अहमदनगर Live24 टीम, 02 नोव्हेंबर 2021 :- दरवर्षी जगभरात 4 दशलक्षाहून अधिक लोक अकाली मरण पावतात कारण ते कोणत्याही प्रकारचे व्यायाम करत नाहीत किंवा जास्त शारीरिक हालचाली करत नाहीत.
ही गोष्ट कदाचित तुम्हाला फारसे आश्चर्यचकित करणार नाही कारण आपल्या सर्वांना माहित आहे की व्यायाम न केल्याने अनेक रोग होतात, ज्यामुळे अकाली मृत्यू होतो.
पण तुम्हाला माहित आहे का की संपूर्ण जगात प्रत्येक 1 लाख लोकांपैकी 6 लोकांचा मृत्यू अतिव्यायाममुळे होतो. जगाची लोकसंख्या 750 कोटी आहे आणि हा आकडा आधार म्हणून घेतला आणि जगातील प्रत्येक व्यक्तीने व्यायामाचा अवलंब केला असे गृहीत धरले तर दरवर्षी 4.5 लाख लोक अतिव्यायामामुळे मरतील.
व्यायामाच्या अतिरेकामुळे होऊ शकतो मृत्यू :- म्हणजेच, खूप आळशीपणा वाईट आहे आणि खूप व्यायाम तुमचा जीव घेऊ शकतो. गेल्या आठवड्यात शुक्रवारी कन्नड चित्रपटांचा सुपरस्टार पुनीत राजकुमार यांचे हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले, ते केवळ 46 वर्षांचे होते आणि हृदयविकाराच्या झटक्यापूर्वी त्यांनी जिममध्ये सतत 2 तास व्यायाम केला आणि भरपूर घाम गाळला.
पुनीत राजकुमारला फिटनेसची आवड होती, तो अनेकदा जिममध्ये तासनतास घाम गाळत असे आणि त्याचे चाहतेही त्याच्या फिटनेसचे वेडे होते. पण जिममध्ये व्यायामादरम्यान त्याने छातीत दुखत असल्याची तक्रार केली,
त्याला खूप घाम येऊ लागला, त्यानंतर तो डॉक्टरांकडे गेला. डॉक्टरांनी त्याचा ईसीजी केला आणि ताबडतोब रुग्णालयात जाण्यास सांगितले. मात्र वाटेतच हृदयविकाराच्या झटक्याने त्यांचा मृत्यू झाला.
पुनीत राजकुमारने हजारो लोकांना मदत केली :- पुनीत राजकुमारच्या चाहत्यांची संख्या लाखोंच्या घरात असून या चाहत्यांना त्याच्या मृत्यूची बातमी कळताच त्याचे चाहते रस्त्यावर आले आणि पुनीत राजकुमारच्या अखेरच्या प्रवासाला त्याच्या हजारो चाहत्यांनीही हजेरी लावली. पुनीत राजकुमार चांगला मनाचा माणूस होता.
ते हजारो गरजू लोकांना मदत करायचे आणि कोविड-19 च्या काळातही त्यांनी अनेकांना मदत केली. पण एका चांगल्या मनाच्या माणसाचा त्याच्या हृदयाने विश्वासघात केला.
पुनीत राजकुमारचे वडील राजकुमार हे देखील कन्नड चित्रपटांचे सुपरस्टार होते, ज्यांचे 2000 साली कुख्यात दक्षिण भारतीय डाकू आणि चंदन तस्कर वीरप्पन याने तामिळनाडूतून अपहरण केले होते आणि त्यानंतर पूर्ण 108 दिवसांनंतर त्यांची सुटका करण्यात आली होती.
पण वीरप्पनने त्याचं अपहरण का केलं आणि त्याची सुटका करण्यासाठी तत्कालीन तामिळनाडू सरकारमध्ये काय करार झाला, हे अजूनही गूढ आहे.
या वर्षी सप्टेंबर महिन्यात प्रसिद्ध टेलिव्हिजन स्टार सिद्धार्थ शुक्ला यांचेही वयाच्या अवघ्या ४० व्या वर्षी हृदयविकाराच्या झटक्याने निधन झाले. पुनीत राजकुमारप्रमाणेच तो दिवसातून अनेक तास जिममध्ये व्यायाम करत असे. त्यानंतरही हे प्रश्न उपस्थित करण्यात आले की, अतिव्यायाममुळे सिद्धार्थ शुक्लाचा मृत्यू झाला का?
