Mutual Fund SIP : भारतीय शेअर बाजारातील अस्थिरतेचा मोठा परिणाम म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीवर होताना दिसत आहे. गेल्या काही महिन्यांपासून बाजारात मोठ्या प्रमाणावर चढ-उतार होत आहेत, ज्यामुळे गुंतवणूकदार संभ्रमात आहेत. विशेषतः SIP (Systematic Investment Plan) गुंतवणूक करणाऱ्यांमध्ये अनिश्चितता वाढली आहे. अलीकडील आकडेवारीनुसार, गेल्या काही दिवसांत तब्बल 61 लाख SIP खाती बंद झाली आहेत, ही चिंताजनक बाब आहे. दुसरीकडे, SIP गुंतवणुकीद्वारे जानेवारी महिन्यात म्युच्युअल फंड क्षेत्रात 26,000 कोटी रुपयांची गुंतवणूक झाली आहे, जे दर्शवते की काही गुंतवणूकदार अजूनही SIP वर विश्वास ठेवत आहेत.
या परिस्थितीत, अनेक SIP गुंतवणूकदारांसमोर मोठा प्रश्न उभा राहिला आहे – अस्थिर बाजारात SIP सुरू ठेवावी की थांबवावी? बाजारातील घसरण लक्षात घेता, SIP मधील गुंतवणूक कशी हाताळावी? यासंदर्भात तज्ज्ञांचे मत महत्त्वाचे ठरते.
SIP गुंतवणूकदारांना फटका का बसला?
गेल्या काही महिन्यांत शेअर बाजार घसरल्यामुळे SIP मधील गुंतवणुकीचे मूल्य घटले आहे. याचा थेट परिणाम N.A.V (Net Asset Value) वर झाला असून, त्यामुळे SIP गुंतवणूकदारांचे एकूण युनिट्सचे मूल्य कमी झाले आहे. विशेषतः स्मॉल-कॅप आणि मिड-कॅप फंडमध्ये मोठी घसरण झाल्यामुळे, अलिकडे SIP सुरू करणाऱ्या गुंतवणूकदारांना मोठे नुकसान सहन करावे लागले आहे.
शेअर बाजाराच्या घसरणीचा अभ्यास करता, स्मॉल-कॅप आणि मिड-कॅप फंडमध्ये अधिक चढ-उतार झालेले दिसतात. या तुलनेत, लार्ज-कॅप फंडच्या गुंतवणूकदारांना तुलनेने कमी नुकसान झाले आहे. यामुळे अनेक गुंतवणूकदारांनी आपल्या SIP खाती बंद केली, विशेषतः ज्या गुंतवणूकदारांनी अल्पकालीन परताव्याच्या उद्देशाने गुंतवणूक केली होती.
घसरणीच्या काळात SIP सुरू ठेवावी का?
बाजारात अस्थिरता असली तरी SIP बंद करणे हा योग्य पर्याय नाही, असे तज्ज्ञांचे मत आहे. SIP ही दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी योग्य असते आणि ती बाजाराच्या चक्रानुसार चालते. बाजार घसरत असताना SIP सुरू ठेवल्यास, कमी किमतीत जास्त युनिट्स खरेदी करता येतात. त्यामुळे, बाजार सुधारला की गुंतवणूकदारांना अधिक परतावा मिळू शकतो. घसरणीच्या काळात बाजारातील परिस्थिती पाहून SIP बंद करणे चुकीचे ठरू शकते. कारण, SIP चा सर्वांत मोठा फायदा म्हणजे रुपये-सरासरी (Rupee Cost Averaging). SIP दरमहा ठराविक रक्कम गुंतवत असल्यामुळे, बाजारातील चढ-उताराचा परिणाम कमी होतो आणि दीर्घकालीन गुंतवणुकीत सरासरी परतावा वाढतो.
SIP गुंतवणुकीसाठी दीर्घकालीन दृष्टिकोन कसा ठेवावा?
