Manoj Kumar death : भारतीय चित्रपटसृष्टीतील एक महान युग आज संपुष्टात आले आहे. ज्येष्ठ अभिनेते आणि दिग्दर्शक मनोज कुमार यांचे ८७ व्या वर्षी निधन झाले असून, कोकिलाबेन धीरूभाई अंबानी रुग्णालयात त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. त्यांच्या जाण्याने केवळ एक अभिनेता नव्हे, तर भारतीय सिनेमातील देशभक्तीचा जिवंत चेहरा हरपला आहे.
‘भारत कुमार’
मनोज कुमार हे नाव म्हणजे देशभक्तीच्या भावना उभ्या करणारा चेहरा. त्यांच्या देशभक्तीपर चित्रपटांमुळे त्यांना ‘भारत कुमार’ हे विशेष नाव मिळाले होते. ‘उपकार’, ‘पूरब और पश्चिम’, ‘क्रांती’ यांसारख्या चित्रपटांनी त्यांनी रसिकांच्या मनावर राज्य केले. त्यांच्या सिनेमांमध्ये नेहमी सामाजिक संदेश, राष्ट्रप्रेम आणि भारतीय संस्कृतीचं दर्शन घडायचं.
व्यक्तिमत्त्वाचा परिचय
मनोज कुमार यांचे मूळ नाव हरिकिशन गिरी गोस्वामी होते. २४ जुलै १९३७ रोजी त्यांचा जन्म एबटाबाद येथे झाला (आज पाकिस्तानात). फाळणीनंतर त्यांचे कुटुंब भारतात आले आणि दिल्लीत स्थायिक झाले. लहानपणापासूनच अभिनयाची आवड असल्यामुळे त्यांनी आपले नाव बदलून ‘मनोज कुमार’ असे केले.
करिअरचा प्रवास
‘फॅशन’ (१९५७) या चित्रपटातून त्यांनी आपली सिनेमातील वाटचाल सुरू केली. काही काळानंतर ‘कांच की गुड़िया’ (१९६०) मध्ये त्यांनी मुख्य भूमिकेत काम करत पहिला मोठा यशाचा क्षण अनुभवला. पुढे त्यांनी ‘पत्थर के सनम’, ‘रोटी कपडा और मकान’, ‘सन्यासी’, ‘क्रांती’ अशा अनेक गाजलेल्या सिनेमांमध्ये काम केले. त्यांच्या चित्रपटांमध्ये त्यांच्या व्यक्तिरेखेचं नाव अनेकदा ‘भारत’ असायचं, ज्यामुळे ‘भारत कुमार’ ही ओळख निर्माण झाली.
दादासाहेब फाळके पुरस्कार
त्यांच्या योगदानासाठी त्यांना भारतीय चित्रपटसृष्टीचा सर्वोच्च सन्मान ‘दादासाहेब फाळके पुरस्कार’ देऊन गौरवण्यात आले. त्यांच्या निधनानंतर अनेक कलाकार आणि दिग्दर्शकांनी शोक व्यक्त केला. निर्माता अशोक पंडित यांनी त्यांना श्रद्धांजली अर्पण करत म्हटलं, “भारतीय चित्रपटसृष्टीतील ‘सिंघम’ आता आपल्यात नाहीत, हे फार मोठं नुकसान आहे.”