जास्त व्यायाम करणे पडले महागात :- पण पुनीत राजकुमारच्या बाबतीत, हे स्पष्ट दिसते की अधिक व्यायामामुळे त्याच्या प्रकृतीवर परिणाम झाला असावा. अतिव्यायाम कधी-कधी हृदयविकाराचे कारण बनते, असेही डॉक्टरांचे मत आहे. आणि यातून, विशेषतः उच्च तीव्रतेचा व्यायाम शरीरासाठी अधिक धोकादायक मानला जातो.
या प्रकारच्या व्यायामादरम्यान, तुम्हाला थोड्याच वेळात तुमचे शरीर खूप थकवावे लागते, या दरम्यान तुमची हृदय गती वाढते आणि तुमचा श्वास खूपच लहान होऊ लागतो. यानंतर तुम्ही काही सेकंद विश्रांती घ्या आणि तीच प्रक्रिया पुन्हा करा. याला H.I.I.T म्हणजेच High Intensity Interval Training असेही म्हणतात.
जे लोक स्वत:ला फिटनेस एक्सपर्ट म्हणवतात त्यांचा दावा आहे की एचआयआयटी तुम्हाला वजन कमी करण्यास मदत करते आणि तुम्ही तुमच्या शरीराला इच्छित आकार देऊ शकता. पण डॉक्टरांचा यावर विश्वास नाही.
डॉक्टरांच्या म्हणण्यानुसार, या प्रकारच्या व्यायामामुळे महिलांना अनेक आजार होऊ शकतात, खाण्यापिण्याची विकृती आणि सांध्याची हाडे कमकुवत होतात, तर पुरुषांमध्ये या अतिव्यायामामुळे फ्रॅक्चरचा धोका वाढतो, त्याचाही वाईट परिणाम होतो. हृदय आणि स्नायूंना देखील दुखापत होते. आणि त्याचा तुमच्या शरीराच्या रोगप्रतिकारक शक्तीवरही वाईट परिणाम होऊ शकतो.
ही गोष्ट तुम्हाला घाबरवू शकते कारण कोविडपासून लोक त्यांच्या आरोग्याकडे अधिक लक्ष देऊ लागले आहेत आणि त्यांची प्रतिकारशक्ती मजबूत करण्यासाठी व्यायामाचा अवलंब करत आहेत.
पण शास्त्रज्ञांच्या म्हणण्यानुसार, जेव्हा तुम्ही उच्च तीव्रतेचा व्यायाम करता, म्हणजेच ७२ तास शरीराला थकवणारा व्यायाम तुम्हाला पूर्वीपेक्षा अधिक कमकुवत करतो आणि या दरम्यान तुम्हाला कोणताही बॅक्टेरिया किंवा विषाणूचा संसर्ग सहज होऊ शकतो.
आता प्रश्न असा आहे की हाय इंटेन्सिटी एक्सरसाइज कोणती समजली जाते, मग ती मोजायची पद्धत आहे. तुमची कमाल हृदय गती अंदाज. यासाठी तुम्हाला तुमचे वय 220 मध्ये वजा करावे लागेल,
समजा तुमचे वय 30 आहे आणि जर तुम्ही 220 मधून वजा केले तर जो आकडा येईल तो 190 येईल. म्हणजेच तुमचे हृदय एका मिनिटात जास्तीत जास्त 190 वेळा धडधडू शकते.
साधारणपणे, जेव्हा तुम्ही कठोर परिश्रम करत नाही, तेव्हा तुमचे हृदय एका मिनिटात 60 ते 100 वेळा धडधडते. परंतु जेव्हा तुम्ही शारीरिकदृष्ट्या तंदुरुस्त राहण्यासाठी व्यायाम करता तेव्हा या काळात तुमच्या हृदयाचे ठोके त्याच्या कमाल दराच्या 60 ते 80 टक्के असावेत.
