महाराष्ट्र राज्य मार्ग परिवहन महामंडळ (एसटी) आपल्या प्रवाशांना सुरक्षित, आरामदायी आणि वक्तशीर प्रवासाचा अनुभव देण्यासाठी अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाने सुसज्ज ‘स्मार्ट बसेस’ लवकरच रस्त्यावर आणणार आहे. परिवहन मंत्री आणि एसटी महामंडळाचे अध्यक्ष प्रताप सरनाईक यांनी ही माहिती जाहीर करताना, प्रवाशांच्या सोयी आणि सुरक्षेला प्राधान्य देण्याचा निर्धार व्यक्त केला. या नव्या उपक्रमामुळे प्रवासाचा अनुभवच बदलणार आहे.
परिवहन मंत्री प्रताप सरनाईक यांनी माहिती दिली की, एसटी ताफ्यात लवकरच ३,००० नव्या बसगाड्या दाखल होणार आहेत. या बसेस ‘स्मार्ट’ प्रकारातील असतील. यामुळे प्रवास अधिक सुरक्षित, शिस्तबद्ध व अत्याधुनिक होणार आहे.
नव्या बसेस, नवं तंत्रज्ञान
एसटीच्या ताफ्यात लवकरच तीन हजार नव्या बसेस सामील होणार आहेत. या बसेस अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाने युक्त असतील. कृत्रिम बुद्धिमत्ता (ए.आय.) आधारित कॅमेरे, जीपीएस यंत्रणा, वाय-फाय सुविधा, एलईडी स्क्रीन, चालकाच्या श्वास तपासणी यंत्रणा आणि चोरीप्रतिबंधक बस लॉक सिस्टम यांसारख्या सुविधांनी या बसेस सज्ज असतील. या तंत्रज्ञानामुळे प्रवासी आणि वाहन दोन्हींची सुरक्षा वाढणार असून, प्रवास अधिक सुखकर होईल. या बसेसच्या निर्मितीसाठी बस बांधणी कंपन्यांशी नुकतीच चर्चा झाली, ज्यामध्ये या वैशिष्ट्यांचा अंतर्भाव करण्यावर भर देण्यात आला.
प्रवाशांच्या सुरक्षेला प्राधान्य
अलीकडील स्वारगेट बसस्थानकावरील घटनेच्या पार्श्वभूमीवर, प्रवाशांच्या सुरक्षेला सर्वोच्च प्राधान्य देण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे. या बसेसमध्ये सीसीटीव्ही कॅमेरे बसवले जाणार असून, ते चालकाच्या वाहन चालवण्याच्या पद्धतीवरही नजर ठेवतील. यामुळे अनुचित घटनांना आळा बसेल आणि प्रवास सुरक्षित होईल. शिवाय, बसस्थानकात किंवा पार्किंगमध्ये उभ्या असलेल्या बसेससाठी विशेष लॉक यंत्रणा बसवली जाईल, ज्यामुळे बसेस पूर्णपणे सुरक्षित राहतील.
प्रवासादरम्यान माहिती आणि मनोरंजन
या स्मार्ट बसेसमध्ये एलईडी स्क्रीनद्वारे प्रवाशांना महत्त्वाच्या घडामोडी, जाहिराती आणि शासकीय संदेश तात्काळ मिळतील. यामुळे प्रवासी प्रवासादरम्यान जगभरातील माहितीशी जोडलेले राहतील. बाहेरील बाजूसही एलईडी पॅनेल लावले जाणार असून, त्याद्वारे जाहिराती प्रदर्शित केल्या जातील. यामुळे महामंडळाला जाहिरातीतून अतिरिक्त महसूल मिळण्यास मदत होईल, ज्याचा उपयोग पायाभूत सुविधा सुधारण्यासाठी होईल.
आगीच्या घटनांना प्रतिबंध
उन्हाळ्यामुळे बसेसना आग लागण्याच्या घटना घडत असतात. यावर उपाय म्हणून नव्या बसेसमध्ये फोम-आधारित आग प्रतिबंधक यंत्रणा बसवली जाईल. ही यंत्रणा आगीचा शोध घेऊन तात्काळ फोमचा वापर करून आग विझवेल. यामुळे प्रवाशांच्या जीविताला धोका टळेल आणि बसेसचे नुकसानही कमी होईल.
वक्तशीर आणि सुरक्षित प्रवास
या तंत्रज्ञानामुळे केवळ सुरक्षाच नाही, तर बस फेऱ्यांचा वक्तशीरपणा वाढवणे आणि अपघातांचे प्रमाण कमी करणे शक्य होईल. सरनाईक यांनी सांगितले की, “या आधुनिक तंत्रज्ञानामुळे एसटी खऱ्या अर्थाने स्मार्ट होईल. प्रवाशांना सुरक्षित आणि आनंददायी प्रवासाचा अनुभव मिळेल.” या बैठकीत एसटी महामंडळाचे उपाध्यक्ष आणि व्यवस्थापकीय संचालक डॉ. माधव कुसेकर तसेच संबंधित अधिकारी आणि बस बांधणी कंपन्यांचे प्रतिनिधी उपस्थित होते.
