Airbag Rules : केंद्र सरकारने प्रवासी कारमधील 6 एअरबॅगच्या कायद्याबाबत अंतिम निर्णय घेतला आहे. गुरुवारी (29 सप्टेंबर) केंद्रीय वाहतूक आणि महामार्ग मंत्री नितीन गडकरी म्हणाले की, 1 ऑक्टोबर 2023 पासून देशात कारमध्ये सहा एअरबॅगचा नियम लागू केला जाईल.
केंद्रीय मंत्र्यांनी त्यांच्या ट्विटर हँडलवरून ही माहिती दिली. गडकरी म्हणाले की, मोटार वाहनांतून प्रवास करणार्‍या सर्व प्रवाशांची सुरक्षा, त्यांची किंमत आणि प्रकार काहीही असोत, ही सर्वात महत्त्वाची प्राथमिकता आहे.
ते पुढे म्हणाले की, जागतिक पुरवठा मर्यादा आणि ऑटो उद्योगाने होणारा व्यापक आर्थिक परिस्थितीचा प्रभाव लक्षात घेऊन, प्रवासी कारमध्ये (M-1 श्रेणी) किमान 6 एअरबॅग अनिवार्य करण्याचा प्रस्ताव 1 ऑक्टोबर 2023 पासून लागू करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. . या श्रेणीतील कारमध्ये 6 एअरबॅग्ज आणल्याने सुरक्षितता सुधारेल. प्रवाशांच्या सुरक्षेसाठी हा नियम आणला जात असल्याचे गडकरींनी एका निवेदनात म्हटले होते. रस्ते अपघातात झालेल्या गंभीर दुखापती आणि प्रवाशांच्या मृत्यूला त्यांनी जबाबदार धरले.
हे लक्षात घेण्यासारखे आहे की M-1 श्रेणीच्या वाहनांसाठी 6 एअरबॅग नियम आणले जात आहेत. चालकासह आठ प्रवासी बसण्याची क्षमता असलेली ही वाहने आहेत. म्हणजेच हा नियम छोट्या कारपासून 7 किंवा 8 आसनी मोठ्या एसयूव्हीपर्यंत लागू असेल. माहितीनुसार, नियम लागू झाल्यानंतर कार कंपन्यांना एम-1 श्रेणीत येणाऱ्या सर्व कार मॉडेल्समध्ये 6 एअरबॅग अनिवार्यपणे बसवाव्या लागतील.
कारमध्ये अधिक एअरबॅगची आवश्यकता का आहे?
कारमधील एअरबॅग्स अपघाताच्या वेळी प्रवाशांचे संरक्षण करतात. सध्या भारतात बनवलेल्या कारमध्ये फक्त दोन एअरबॅग देणे बंधनकारक करण्यात आले आहे. या दोन्ही एअरबॅग पुढच्या सीटवर आहेत. अशा परिस्थितीत गाडीच्या मागच्या सीटवर बसलेले प्रवासी अपघातासह सर्वाधिक असुरक्षित होतात. मात्र, कारमध्ये जास्त प्रवासी असल्यास दोन-चार एअरबॅग पुरेशा नसतात.
अशा परिस्थितीत सर्व प्रवाशांच्या सुरक्षिततेसाठी किमान 6 एअरबॅग आवश्यक आहेत. नॅशनल हायवे ट्रॅफिक सेफ्टी अॅडमिनिस्ट्रेशन (NHTSA) या यूएस सरकारी संस्थेच्या आकडेवारीनुसार, 1987 ते 2017 पर्यंत, फक्त फ्रंट एअरबॅगने यूएसमध्ये 50,457 लोकांचे प्राण वाचवले.
मात्र, वाहनांच्या सुरक्षेच्या बाबतीत भारत अजूनही खूप मागे आहे. परिवहन मंत्रालयाने एका अहवालात म्हटले आहे की 2020 मध्ये कारमध्ये एअरबॅग नसल्यामुळे 13,022 लोकांचा मृत्यू झाला. यामध्ये कारच्या साइड इफेक्टमुळे 4,424 लोकांचा मृत्यू झाला. ही सर्व प्रकरणे पाहता सरकार सहा एअरबॅगचा नियम अनिवार्य करण्याच्या धोरणावर काम करत आहे.
कार कंपन्यांसमोर ही आव्हाने आहेत
हा नियम आल्यानंतर स्वस्त कार महाग होतील, असे कार कंपन्यांचे म्हणणे आहे. सध्या फक्त 10 लाख रुपयांपेक्षा जास्त किमतीच्या कारमध्ये सहा एअरबॅग दिले जातात. या कारमध्ये दोन फ्रंट एअर बॅग सोबत दोन बाजू आणि दोन पडदे एअर बॅग आहेत. स्वस्त कारमध्ये अतिरिक्त एअरबॅग जोडल्यास किंमत 20-25 हजार रुपयांनी वाढू शकते. स्वस्त गाड्यांच्या किमती वाढल्याने विक्रीवर परिणाम होईल, असे कार निर्मात्यांचे म्हणणे आहे.
सुरक्षा तज्ज्ञांचे मत आहे की कार ग्राहक ड्युअल एअरबॅग्ज, एबीएस, सेंट्रल लॉकिंग सिस्टम यांसारख्या सुरक्षा वैशिष्ट्यांकडे अधिक लक्ष देतात. कार निर्माते आता एंट्री-लेव्हल कारमध्येही हे पर्याय देऊ करत आहेत. याशिवाय इतर फिचर्स जोडल्याने कार 1 लाख ते 1.20 रुपयांनी महागते. यामुळे भारतात आधीच विक्रीसाठी असलेल्या एंट्री लेव्हलच्या छोट्या कार अधिक महाग होतील.
