Gratuity New Rules : देशातील कामगार सुधारणांसाठी केंद्र सरकार (Central Govt) लवकरच 4 नवीन कामगार संहिता लागू करणार आहे. याबाबतची लेखी माहिती कामगार राज्यमंत्री रामेश्वर तेली (Minister of State Rameshwar Teli) यांनी लोकसभेत दिली आहे. यानंतर लवकरच केंद्र सरकार त्याची अंमलबजावणी करू शकते.
नवीन लेबर कोडमध्ये (Labor Code) नियम बदलतील
नवीन कामगार संहिता लागू झाल्यानंतर कर्मचाऱ्यांचे पगार, रजा, भविष्य निर्वाह निधी आणि ग्रॅच्युइटीमध्ये (In pay, leave, provident fund and gratuity) बदल होणार आहेत. या अंतर्गत, कामाचे तास आणि आठवड्याचे नियम बदलणे देखील शक्य आहे.
त्यानंतर कर्मचार्‍यांना ग्रॅच्युइटीसाठी कोणत्याही संस्थेत ५ वर्षे सतत काम करण्याची सक्ती राहणार नाही. सरकारने याबाबत अद्याप घोषणा केलेली नाही, मात्र नवीन कामगार कायदा लागू होताच हा नियम लागू होईल.
किती ग्रॅच्युइटी मिळते माहीत आहे?
सध्या ग्रॅच्युइटीच्या नियमानुसार कोणत्याही संस्थेत ५ वर्षे पूर्ण केल्यानंतरच ग्रॅच्युइटी दिली जाते. या अंतर्गत, ग्रॅच्युइटीची गणना त्या महिन्यातील तुमच्या पगाराच्या आधारावर केली जाते ज्या दिवशी तुम्ही 5 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर कंपनी सोडता.
उदाहरणार्थ, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याने 10 वर्षे कंपनीत काम केले आणि शेवटच्या महिन्यात त्याच्या खात्यात 50 हजार रुपये आले. आता जर त्याचा मूळ पगार 20 हजार रुपये असेल. ६ हजार रुपये हा महागाई भत्ता आहे. त्यानंतर त्याची ग्रॅच्युइटी २६ हजार (मूलभूत आणि महागाई भत्ता) च्या आधारे मोजली जाईल. ग्रॅच्युइटीमध्ये कामाचे दिवस 26 मानले जातात, यानुसार गणना पाहू.
26,000 / 26 म्हणजे एका दिवसासाठी 1000 रुपये
15X1,000 = 15000
आता जर कर्मचाऱ्याने 15 वर्षे काम केले असेल तर त्याला एकूण 15X15,000 = 75000 रुपये ग्रॅच्युइटी मिळतील.
सामाजिक सुरक्षा विधेयकात ग्रॅच्युइटीचा उल्लेख आहे
आम्ही तुम्हाला सांगतो की 4 लेबर कोडमध्ये, सामाजिक सुरक्षा विधेयक, 2020 च्या अध्याय 5 मध्ये ग्रॅच्युइटीच्या नियमाविषयी माहिती देण्यात आली आहे.
वास्तविक, ग्रॅच्युइटी हे कंपनीकडून कर्मचाऱ्याला दिले जाणारे बक्षीस आहे, जर एखाद्या कर्मचाऱ्याने नोकरीच्या काही अटींची पूर्तता केली, तर त्याला विहित सूत्रानुसार हमीसह ग्रॅच्युइटी दिली जाते. कर्मचार्‍यांच्या पगारातून ग्रॅच्युइटीचा एक छोटासा भाग कापला जातो आणि मोठा भाग दिला जातो.
1 वर्षाच्या नोकरीवरही मिळणार ग्रॅच्युइटी?
लोकसभेत दाखल केलेल्या मसुद्याच्या प्रतीमध्ये दिलेल्या माहितीनुसार, जर कोणत्याही कर्मचाऱ्याने कोणत्याही ठिकाणी एक वर्ष काम केले तर त्याला ग्रॅच्युइटी मिळेल. सरकारने ही व्यवस्था निश्चित मुदतीच्या कर्मचाऱ्यांसाठी म्हणजे कंत्राटावर काम करणाऱ्यांसाठी केली आहे.
जर एखादी व्यक्ती एका कंपनीसोबत एका ठराविक कालावधीसाठी करारावर काम करत असेल, तर त्याला ग्रॅच्युइटी मिळेल. याशिवाय ग्रॅच्युइटी कायदा 2020 चा लाभ केवळ फिक्स टर्म कर्मचाऱ्यांना मिळेल.
