Indian Railway : रेल्वेने दररोज कितीतरी लोक प्रवास करत असतात. रेल्वे आपल्या प्रवाशांसाठी अनेक सोयी-सुविधा उपलब्ध करून देत असते. अशातच रेल्वेने शाळकरी विद्यार्थ्यांना एक खुशखबर दिली आहे.
रेल्वेने तिकिटांवरील सवलतीसह 10 मोठ्या फायद्यांची घोषणा केली आहे. हे फायदे नेमके काय आहेत आणि यासाठी अटी कोणत्या आहेत? ते सविस्तर जाणून घेऊयात.
विद्यार्थ्यांना रेल्वेने दिलेली सवलत
- भारतीय रेल्वे सामान्य वर्गाच्या MST (मासिक सीझन तिकीट) वर शाळा आणि महाविद्यालयात जाणाऱ्या मुलींना मोफत प्रवासाची सुविधा देते. ही सवलत मुलींना पदवीपर्यंत मिळू शकते. भारतीय रेल्वेमध्ये सामान्य वर्ग MST वर मुले बारावीपर्यंत मोफत प्रवास करू शकतात. नोंदणीकृत मदरशांच्या विद्यार्थ्यांना MST वर सर्वसाधारण वर्गाच्या गाड्यांमध्ये मोफत प्रवासाची सुविधा देखील उपलब्ध आहे.
- ग्रामीण भागातील सरकारी शाळांमध्ये शिकणाऱ्या आणि त्यांच्या प्रवेश परीक्षेसाठी प्रवास करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना रेल्वेच्या तिकिटावर 75 टक्के सूट मिळू शकते. ही सवलत फक्त सामान्य श्रेणीतील रेल्वे प्रवासासाठी उपलब्ध आहे.
- केंद्रीय लोकसेवा आयोग (UPSC) आणि केंद्रीय कर्मचारी निवड आयोगामार्फत घेण्यात येणाऱ्या मुख्य लेखी परीक्षेला बसण्यासाठी प्रवास करणारे विद्यार्थी रेल्वे भाड्यात 50 टक्के सवलतीसाठी अर्ज करू शकतात. ही सवलत फक्त ट्रेनमधील सामान्य वर्गाच्या प्रवासासाठी उपलब्ध आहे.
- घरापासून दूर राहणाऱ्या विद्यार्थ्यांना त्यांच्या गावी जाण्यासाठी ट्रेनमध्ये सवलतीचे तिकीट मिळण्याचा अधिकार आहे. विद्यार्थ्यांनी काढलेल्या शैक्षणिक सहलींसाठीही हीच सुविधा उपलब्ध आहे. या सुविधेअंतर्गत, सामान्य श्रेणीतील विद्यार्थ्यांना स्लीपर क्लासच्या तिकिटांवर 50 टक्के सूट मिळते. ज्यांच्याकडे MST किंवा QST (तिमाही सीझन तिकीट) आहे त्यांना 50 टक्के सूट मिळू शकते.
- अनुसूचित जाती (SC) आणि अनुसूचित जमाती (ST) प्रवर्गातील विद्यार्थ्यांना स्लीपर क्लास तिकिट तसेच MST आणि QST वर 75 टक्के सूट मिळण्याचा हक्क आहे.
- संशोधन करणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी विशेष सवलती आहेत. भारतीय रेल्वे 35 वर्षांपर्यंतच्या विद्यार्थ्यांच्या संशोधन कार्यासाठी प्रवासाच्या तिकिटांवर 50 टक्के सवलत देते. ही सूट स्लीपर क्लासच्या तिकिटांवर उपलब्ध आहे.
- जर एखादा विद्यार्थी वर्क-कॅम्पला जाणार असेल तर त्याला स्लीपर क्लासच्या तिकिटांवर 25 टक्के सूट मिळेल.
- त्याचप्रमाणे ग्रामीण भागातील सरकारी शाळांमध्ये प्रवेश घेतलेल्या विद्यार्थ्यांना वर्षातून एकदा अभ्यास दौऱ्यासाठी सामान्य वर्गाच्या रेल्वे तिकिटावर 75 टक्के सवलत मिळू शकते.
- भारतात शिकणारे परदेशी विद्यार्थी भारत सरकारद्वारे आयोजित शिबिर किंवा सेमिनारमध्ये सहभागी होण्यासाठी प्रवास करत असल्यास त्यांना स्लीपर क्लास ट्रेनच्या तिकिटांवर 50 टक्के सवलत मिळण्यास पात्र आहे. सुट्टीच्या दिवसात ऐतिहासिक स्थळांना भेट देण्यासाठी हीच सूट देण्यात आली आहे.
- व्यापारी सागरी शिपिंग किंवा अभियांत्रिकी प्रशिक्षणासाठी जाणाऱ्या कॅडेट्स आणि सागरी अभियंता शिकाऊ उमेदवारांना भारतीय रेल्वे 50 टक्के सवलत देते. ही सवलत प्रशिक्षण कार्यक्रमाच्या राउंड ट्रिपसाठी उपलब्ध आहे.
