PM Garib Kalyan Anna Yojana: प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना (PMGKAY) केंद्र सरकारने (central government) पुढील तीन महिन्यांसाठी म्हणजे डिसेंबरपर्यंत वाढवली आहे. सरकारच्या या निर्णयानंतर देशातील 80 कोटी गरीब लोकांना मोफत रेशन योजनेचा (free ration scheme) लाभ मिळणार आहे.
प्रधानमंत्री गरीब कल्याण अन्न योजना काय आहे आणि त्याचा लाभ कोणाला मिळतो ते जाणून घेऊया. या योजनेचा लाभ राज्य सरकारे आणि केंद्रशासित प्रदेश सरकारांनी राष्ट्रीय अन्न सुरक्षा कायदा (NFSA) अंतर्गत ओळखल्या गेलेल्या लाभार्थ्यांना दिला जात आहे. कोणताही लाभार्थी त्याच्या विद्यमान शिधापत्रिकेचा वापर करून या योजनेचा लाभ घेऊ शकतो.
PMGKAY कधी सुरू करण्यात आली?
कोरोना महामारीच्या काळात गरीबांना मदत करण्यासाठी PMGKY योजना मार्च 2020 मध्ये सुरू करण्यात आली होती. या योजनेंतर्गत सरकार प्रत्येक व्यक्तीला दरमहा 5 किलो धान्य देते. या योजनेच्या मदतीने देशातील कोट्यवधी गरीब जनतेला लॉकडाऊनच्या वेळी मोठा दिलासा मिळाला आहे.
योजना खर्च डिसेंबर 2022 पर्यंत या योजनेच्या विस्तारावर एकूण 44,762 कोटी रुपयांचा अतिरिक्त खर्च होणार असल्याचे केंद्र सरकारकडून सांगण्यात आले. या योजनेवर आतापर्यंत 3.46 लाख कोटी रुपये खर्च करण्यात आले आहेत. त्याचबरोबर या योजनेच्या सहाव्या टप्प्यापर्यंत एकूण 1,000 लाख टन धान्याचे वाटप सरकारकडून करण्यात आले आहे.
PMGKAY कधी वाढवण्यात आली?
ही योजना सरकारने सुरुवातीला फक्त एप्रिल-जून 2020 साठी पहिल्या टप्प्यात सुरू केली होती. त्यानंतर दुसऱ्या टप्प्यात सरकारने जुलै-नोव्हेंबर 2020 पर्यंत मुदत वाढवली. कोरोनाच्या प्रादुर्भावामुळे एप्रिल 2021 मध्ये ही योजना पुन्हा सुरू करण्यात आली.
तिसऱ्या टप्प्यात, मे-जून 2021 साठी लागू. त्यानंतर सरकारने ते पुढे नेले आणि जुलै-नोव्हेंबर 2021 मध्ये चौथ्या टप्प्यात त्याची अंमलबजावणी केली. पाचव्या टप्प्यात या योजनेचा कालावधी पुन्हा डिसेंबर-मार्च 2022 पर्यंत वाढवण्यात आला. केंद्र सरकारने 26 मार्च रोजी सहाव्या टप्प्याची मुदत 30 सप्टेंबरपर्यंत वाढवली होती. त्यानंतर सरकारने ही योजना पुन्हा 31 डिसेंबर 2022पर्यंत वाढवली आहे.
