मुंबई आणि पुणे दरम्यानचा प्रवास आता अधिक वेगवान आणि सोयीस्कर होण्याच्या दिशेने महत्त्वाचे पाऊल पडले आहे. मध्य रेल्वेने कर्जत ते लोणावळा दरम्यान दोन नव्या रेल्वे मार्गिकांचे प्रस्ताव तयार केले असून, हे अहवाल रेल्वे बोर्डाकडे सादर करण्यात आले आहेत.
मंजुरी मिळाल्यानंतर या प्रकल्पांचे काम सुरू होईल, ज्यामुळे मुंबई-पुणे मार्गावरील प्रवाशांना मोठा दिलासा मिळेल. या नव्या मार्गामुळे प्रवासाचा वेळ कमी होईल आणि रेल्वे सेवांमध्ये वाढ करणे शक्य होईल. विशेष म्हणजे, पनवेल येथे निर्माण होणाऱ्या देशातील सर्वात मोठ्या विमानतळामुळे या मार्गाचे महत्त्व आणखी वाढणार आहे.

नव्या मार्गाचे फायदे
मुंबई-पुणे हा रेल्वेचा सर्वात व्यस्त मार्ग आहे, ज्यावर दररोज हजारो प्रवासी प्रवास करतात. सध्या कर्जत ते लोणावळा दरम्यानच्या घाट विभागामुळे रेल्वेच्या वेळापत्रकावर परिणाम होतो. नव्या प्रस्तावित मार्गामुळे ही अडचण दूर होईल.
या मार्गावर चढ-उतार कमी असल्याने रेल्वेला बँकर इंजिन जोडण्याची गरज भासणार नाही, ज्यामुळे इंजिन जोडणे आणि काढण्यासाठी लागणारा सुमारे 20 मिनिटांचा वेळ वाचेल. याशिवाय, नव्या मार्गिकांमुळे रेल्वेची क्षमता वाढेल आणि अधिक गाड्या चालवता येतील.
पनवेल ते कर्जत दरम्यानचा नवीन रेल्वे मार्ग लवकरच पूर्ण होत असून, कर्जत-लोणावळा मार्गिका त्याला जोडली जाईल, ज्यामुळे प्रवास अधिक गतिमान होईल.
चार भुयारी मार्ग, 24 पूल आणि सहा नवीन स्थानके
मध्य रेल्वेने दोन स्वतंत्र प्रकल्पांचे प्रस्ताव तयार केले आहेत. पहिला प्रस्ताव कर्जत ते तळगाव या 60 किलोमीटर मार्गाचा आहे, ज्यामध्ये चार भुयारी मार्ग, 24 पूल आणि सहा नवीन स्थानके बांधली जाणार आहेत. दुसरा प्रस्ताव कर्जत ते खोरावडी या 61 किलोमीटर मार्गाचा आहे, ज्यामध्ये चार भुयारी मार्ग, 20 पूल आणि सहा स्थानकांचा समावेश आहे.
या दोन्ही मार्गांमध्ये एकेरी आणि दुहेरी बोगद्यांचा समावेश आहे, ज्यामुळे रेल्वेची कार्यक्षमता वाढेल. सध्याचा कर्जत-लोणावळा मार्ग 26 किलोमीटरचा असला, तरी नवीन मार्ग सुमारे दुप्पट लांबीचे असतील. तरीही, यामुळे प्रवासाचा वेळ कमी होईल आणि प्रवाशांना अधिक सुविधा मिळतील.
प्रवाशांसाठी सकारात्मक बदल
नव्या मार्गिकांमुळे मुंबई-पुणे दरम्यानच्या प्रवासाचा अनुभव बदलणार आहे. सध्या घाट विभागामुळे रेल्वेची गती मर्यादित आहे, परंतु नव्या मार्गांवर असे कोणतेही अडथळे नसतील. यामुळे रेल्वे सुपरफास्ट गतीने धावू शकेल.
नवीन स्थानकांमुळे स्थानिक प्रवाशांनाही फायदा होईल, आणि पनवेल येथील नव्या विमानतळामुळे या मार्गावर प्रवासी वाहतुकीत वाढ होण्याची शक्यता आहे. या प्रकल्पांमुळे रेल्वेच्या सेवांमध्ये सुधारणा होईल, आणि प्रवास अधिक आरामदायी आणि जलद होईल. विशेषतः व्यावसायिक आणि नोकरदार वर्गाला याचा मोठा लाभ होईल.