Ahilyanagar News: श्रीगोंदा- तालुक्यातील आढळगाव येथे नियोजित कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रिया अचानक रद्द झाल्याने प्राथमिक आरोग्य केंद्रात दाखल झालेल्या महिलांना निराशेने घरी परतावे लागले. या घटनेमुळे महिलांची चांगलीच गैरसोय झाली असून, राष्ट्रीय कुटुंबनियोजन कार्यक्रमातील या गोंधळाची तालुक्यात जोरदार चर्चा सुरू आहे. शस्त्रक्रियेसाठी पैसे घेतल्याच्या तक्रारीमुळे ही कारवाई रद्द करण्यात आल्याचे समजते. या घटनेने स्थानिक स्तरावर आरोग्य विभागाच्या नियोजनावर प्रश्नचिन्ह उपस्थित झाले आहे.
प्राथमिक आरोग्य केंद्रात मोफत शस्त्रक्रिया
उन्हाळ्यात शेतीची कामे कमी होतात आणि शाळांना सुट्ट्या असतात, त्यामुळे ग्रामीण भागातील महिला कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रियेसाठी पुढे येतात. विशेषतः एप्रिल आणि मे महिन्यांत अशा शस्त्रक्रियांचे प्रमाण वाढते. बिनटाका कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रिया सोपी आणि जलद असल्याने प्रसूतीनंतरच्या महिलांमध्ये ती लोकप्रिय आहे. खासगी रुग्णालयांमध्ये अशा शस्त्रक्रियेसाठी १५ ते २० हजार रुपये खर्च येतो, जो सामान्य कुटुंबांना परवडणारा नाही. त्यामुळे प्राथमिक आरोग्य केंद्रांवर मोफत किंवा कमी खर्चात होणाऱ्या शस्त्रक्रियांना मोठी मागणी असते.
अनेक महिला आरोग्य केंद्रात दाखल
गेल्या आठवड्यात तालुक्यातील आढळगाव, बेलवंडी, मांडवगण आणि लोणी व्यंकनाथ येथील प्राथमिक आरोग्य केंद्रांमध्ये ६६ महिलांच्या कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रिया नियोजित होत्या. यासाठी महिलांच्या रक्त तपासण्या, आवश्यक चाचण्या आणि औषधोपचार पूर्ण झाले होते. शस्त्रक्रियेच्या एक दिवस आधी सर्व महिला आरोग्य केंद्रात दाखल झाल्या होत्या. आरोग्य सेवकांनी यासाठी विशेष काळजी घेतली होती. शस्त्रक्रियेसाठी बाहेरील जिल्ह्यातील खासगी शल्यचिकित्सक आणि भूलतज्ज्ञांना बोलावण्यात येणार होते.
अतिरिक्त पैसे घेतल्याची तक्रार
मात्र, शस्त्रक्रियेसाठी शासकीय नियमांनुसार नाममात्र शुल्क आकारले जाणे अपेक्षित असताना, काही ठिकाणी अतिरिक्त पैसे घेतल्याची तक्रार आढळगावचे सरपंच शिवप्रसाद उबाळे यांना मिळाली. त्यांनी याबाबत जिल्हा आरोग्य विभागाकडे तक्रार नोंदवली. यानंतर तालुक्यातील सर्व प्राथमिक आरोग्य केंद्रांतील कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रिया रद्द करण्याचा निर्णय घेण्यात आला. यामुळे शस्त्रक्रियेची तयारी करून आलेल्या महिलांची मोठी अडचण झाली.
“आम्ही शस्त्रक्रियेसाठी सर्व तयारी केली होती. रक्त तपासण्या आणि इतर चाचण्या पूर्ण झाल्या होत्या. आरोग्य केंद्रात काही सुविधा उपलब्ध नसतील तर त्यासाठी खर्च करण्यासही आम्ही तयार होतो. पण शस्त्रक्रिया रद्द झाल्याने खूप त्रास झाला,” अशी खंत एका महिलेच्या नातेवाइकाने व्यक्त केली.
“वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या सूचनेनुसार शस्त्रक्रियेची सर्व तयारी पूर्ण झाली होती. मात्र, काही कारणांमुळे त्या रद्द कराव्या लागल्या,” असे तालुका आरोग्य अधिकारी डॉ. शैला डांगे यांनी सांगितले.
“कुटुंबनियोजन शस्त्रक्रिया मोफत असाव्यात, असा नियम आहे. पण पैसे घेतल्याची माहिती मिळाल्याने मी जिल्हा आरोग्य अधिकाऱ्यांकडे तक्रार केली. मात्र, शस्त्रक्रिया रद्द कराव्यात, असे मी सुचवले नव्हते,” असे सरपंच शिवप्रसाद उबाळे यांनी स्पष्ट केले.
