पैसे दुप्पट करण्याची इच्छा अनेकांची असते, आणि ती देखील अशी कोणती योजना असेल ज्यात आपले पैसे सुरक्षित राहतील, चांगले व्याज मिळेल आणि शक्यतो कोणतीही जोखीम नसेल, तर काय हवे? सध्या बाजारात अशा अनेक गुंतवणूक योजना उपलब्ध आहेत, ज्या मोठ्या व्याजदराचे आश्वासन देतात. मात्र, त्या सर्व योजना प्रत्येकासाठी योग्य असतातच असे नाही. म्हणूनच पोस्ट ऑफिसच्या किसान विकास पत्र (KVP), मासिक उत्पन्न योजना (MIS) आणि मुदत ठेव (FD) या तीन लोकप्रिय योजनांबाबत जाणून घेणे गरजेचे आहे, कारण प्रत्येक योजनेचा उद्देश, फायदा आणि गुंतवणुकीची पद्धत वेगवेगळी असते.
किसान विकास पत्र योजना
किसान विकास पत्र ही योजना खास अशा लोकांसाठी आहे ज्यांना लांब पल्ल्याच्या गुंतवणुकीत रस आहे आणि जे आपल्या पैशांचे मूल्य दुप्पट करायचे स्वप्न पाहतात. ही योजना सरकारच्या पोस्ट ऑफिसद्वारे चालवली जाते आणि सध्या या योजनेवर 7.5 टक्के दराने चक्रवाढ व्याज मिळते. म्हणजेच, तुम्ही जर एकरकमी रक्कम गुंतवली, तर 115 महिन्यांमध्ये म्हणजेच सुमारे 9 वर्षे 7 महिन्यांत तुमची रक्कम दुप्पट होते. गुंतवणुकीचे असे फायदे ऐकून कुणालाही आकर्षण वाटेल, पण यातला सगळ्यात मोठा दिलासा म्हणजे यामध्ये शून्य जोखीम आहे. त्यामुळे मोठे धाडस करण्याची गरज नाही आणि चिंता करण्याचे कारणही नाही. हे विशेषतः अशा व्यक्तींना उपयुक्त ठरते जे भविष्यकाळासाठी सुरक्षित फंड तयार करू इच्छितात.
मासिक उत्पन्न योजना
दुसरीकडे, मासिक उत्पन्न योजना थोडी वेगळी आहे. ही योजना त्यांच्यासाठी आहे ज्यांना दरमहा ठराविक उत्पन्नाची गरज आहे. निवृत्त व्यक्ती, वृद्ध जोडपी किंवा ज्यांना स्थिर मासिक उत्पन्न हवे आहे, त्यांच्यासाठी ही योजना अधिक योग्य मानली जाते. यात एकदाच गुंतवणूक केल्यावर दरमहा व्याजरूपी रक्कम मिळते, जी सध्या 7.4 टक्क्यांपर्यंत आहे. जर पती-पत्नीने मिळून संयुक्त खाते उघडले आणि 15 लाख रुपये गुंतवले, तर महिन्याला सुमारे 9,250 रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळू शकते. यामध्ये मूळ रक्कम 5 वर्षांपर्यंत लॉक असते, पण दरमहा मिळणारे उत्पन्न हा एक मोठा फायदा ठरतो.
फिक्स्ड डिपॉझिट
मुदत ठेव, म्हणजेच फिक्स्ड डिपॉझिट, ही योजना बहुतेकांना माहीत असतेच. बँकांमध्ये आणि पोस्ट ऑफिसमध्ये दोन्हीकडे FD करता येते. या योजनेचे वैशिष्ट्य म्हणजे निश्चित कालावधीसाठी निश्चित व्याजदर. सध्या पोस्ट ऑफिस FDs वर 6.9 ते 7.5 टक्के दराने व्याज देत आहे, तर स्टेट बँक ऑफ इंडिया 6.8 टक्के दराने FD ऑफर करत आहे. या दोन्ही योजनांमध्ये आयकर कायद्यानुसार 80C अंतर्गत 1.5 लाखांपर्यंत करसवलत मिळू शकते, विशेषतः जर FD 5 वर्षांसाठी असेल.
या तिन्ही योजनांची तुलना केली तर लक्षात येते की प्रत्येक योजनेचा एक वेगळा हेतू आहे. पैसे दुप्पट करायचे असतील तर KVP सर्वोत्तम पर्याय आहे, पण त्यासाठी वेळ लागतो. दरमहा उत्पन्न हवे असेल तर MIS फायदेशीर, पण त्यात मोठा फंड तयार होत नाही.
म्हणून, योजना कोणती निवडायची हे पूर्णतः तुमच्या गरजांवर, आर्थिक उद्दिष्टांवर आणि तुमच्या धीरावर अवलंबून आहे. काही लोकांसाठी दीर्घ मुदतीत पैसे दुप्पट करणे महत्वाचे असते, तर काहींसाठी दरमहा घरखर्च चालवण्यासाठी अतिरिक्त उत्पन्न महत्वाचे असते. गुंतवणूक करताना त्या मागच्या गरजेचा विचार केला, तर कोणतीही योजना चुकीची वाटत नाही.
