प्रवास हा आनंददायी अनुभव असतो, मात्र हृदयरोग असलेल्या लोकांसाठी तो काहीसा आव्हानात्मक ठरू शकतो. अचानक होणारे हवामान बदल, वेगळ्या वातावरणाशी जुळवून घेण्याची प्रक्रिया आणि प्रवासातील ताणतणाव यामुळे हृदयावर अतिरिक्त ताण येऊ शकतो. त्यामुळे, अशा रुग्णांनी प्रवास करताना अधिक काळजी घ्यावी लागते. वैद्यकीय सल्ला घेऊन, योग्य तयारी करून आणि काही मूलभूत खबरदारी घेतल्यास तेही सुरक्षितपणे आणि आनंदाने प्रवास करू शकतात.
हृदयाच्या रुग्णांनी प्रवास करताना काय लक्षात ठेवावे?
प्रवास करण्याआधी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या
हृदयविकाराचा त्रास असलेल्या रुग्णांनी कोणत्याही मोठ्या प्रवासापूर्वी आपल्या डॉक्टरांचा सल्ला घेणे आवश्यक आहे. प्रवासाच्या कालावधीवर आणि ठिकाणावर अवलंबून डॉक्टर योग्य मार्गदर्शन करू शकतात. प्रवासादरम्यान वैद्यकीय मदत घेण्याची गरज भासू शकते, त्यामुळे डॉक्टरांनी सांगितलेली औषधे आणि आवश्यक चाचण्या करूनच प्रवास करावा.
विमानाने प्रवास करताना विशेष खबरदारी घ्या
हृदयाच्या गंभीर आजाराने ग्रस्त रुग्णांनी विमान प्रवास टाळावा, विशेषतः जर त्यांना नुकताच हृदयविकाराचा झटका आला असेल. डॉक्टरांच्या सल्ल्याशिवाय विमान प्रवास करणे धोकादायक ठरू शकते, कारण हवामानातील बदल, हवेचा कमी दाब आणि तणाव यामुळे समस्या निर्माण होऊ शकतात. प्रवास अपरिहार्य असल्यास डॉक्टरांच्या सल्ल्याने योग्य वैद्यकीय सुविधा आणि आवश्यक औषधांचा साठा घेऊनच प्रवास करावा.
योग्य स्थळाची निवड करा
हृदयरोग्यांसाठी प्रवासाचे ठिकाण निवडताना काळजी घेणे आवश्यक आहे. डोंगराळ किंवा अतिशय थंड हवामान असलेल्या ठिकाणी जाणे टाळावे, कारण अशा ठिकाणी ऑक्सिजनची उपलब्धता कमी असते आणि हृदयावर अधिक ताण येऊ शकतो. त्याऐवजी, समतोल हवामान असलेल्या आणि वैद्यकीय सुविधा सहज उपलब्ध असलेल्या ठिकाणी प्रवास करावा.
औषधांचा नियमित डोस विसरू नका
हृदयाच्या रुग्णांसाठी औषधे वेळेवर घेणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. त्यामुळे प्रवासासाठी निघण्यापूर्वी औषधांचा साठा व्यवस्थित तपासून घ्यावा. प्रवासादरम्यान औषधं सहज उपलब्ध नसतात, त्यामुळे पुरेशी औषधे हँडबॅगमध्ये ठेवावीत. प्रवासादरम्यान वेळेच्या बदलामुळे औषधे वेळेवर घ्यायला विसरू नयेत, यासाठी फोनमध्ये अलार्म लावणे फायदेशीर ठरू शकते.
योग्य आहार आणि भरपूर पाणी प्या
प्रवासादरम्यान आहाराकडे विशेष लक्ष देणे गरजेचे आहे. जास्त तेलकट, मसालेदार आणि साखरयुक्त पदार्थ टाळावेत. हलका, सत्त्वयुक्त आहार घ्यावा आणि जास्त प्रमाणात पाणी पिणे आवश्यक आहे. प्रवासात जंक फूड किंवा अनियमित आहारामुळे रक्तदाब वाढू शकतो, त्यामुळे त्याचे नियंत्रण ठेवणे गरजेचे आहे.
ट्रेनने प्रवास करताना काळजी घ्या
जर तुम्ही ट्रेनने प्रवास करत असाल, तर प्रवास सुरू करण्याआधी जवळच्या वैद्यकीय सुविधांची माहिती घ्या. लांबचा प्रवास करायचा असल्यास शक्यतो सहप्रवासी सोबत असावा. प्रवासादरम्यान अचानक थकवा, छातीत दुखणे किंवा श्वास घ्यायला त्रास होणे असे लक्षणे आढळल्यास तात्काळ डॉक्टरांशी संपर्क साधावा.
आपत्कालीन परिस्थितीसाठी तयारी ठेवा
प्रवासादरम्यान कोणताही वैद्यकीय प्रसंग उद्भवल्यास, त्यावर त्वरीत उपाय करता यावा म्हणून आपल्यासोबत वैद्यकीय तपशील, डॉक्टरांचा संपर्क क्रमांक आणि आपत्कालीन उपचारांसाठी आवश्यक असलेले प्राथमिक औषधांचा संच ठेवावा.
प्रवासादरम्यान हलकी शारीरिक हालचाल ठेवा
हृदयाच्या आरोग्यासाठी सतत बसून राहणे हे नुकसानकारक ठरू शकते. त्यामुळे प्रवासादरम्यान हलके व्यायाम, स्ट्रेचिंग किंवा चालणे महत्त्वाचे आहे. विशेषतः विमान किंवा बस प्रवासादरम्यान थोड्या थोड्या वेळाने उभे राहून स्ट्रेचिंग करणे आवश्यक असते.
