Lok Sabha elections : 2024 मध्ये होणाऱ्या 18व्या लोकसभेच्या निवडणुकामध्ये कोण बाजी मारेल यावर सध्या प्रश्न चिन्ह निर्माण झाले आहे. कारण एकीकडे भारतीय जनता पक्ष विजयासाठी खूप प्रयत्न करत आहे.
तर दुसरीकडे काँग्रेसने पक्ष मजबूत करण्यासाठी भारत जोडो यात्रेचा पाठिंबा घेतला आहे. पण आज निवडणुका झाल्या तर कोणता पक्ष विजयाचा झेंडा फडकवेल? यावर देशाचा मूड काय आहे? इंडिया टुडे-सीव्होटर मूड ऑफ द नेशन (एमओटीएन) सर्वेक्षणात याचे उत्तर समोर आले आहे.
सरकार कोणाचे असेल?
आज निवडणूक झाल्यास भाजपच्या नेतृत्वाखालील एनडीए (नॅशनल डेमोक्रेटिक अलायन्स) 298 जागा जिंकू शकेल, असे सर्वेक्षणाचे अंदाज दर्शवतात. काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील यूपीए (संयुक्त पुरोगामी आघाडी) 153 जागा मिळवू शकतात.
त्याचबरोबर 92 जागा इतर पक्षांच्या खात्यात जाऊ शकतात. मतांच्या टक्केवारीबद्दल बोलायचे झाल्यास, एनडीएला 43, यूपीएला 30 आणि इतरांना 27 टक्के मते मिळू शकतात.
नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखाली एनडीए 2024 च्या सार्वत्रिक निवडणुका जिंकण्याच्या स्थितीत असल्याचे दिसत असले तरी पण कमी होत चाललेली जागा ही एनडीएसाठी चिंतेची बाब ठरावी.
एनडीएच्या 298 जागांचा आकडा सहा महिन्यांपूर्वीच्या याच सर्वेक्षण अंदाजापेक्षा 9 कमी आहे. दुसरीकडे, 2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत एनडीएने सत्तेत परतल्यानंतर जिंकलेल्या जागांच्या तुलनेत 50 पेक्षा जास्त जागा कमी होताना दिसत आहेत.
पक्षानुसार जागांवर नजर टाकली तर सर्वेक्षणात भाजपला 285, काँग्रेसला 68 आणि इतर पक्षांना 191 जागा मिळण्याची शक्यता आहे. अशाप्रकारे, सर्वेक्षणात भाजपला स्वबळावर सरकार स्थापन करण्यासाठी आवश्यक असलेल्या 272 जागांपैकी स्पष्ट बहुमतापेक्षा 12 जागा जास्त मिळत आहेत.
भाजपच्या अडचणीत वाढ
मोदी सरकारच्या अडचणीत वाढ होण्याची चिन्हे आहेत. कारण जानेवारी 2023 च्या MOTN सर्वेक्षणात त्यांच्या बहुमतात सातत्याने घट होत आहे. त्याचबरोबर अनेक राज्यांमध्ये भाजपसाठी अडचणीही निर्माण होऊ शकतात.
जर मुख्यमंत्री ममता बॅनर्जी पंतप्रधानपदाच्या उमेदवार बनल्या आणि बंगाली अस्मितेला निवडणुकीचा मुद्दा बनवल्या तर पश्चिम बंगालमधील भाजपची जागा सध्याच्या अंदाजित 20 जागांवर (42 पैकी) कमी होऊ शकते.
त्याचवेळी तेलंगणातही असेच काहीसे पाहायला मिळते, अशी तरतूद मुख्यमंत्री के. चंद्रशेखर राव पंतप्रधानपदाच्या शर्यतीत उतरले आहेत. अशा परिस्थितीत भाजपला अंदाजे 6 जागा (राज्यातील 17 मतदारसंघात) मिळणे कठीण होईल.
उत्तर प्रदेशातही, अखिलेश यादव यांच्या समाजवादी पक्षाने राज्याच्या राजकीय पटलावर पुन्हा उदयास येऊन आपली जागा वाढवण्यात यश मिळवले तर 80 पैकी 70 जागा जिंकणे कठीण होऊ शकते.
महाराष्ट्र (48 जागा) आणि बिहार (40 जागा) या दोन मोठ्या राज्यांमध्येही भाजपला अडचणींचा सामना करावा लागू शकतो. शिवसेनेचा उद्धव ठाकरे गट, राष्ट्रवादी काँग्रेस (राष्ट्रवादी) आणि काँग्रेस यांनी लोकसभा निवडणूक महाविकासआघाडी
म्हणून लढवली तर भाजपला जागांचे मोठे नुकसान सहन करावे लागू शकते.
बिहारमध्येही यावेळी भाजपला नितीशकुमार यांच्या जेडीयूचा पाठिंबा मिळत नाहीये. दुसरीकडे, गेल्या वेळी कर्नाटकात 28 पैकी 25 जागा जिंकल्यानंतर भाजप याठिकाणी आधीच बॅकफूटवर दिसत आहे.
हे सर्वेक्षण सी-व्होटरने केले आहे. 15 डिसेंबर ते 15 जानेवारी दरम्यान झालेल्या या सर्वेक्षणात सुमारे 36 हजार लोकांकडून त्यांची मते जाणून घेण्यात आली. त्याचवेळी सी-व्होटरच्या नियमित ट्रॅकर डेटावरून एक लाख 5 हजार लोकांच्या नमुन्याचेही विश्लेषण करण्यात आले. अशाप्रकारे सुमारे एक लाख 40 हजार लोकांची मते या सर्वेक्षणात समाविष्ट करण्यात आली आहेत.
