Mobile Screen Time : स्मार्टफोन आणि डिजिटल उपकरणांचा वापर गेल्या काही वर्षांत मोठ्या प्रमाणावर वाढला आहे. लोकांना काही मिनिटांसाठीही फोनशिवाय राहणे कठीण वाटते. अनेकांना सतत सोशल मीडियावर राहण्याची आणि सतत स्क्रीनकडे पाहण्याची सवय लागली आहे. मात्र, अति स्क्रीन टाइममुळे दृष्टीवर गंभीर परिणाम होऊ शकतो, असे एका नव्या संशोधनातून समोर आले आहे.
१ तासांपेक्षा जास्त मोबाईल वापरणे डोळ्यांसाठी धोकादायक
जेएएमए नेटवर्क ओपनमध्ये प्रकाशित झालेल्या संशोधनानुसार, दररोज १ तासांपेक्षा जास्त वेळ मोबाईल किंवा डिजिटल स्क्रीन पाहिल्यास मायोपिया (जवळ न दिसणे) होण्याचा धोका मोठ्या प्रमाणात वाढतो. संशोधकांनी ४५ वेगवेगळ्या अभ्यासांतील माहितीचे विश्लेषण केले, ज्यात ३,३५,००० पेक्षा जास्त लहान मुले आणि प्रौढ सहभागी झाले होते.संशोधनात असे आढळले की, १ ते ४ तासांपर्यंत स्क्रीन टाइम वाढल्यास डोळ्यांच्या दृष्टीवर परिणाम होतो. जर कोणाचा स्क्रीन टाइम ४ तासांपेक्षा जास्त असेल, तर जवळ दिसण्याच्या समस्येचा धोका अधिक वाढतो. मात्र, १ तासांपेक्षा कमी वेळ स्क्रीन पाहिल्यास कोणताही धोका नसतो.
डिजिटल स्क्रीनच्या सतत वापरामुळे मायोपियाचा धोका कसा वाढतो?
डिजिटल स्क्रीनकडे सतत पाहिल्यामुळे डोळ्यांवर ताण येतो आणि दृष्टी कमी होण्याची प्रक्रिया वेगाने होते. त्याचप्रमाणे, मोबाईल किंवा टॅबलेट वापरताना लोक चुकीच्या पद्धतीने बसतात, ज्यामुळे त्यांना पाठदुखी, स्नायू दुखणे आणि स्थूलत्वासारख्या समस्या होतात. संशोधनानुसार, लहान वयात जास्त स्क्रीन वापरणाऱ्यांमध्ये मायोपियाचा धोका मोठ्या प्रमाणात दिसून आला. त्यामुळे, पालकांनी मुलांच्या स्क्रीन टाइमवर नियंत्रण ठेवणे आवश्यक आहे.
कमी स्क्रीन टाइम ठेवा
भारतीय आरोग्यतज्ज्ञांनी देखील जास्त स्क्रीन टाइमच्या दुष्परिणामांबाबत इशारा दिला आहे. त्यांच्या मते, सतत डिजिटल स्क्रीन पाहिल्याने मेंदूच्या विचार करण्याच्या आणि समजण्याच्या क्षमतेवर परिणाम होतो. विशेषतः विद्यार्थ्यांसाठी ही समस्या अधिक गंभीर आहे, कारण जास्त वेळ मोबाईल आणि गॅझेट्सचा वापर केल्याने त्यांची एकाग्रता कमी होते आणि अभ्यासावर विपरीत परिणाम होतो. याशिवाय, चुकीच्या पद्धतीने मोबाईल किंवा लॅपटॉप वापरणे शरीरासाठीही हानिकारक ठरू शकते. चुकीच्या पोझिशनमध्ये सतत बसल्यामुळे पाठदुखी, डोळ्यांचे थकवा, लठ्ठपणा आणि मानसिक तणाव यासारख्या समस्या वाढू शकतात.
दिवसभर सतत मोबाईल आणि डिजिटल स्क्रीनचा वापर करणे डोळ्यांसाठी आणि शारीरिक आरोग्यासाठी अत्यंत धोकादायक ठरू शकते. संशोधनानुसार, दररोज १ तासांपेक्षा जास्त वेळ स्क्रीनवर घालवल्यास मायोपियाचा धोका मोठ्या प्रमाणात वाढतो. त्यामुळे, आपला स्क्रीन टाइम नियंत्रित करणे आणि डोळ्यांची काळजी घेणे अत्यंत गरजेचे आहे. योग्य सवयी लावून स्क्रीनचा मर्यादित वापर केल्यास भविष्यात आरोग्याच्या मोठ्या समस्या टाळता येतील.