म्हणजेच, जर तुमची कमाल हृदय गती 190 असेल, तर व्यायाम करताना तुमची हृदय गती 114 ते 152 च्या दरम्यान असावी. परंतु जर एखादी व्यक्ती सिगारेट ओढत असेल किंवा एखाद्याला हृदयविकार असेल तर लक्ष्य तुमच्या कमाल हृदय गतीच्या 50 टक्के असावे.
परंतु जेव्हा तुम्ही उच्च तीव्रतेचा व्यायाम करता तेव्हा तुमचे हृदय त्याच्या कमाल गतीच्या ८५ ते ९५ टक्के मिळवते. म्हणजेच, जर तुमची कमाल हृदय गती 190 असेल, तर तुमचे हृदय प्रति मिनिट 160 ते 180 वेळा धडधडायला लागते
आणि जेव्हा तुम्ही असा व्यायाम दीर्घकाळ करता तेव्हा ते धोकादायक ठरते. हॉकीपटूंवर केलेल्या अभ्यासात असे आढळून आले की, खेळादरम्यान त्यांचे हृदय त्याच्या कमाल मर्यादेपेक्षा जास्त धडधडते तेव्हा हृदयविकाराचा धोका अनेक पटींनी वाढतो.
संपूर्ण जगात फिटनेस इंडस्ट्रीची किंमत ७ लाख २० हजार कोटींहून अधिक आहे. हे भारताच्या आरोग्य बजेटच्या तिप्पट आहे, जे सध्या 2 लाख 23 हजार कोटी रुपये आहे.
पण एवढ्या मोठ्या उद्योगाशी निगडित बहुतेक लोक तुम्हाला कधीच सांगत नाहीत की तुम्ही कोणता व्यायाम करू नये आणि फिटनेसच्या नावाखाली कोणता डाएट घेतला जातो,
ज्यामुळे तुमच्या शरीराला खरंच हानी पोहोचते. म्हणूनच आज जेव्हा आम्ही डॉक्टरांशी बोललो तेव्हा ते म्हणाले की तुमचे शरीर मशीन नाही, प्रत्येक व्यक्तीची स्वतःची क्षमता असते आणि या क्षमतेचा नेहमीच आदर केला पाहिजे.
डॉक्टरांच्या मते, केवळ खेळाडूंनीच उच्च तीव्रतेचा व्यायाम करावा. सामान्य लोकांसाठी, आठवड्यातून 5 दिवस 20 ते 25 मिनिटांचा हलका व्यायाम पुरेसा आहे आणि हा व्यायाम देखील असा असावा की तुमच्या शरीराच्या प्रत्येक अवयवाला फायदा होईल.
स्वीडनमध्ये ४५ ते ७९ वयोगटातील ४४ हजार लोकांवर एक अभ्यास करण्यात आला. यापैकी ज्यांना आठवड्यातून 5 दिवस उच्च तीव्रतेचा व्यायाम करण्याची आवड होती,
त्यांच्यापैकी 19 टक्के लोकांना हृदयाचे ठोके असामान्य असण्याची भीती होती. ज्याला वैद्यकीय शास्त्राच्या भाषेत अनियमित हृदयाचे ठोके म्हणतात. तर जे लोक जास्त वेगाने चालायचे किंवा सायकल चालवायचे त्यांना या आजाराचा धोका फक्त 13 टक्के होता.
आम्ही असे म्हणत नाही की तुम्ही व्यायाम अजिबात करू नका, फक्त तुमच्या शरीराच्या क्षमतेची काळजी घ्या आणि शरीरावर तेवढा दबाव टाका जेवढा ते सहन करू शकेल कारण तुम्ही 20 ते 25 मिनिटे जरी व्यायाम केला तर आठवड्यातून चार ते पाच दिवस.
तुम्ही असे केल्यास, स्ट्रोक, उच्च रक्तदाब, मधुमेह, नैराश्य, चिंता आणि अनेक प्रकारच्या कर्करोगापासून तुम्हाला वाचवण्यासाठी हे देखील पुरेसे आहे. म्हणून व्यायाम जास्त न करता सामान्य आणि संथ गतीने करा.
- अहमदनगर जिल्ह्यातील ब्रेकिंग बातम्यांसाठी आम्हाला फॉलो करा
- फेसबुक । ट्विटर । टेलिग्राम । युट्युब। गुगल न्यूज । इंस्टग्राम
