Ahilyanagar News: कोपरगाव: नॅनो खतांचा वापर आता जागतिक स्तरावर वाढत आहे. ब्राझील, नेपाळसारख्या देशांमध्ये या खतांना मोठी मागणी आहे, आणि आता आपल्या शेतकऱ्यांनाही नॅनो खतांचा वापर करून शेती सुलभ करता येणार आहे. ही नाविन्यपूर्ण संकल्पना शेतकऱ्यांचे काम सोपे करेल, असा विश्वास इफकोचे संचालक आणि युवा नेते विवेक कोल्हे यांनी व्यक्त केला.
निफाड येथे इंडियन फार्मर्स फर्टिलायझर को-ऑपरेटिव्ह लिमिटेड (इफको) आयोजित नॅनो खते, द्राक्ष आणि कांदा पीक परिसंवादात ते बोलत होते. या कार्यक्रमात नॅनो खतांच्या फायद्यांवर सविस्तर चर्चा झाली, आणि शेतकऱ्यांमध्ये या तंत्रज्ञानाबाबत उत्साह दिसून आला.
निफाड येथे नॅनो खते परिसंवाद
निफाड येथे इफकोतर्फे आयोजित नॅनो खते, द्राक्ष आणि कांदा पीक परिसंवादाला शेतकऱ्यांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद मिळाला. या कार्यक्रमात प्रमुख पाहुणे म्हणून इफकोचे संचालक विवेक कोल्हे उपस्थित होते, तर नाशिकचे अपर जिल्हाधिकारी बाबासाहेब पारधे यांनी अध्यक्षस्थान भूषवले. इफको किसान फायनान्सच्या संचालक साधना जाधव याही विशेष पाहुणे म्हणून सहभागी झाल्या.
याशिवाय, विभागीय कृषी सहसंचालक सुभाष काटकर, जिल्हा अधीक्षक कृषी अधिकारी शिवाजी आमले, कृषी विकास अधिकारी संजय शेवाळे, राज्य विपणन व्यवस्थापक यु. आर. तिजारे, वरिष्ठ व्यवस्थापक डॉ. एम. एस. पोवार यांच्यासह दीपक मालपुरे, सुधाकर पवार, बाळासाहेब खेडकर, शारदा कापसे, रमेशचंद्र घुगे, संपतराव डुंबरे, सचिन गिते, अनिल कुंदे, बापू मोरे, रामभाऊ माळोदे, निमिष पवार आणि नितीन उमराणी यांची उपस्थिती होती. या मान्यवरांनी नॅनो खतांचे फायदे आणि शेतीतील नाविन्य यावर मार्गदर्शन केले.
नॅनो खतांचा वाढता वापर
विवेक कोल्हे यांनी सांगितले की, सुरुवातीला नॅनो खतांना शेतकऱ्यांचा फारसा प्रतिसाद मिळत नव्हता. मात्र, अनुभव आणि विश्वासामुळे आता शेतकरी या खतांचा वापर वाढवत आहेत. नाशिक जिल्हा हा द्राक्ष आणि कांदा उत्पादनासाठी प्रसिद्ध आहे, आणि निफाडच्या शेती धोरणांनी जगाला दिशा दाखवली आहे. नॅनो खतांसारख्या नाविन्यपूर्ण तंत्रज्ञानामुळे शेतीत क्रांती घडेल, असा विश्वास त्यांनी व्यक्त केला. नॅनो खतांचा वापर पिकांना ९० टक्क्यांहून अधिक फायदा देतो, आणि पारंपरिक खतांच्या तुलनेत यामुळे प्रदूषणाचा प्रभाव कमी होतो. कोल्हे यांनी सांगितले की, नॅनो खतांचा वापर केवळ देशातच नाही, तर ब्राझील, नेपाळसारख्या देशांमध्येही मोठ्या प्रमाणात होत आहे, आणि यामुळे भारतीय शेतकऱ्यांना जागतिक बाजारपेठेत स्थान मिळेल.
शेतीत कृत्रिम बुद्धिमत्तेचा वापर
ऊस शेतीत एआय तंत्रज्ञानाचा वापर करून खतांचा आणि पाण्याचा वापर कमी करता येतो, आणि तरीही उत्पादनात वाढ होते, असे संशोधनात दिसून आले आहे. एआयच्या मदतीने पिकांची स्थिती समजून त्यानुसार नियोजन करता येते, ज्यामुळे खर्च कमी होतो आणि उत्पन्न वाढते. नॅनो खतांचा वापरही असाच उत्पादनवाढीसाठी महत्त्वाचा आहे. पारंपरिक खतांचा परिणाम प्रदूषणामुळे कमी होतो, पण नॅनो खतांचा थेट आणि प्रभावी परिणाम पिकांवर दिसतो. यामुळे शेतकऱ्यांचा खर्च कमी होऊन शेती अधिक फायदेशीर होईल, असे कोल्हे यांनी नमूद केले.
नॅनो खतांचा वापर आणि कृत्रिम बुद्धिमत्तेची जोड यामुळे शेतीत क्रांती घडण्याची शक्यता आहे. विवेक कोल्हे यांनी शेतकऱ्यांना आश्वासन दिले की, इफको शेतकऱ्यांना नॅनो खतांचा पुरवठा आणि प्रशिक्षण देण्यासाठी कटिबद्ध आहे. याशिवाय, शेतकऱ्यांनी स्थानिक कृषी अधिकाऱ्यांशी संपर्क साधून नॅनो खतांचा वापर आणि त्याचे फायदे याबाबत माहिती घ्यावी, असे आवाहनही त्यांनी केले.
