Mutual Fund Investment : गेल्या काही महिन्यांपासून शेअर बाजार मोठ्या चढ-उतारांचा सामना करत आहे. सततच्या घसरणीमुळे अनेक गुंतवणूकदारांनी थेट इक्विटीमधील गुंतवणुकीला फाटा दिला आहे. बाजारात तणावाचे वातावरण निर्माण झाले असून, अल्पकालीन गुंतवणूकदार घाबरताना दिसत आहेत. परिणामी, दीर्घकालीन आणि कमी जोखमीच्या गुंतवणुकीकडे लोकांचा कल वाढत आहे. त्यामुळेच म्युच्युअल फंडांमधील गुंतवणुकीत मोठी वाढ होत असल्याचे दिसून येत आहे.
म्युच्युअल फंड गुंतवणुकीत विक्रमी वाढ
गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास टिकून असल्याने म्युच्युअल फंड उद्योगाने विक्रमी वाढ नोंदवली आहे. सप्टेंबर २०२४ पर्यंत संपलेल्या १२ महिन्यांत म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूकदारांची संख्या ४ कोटींवरून ५ कोटींवर पोहोचली आहे. यामध्ये मोठी भूमिका सिस्टेमॅटिक इन्व्हेस्टमेंट प्लॅन (SIP) आणि नवीन इक्विटी फंड ऑफरिंग्स (NFOs) यांची राहिली आहे. अशा वेळी, गुंतवणूकदार स्थिर आणि नियंत्रित परताव्याच्या अपेक्षेने म्युच्युअल फंडांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर प्रवेश करत आहेत.

पाच वर्षांत १० कोटी गुंतवणूकदारांचे लक्ष्य
म्युच्युअल फंड उद्योगाने पुढील पाच वर्षांत १० कोटी गुंतवणूकदारांचे लक्ष्य ठेवले आहे. सध्याच्या परिस्थितीत, हे शक्य असल्याचे अनेक वित्तीय तज्ज्ञांचे मत आहे. मजबूत इक्विटी बाजार, गुंतवणूकदारांच्या वाढत्या संख्येमुळे सुरू असलेल्या नवीन फंड ऑफरिंग्स आणि SIP योजनांची वाढती लोकप्रियता ही या वृद्धीमागील काही महत्त्वाची कारणे आहेत. यामुळे म्युच्युअल फंड उद्योगाला मोठी चालना मिळाली असून, संपूर्ण देशभरात त्याच्या विस्तारासाठी मोठे प्रयत्न सुरू आहेत.
गुंतवणुकीतील अस्थिरता आणि SIP बंद करण्याचा ट्रेंड
शेअर बाजारातील सततच्या घसरणीमुळे काही गुंतवणूकदार SIP योजनांमध्ये सातत्य ठेवण्यात अडचणी अनुभवत आहेत. जानेवारी २०२५ मध्ये पहिल्यांदाच SIP खात्यांची संख्या घसरली असून, हे गुंतवणूक क्षेत्रासाठी एक चिंतेचे कारण आहे. बाजारातील अनिश्चिततेमुळे काही गुंतवणूकदार SIP थांबवण्याचा किंवा किमान त्यातील गुंतवणूक कमी करण्याचा विचार करत आहेत. परताव्याची खात्री उरली नसल्याने अनेक गुंतवणूकदारांनी आपली गुंतवणूक म्युच्युअल फंडांमधून काढण्यास सुरुवात केली आहे.
मागील सहा महिन्यांतील वाढ आणि मंदीचा धोका
गेल्या सहा महिन्यांत दर महिन्याला सरासरी १० लाख नवीन गुंतवणूकदार म्युच्युअल फंडात सामील होत होते. मात्र, बाजारातील अस्थिरतेमुळे या गतीत काहीशी मंदी आलेली दिसत आहे. गुंतवणुकीच्या बदलत्या प्रवृत्तीमुळे बाजारातील संधी व धोके यांचा अंदाज घेत गुंतवणूकदारांनी अधिक सावधगिरीने निर्णय घ्यावा लागणार आहे.
शेअर बाजारातील मोठ्या घसरणीचा प्रभाव
फेब्रुवारी २०२५ मध्ये निफ्टी मिडकॅप निर्देशांक १३% आणि स्मॉलकॅप निर्देशांक ११% घसरले. कोविड-१९ नंतरची ही सर्वात मोठी मासिक घसरण ठरली आहे. याशिवाय निफ्टी ६% घसरल्याने सलग पाच महिने बाजार तोट्यात राहिला. यामुळे अनेक गुंतवणूकदारांनी नफावसुली करत SIP बंद करण्याचा निर्णय घेतला. सध्याच्या घसरणीचे चक्र गेल्या तीन दशकांतील सर्वात मोठ्या घसरणींपैकी एक असल्याचे विश्लेषकांचे मत आहे.
गुंतवणूकदारांसाठी पुढील रणनीती
बाजारातील अस्थिरता कायम असल्याने पुढील काही महिने गुंतवणूकदारांसाठी महत्त्वाचे ठरणार आहेत. नफावसुली किंवा घसरणीच्या भीतीमुळे गुंतवणूकदारांनी घाईघाईने निर्णय घेण्याऐवजी, दीर्घकालीन गुंतवणुकीचा दृष्टिकोन ठेवण्याची गरज आहे. SIP गुंतवणूक सतत सुरू ठेवणे आणि योग्य फंडांची निवड करणे हे दीर्घकालीन संपत्ती निर्माण करण्यासाठी उपयुक्त ठरू शकते. तज्ज्ञांच्या मते, बाजारातील अस्थिरता ही तात्पुरती असते आणि त्यामुळे दीर्घकालीन गुंतवणुकीला फारसा धोका नसतो.