस्थिती नोंदणी ही प्रशासकीय पारदर्शकता, शिक्षणाची गुणवत्ता तपासणी आणि विद्यार्थ्यांच्या घटत्या उपस्थितीवर नियंत्रणासाठी महत्त्वाची उपाययोजना मानली जात होती.
परंतु राज्यातील अनेक ग्रामीण व अर्ध-शहरी भागांमध्ये इंटरनेटची मर्यादित सुविधा, शिक्षकांवरील तांत्रिक कौशल्याचा अभाव आणि अतिरिक्त कामाचा ताण यामुळे या प्रणालीचा वापर अत्यल्प प्रमाणात होत असल्याचे निदर्शनास आले आहे.
यामुळे शिक्षण विभागाने सर्व जिल्हा शिक्षणाधिकाऱ्यांना विशेष मोहीम राबवण्याचे आदेश दिले आहेत. पुढील महिन्यात प्रत्येक शाळेच्या ‘VSK’ हजेरी नोंदणीचे दैनिक मूल्यांकन होणार आहे. ज्या शाळांची नोंदणी सातत्याने कमी असेल, त्यांच्या मुख्याध्यापकांना कारणे दाखवा नोटिसा दिल्या जाणार आहेत.
दरम्यान, शिक्षक संघटनांनी या निर्णयावर नाराजी व्यक्त केली असून त्यांनी राज्य सरकारकडे अतिरिक्त सहाय्यक कर्मचारी, इंटरनेट सुविधा आणि ‘VSK’ ऑपरेशनसाठी स्वतंत्र प्रशिक्षण उपलब्ध करून देण्याची मागणी केली आहे.
संघटनांचे म्हणणे आहे की, “शालेय उपक्रम, परीक्षा, अहवाल, विविध विभागीय नोंदी यांमध्येच शिक्षक अडकले आहेत. आता डिजिटल हजेरीची सक्ती केल्याने शैक्षणिक प्रक्रियेवर परिणाम होऊ शकतो. सुविधांशिवाय जबाबदाऱ्या टाकणे योग्य नाही.”
यावर शिक्षण विभागाने स्पष्ट केले आहे की VSK ही राष्ट्रीय शिक्षण आकडेवारी व्यवस्थापनाचा आधारस्तंभ बनणार असून सर्व शाळांनी या प्रणालीमध्ये वेळेवर व अचूक नोंदणी करणे अत्यावश्यक आहे.
यासाठी पुढील काही दिवसांत नवीन हेल्पलाइन, तांत्रिक मार्गदर्शन सत्रे आणि जिल्हानिहाय कार्यशाळा घेण्याची तयारी विभागाने दाखवली आहे. राज्यात ‘VSK’ प्रणाली पूर्ण क्षमतेने कार्यान्वित करण्यासाठी येणारे काही आठवडे निर्णायक ठरणार आहेत.