तज्ज्ञांच्या मते, SIP गुंतवणुकीसाठी किमान 10-15 वर्षांचा कालावधी आवश्यक असतो. जर गुंतवणूकदारांनी वार्षिक 10-12% CAGR (Compound Annual Growth Rate) लक्षात घेऊन SIP सुरू ठेवली, तर चांगला परतावा मिळू शकतो. बाजारात काही कालावधीसाठी घसरण झाली तरी दीर्घकाळात त्याचा मोठा परिणाम होत नाही.शेअर बाजाराच्या इतिहासावर नजर टाकल्यास, प्रत्येक मोठ्या घसरणीनंतर बाजाराने भरघोस परतावा दिला आहे. त्यामुळे, अल्पकालीन घसरणीला घाबरून SIP बंद करणे योग्य नाही. जे गुंतवणूकदार दीर्घकालीन विचार न करता SIP बंद करत आहेत, त्यांना भविष्यात मोठा परतावा गमवावा लागू शकतो.
गुंतवणुकीसाठी योग्य फंड कसा निवडावा?
स्मॉल-कॅप आणि मिड-कॅप फंडमध्ये जास्त अस्थिरता असते, तर लार्ज-कॅप फंड तुलनेने अधिक स्थिर परतावा देतात. SIP करताना योग्य फंड निवडणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. तज्ज्ञांच्या मते, SIP गुंतवणुकीसाठी संतुलित पोर्टफोलिओ ठेवावा. फक्त उच्च परताव्यासाठी मिड-कॅप किंवा स्मॉल-कॅप फंडमध्ये गुंतवणूक करणे धोकादायक ठरू शकते. लार्ज-कॅप फंड दीर्घकालीन स्थिरता देऊ शकतात, तर हायब्रिड फंड जोखीम कमी करून सरासरी परतावा मिळवून देतात.
अलोकेशनचे महत्त्व काय आहे?
गुंतवणुकीच्या धोरणात अस्सेट अलोकेशन हा महत्त्वाचा घटक आहे. सर्व गुंतवणूक फक्त स्मॉल-कॅप किंवा मिड-कॅप फंडमध्ये करू नये. तज्ज्ञांच्या मते, मिड-कॅप आणि स्मॉल-कॅप फंडमध्ये एकूण गुंतवणुकीच्या 25-40% पेक्षा अधिक रक्कम गुंतवणे जोखीमपूर्ण ठरू शकते. अधिक सुरक्षिततेसाठी, SIP गुंतवणुकीचा काही भाग स्थिर उत्पन्न मिळवणाऱ्या गुंतवणुकीत ठेवणे फायदेशीर ठरू शकते. त्यामुळे, SIP व्यतिरिक्त डेब्ट फंड, गोल्ड ETF किंवा FD यांसारखे पर्याय विचारात घेणे योग्य ठरेल.
SIP बंद करणाऱ्यांसाठी पर्याय कोणते आहेत?
बाजारातील घसरण पाहून अनेक SIP गुंतवणूकदारांनी गुंतवणूक थांबवण्याचा निर्णय घेतला आहे. पण SIP पूर्णपणे बंद करण्याऐवजी, त्यासाठी इतर पर्यायांचा विचार करणे अधिक योग्य ठरेल. गुंतवणूकदारांनी SIP चा कालावधी वाढवण्याचा विचार करावा. जर अल्पकालीन गुंतवणूक असेल, तर ती दीर्घकालीन गुंतवणुकीत बदलवावी. तसेच, जोखीम कमी करण्यासाठी SIP रक्कम तात्पुरती कमी करणे आणि बाजार स्थिर झाल्यावर ती पुन्हा वाढवणे हा देखील एक पर्याय असू शकतो.
SIP सुरू ठेवावी का थांबवावी?
सध्याच्या घसरणीमुळे घाबरून SIP बंद करणे चुकीचे ठरू शकते. SIP ही दीर्घकालीन गुंतवणूक आहे आणि 10-15 वर्षांच्या कालावधीत ती चांगला परतावा देऊ शकते. अल्पकालीन घसरणीचा विचार न करता, योग्य फंड निवडून SIP सुरू ठेवणे फायदेशीर ठरू शकते. गुंतवणूकदारांनी आपल्या जोखीम क्षमतेनुसार आणि गुंतवणुकीच्या कालावधीनुसार SIP पोर्टफोलिओ संतुलित ठेवावा. लार्ज-कॅप आणि हायब्रिड फंडमध्ये गुंतवणूक केल्यास, जोखीम मर्यादित ठेवता येते. बाजारात दीर्घकालीन संधी पाहूनच SIP सुरू ठेवावी, कारण घसरण झाल्यानंतरही शेअर बाजारात तेजी परत येण्याची शक्यता कायम असते.
