कमकुवत स्मरणशक्ती किंवा स्मृतिभ्रंश (डिमेंशिया) ही आजच्या काळात मोठी समस्या बनत चालली आहे. आतापर्यंत धूम्रपान, कमी शिक्षण आदी कारणे यासाठी जबाबदार मानली जात होती. मात्र, नुकताच एक धक्कादायक खुलासा समोर आला आहे.
कमकुवत स्मरणशक्ती, गोष्टी विसरणे, निर्णय घेण्यास अडचण… ही वाढत्या वयाची काही सामान्य लक्षणे दिसतात. पण, या लक्षणांसाठी तुमच्या हृदयाचे आरोग्यही कारणीभूत ठरू शकते, हे तुम्हाला माहीत आहे का?
नुकत्याच झालेल्या एका धक्कादायक अभ्यासात असे आढळून आले आहे की, कमकुवत हृदयाच्या आरोग्यामुळे स्मृतिभ्रंश अर्थात विस्मरण होण्याचा धोका दुपटीनी वाढू शकतो.
यूसीएल संशोधकांच्या नेतृत्वाखालील द लॅन्सेट पब्लिक हेल्थमध्ये प्रकाशित केलेल्या अभ्यासात असे सूचित केले आहे की, हृदयाच्या आरोग्याशी संबंधित स्मृतिभ्रंश जोखीम घटक धूम्रपान आणि कमी शिक्षण पातळी यासारख्या घटकांच्या तुलनेत कालांतराने वाढू शकतात.
जागतिक स्तरावर, असा अंदाज आहे की, सध्या अंदाजे ५ कोटी लोक स्मृतिभ्रंशसह जगत आहेत. स्मृतिभ्रंश हे मृत्यूच्या प्रमुख कारणांपैकी एक आहे, विशेषतः वृद्ध प्रौढांना प्रभावित करते.
काय आहे स्मृतिभ्रंश ?
स्मृतिभ्रंश हा आजार विशेषतः संज्ञानात्मक क्षमतेत घट झाल्याचे दर्शवतो यामुळे दैनंदिन जीवनात व्यत्यय येतो. हा आजार मेंदूच्या पेशीच्या नुकसान झाल्यामुळे होतो, हा आजार रुग्णांचा प्रभावीपणे संवाद साधण्याची क्षमता अवरोधित करते. स्मृतिभ्रंश होण्याच्या जोखमीमध्ये अनुवांशिक घटक महत्त्वाची भूमिका बजावतात.
धूम्रपान, व्यायामाचा अभाव आणि खराब आहार यांसारख्या जीवनशैलीच्या निवडीसह पर्यावरणीय घटक देखील योगदान देतात, ज्यामुळे मेंदूच्या आरोग्यावर परिणाम करणाऱ्या रक्तवहिन्यासंबंधी रोगांचा धोका वाढू शकतो. इतर जोखीम घटकांमध्ये उच्च रक्तदाब आणि मधुमेह यांसारख्या हृदयाशी संबंधित आजारांचा समावेश होतो.
काय आहे तज्ज्ञांचे मत
तज्ज्ञांनी सांगितले की, हृदयाशी संबंधित जोखीम घटक कालांतराने स्मृतिभ्रंश होण्याच्या जोखमीमध्ये अधिक योगदान देतात, त्यामुळे भविष्यातील स्मृतिभ्रंश प्रतिबंधक प्रयत्नांसाठी यावर अधिक लक्ष देणे आवश्यक आहे.