भारतात 2024 मध्ये जीवनशैलीशी संबंधित आजारांनी लोकांना मोठ्या प्रमाणात ग्रासले आहे. या वर्षी रुग्णांनी जीवनशैलीच्या आजारांसाठी सरासरी 4.1 वेळा डॉक्टरांचा सल्ला घेतला, जो 2023 मध्ये 3.4 वेळा होता.
संशोधनातून असे समोर आले आहे की, उच्च रक्तदाब, मधुमेह, हृदयरोग आणि वजनवाढ या समस्या भारतीयांसाठी चिंतेचा विषय बनल्या आहेत. जागतिक आरोग्य दिनानिमित्त, 7 एप्रिल 2024 रोजी, भारतीय आरोग्य सेवा प्लॅटफॉर्म प्रॅक्टोने 30 दशलक्षांहून अधिक वापरकर्त्यांच्या डेटावर आधारित वार्षिक आरोग्य अहवाल प्रसिद्ध केला.
या अहवालातून जीवनशैलीच्या आजारांबद्दल जागरूकतेत गेल्या वर्षभरात 84 टक्क्यांनी वाढ झाल्याचे नमूद करण्यात आले आहे.
अहवालासाठी विशेष संशोधन
या अहवालासाठी 2024 मध्ये विशेष संशोधन करण्यात आले, ज्यामध्ये 25-34 वयोगटातील लोकांवर लक्ष केंद्रित करण्यात आले. टियर-2 शहरांमध्ये या आजारांबाबत शोधात 20 टक्के वाढ झाली आहे, तर एकूण शोधांपैकी 64 टक्के शोध टियर-1 शहरांमधून आले.
पुरुषांनी जीवनशैलीशी संबंधित आजारांबाबत 87 टक्के शोध घेतले, तर एकूण शोधांपैकी 48 टक्के शोध 25-34 वयोगटातील लोकांचे होते. याशिवाय, जीवनशैलीच्या आजारांसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेण्याची सरासरी 4.1 पट होती, जे आरोग्याबाबत वाढत्या चिंतेचे द्योतक आहे.
तरूणांमध्ये मधुमेहाची वाढ
मधुमेह ही भारतीयांसाठी एक गंभीर समस्या बनत आहे. 2023 मध्ये मधुमेहासाठी डॉक्टरांचा सल्ला घेण्याची वारंवारिता 3.4 होती, जी 2024 मध्ये 3.9 पर्यंत वाढली. मधुमेहाशी संबंधित शोधांमध्ये 13.66 टक्के वाढ झाली असून, विशेषतः 18-24 वयोगटातील पुरुषांमध्ये ही वाढ 92.59 टक्क्यांपर्यंत नोंदवली गेली.
ही आकडेवारी दर्शवते की मधुमेह आता केवळ वयस्करांपुरता मर्यादित नसून, तरुण पिढीही त्याच्या कचाट्यात सापडत आहे. चुकीचा आहार आणि व्यायामाचा अभाव यामुळे ही समस्या वाढत असल्याचे तज्ज्ञांचे मत आहे.
उच्च रक्तदाब
उच्च रक्तदाबाबाबतही हा अहवाल चिंताजनक चित्र मांडतो. 2023 मध्ये उच्च रक्तदाबासाठी सल्ला घेण्याची वारंवारिता 4.9 होती, जी 2024 मध्ये 5.1 वर पोहोचली. या आजाराशी संबंधित शोधांमध्ये 21 टक्के वाढ झाली आहे.
35-44 वयोगटातील पुरुषांमध्ये ही वारंवारिता 5.5 पट होती, तर 65 वर्षांवरील पुरुषांमध्ये 160 टक्के आणि 45-54 वयोगटातील महिलांमध्ये 307 टक्के वाढ दिसून आली. ही आकडेवारी उच्च रक्तदाबाच्या समस्येची व्याप्ती आणि त्याचे सर्व वयोगटांवर होणारे परिणाम दर्शवते.
हृदयरोग
हृदयरोगाबाबतही अहवालातून धक्कादायक माहिती समोर आली आहे. 35-44 वयोगटातील महिलांमध्ये हृदयरोगासाठी सल्लामसलत घेण्याची वारंवारिता 3.2 पट होती. 2023 ते 2024 या कालावधीत हृदयरोगाशी संबंधित शोधांमध्ये 16 टक्के वाढ झाली.
18-34 वयोगटातील पुरुषांमध्ये 142 टक्के आणि महिलांमध्ये 121 टक्के वाढ नोंदवली गेली. यावरून हे स्पष्ट होते की हृदयरोगाचा धोका आता तरुणांपर्यंतही पोहोचला आहे, ज्यामागे तणाव आणि असंतुलित जीवनशैली हे प्रमुख कारण असू शकतात.
वजनवाढ
वजनवाढ ही आणखी एक समस्या आहे जी भारतीयांना भेडसावत आहे. 2023 आणि 2024 मध्ये वजन व्यवस्थापनासाठी सल्ला घेण्याची सरासरी 2.2 इतकी होती, तर या विषयावरील शोधांमध्ये 6 टक्क्यांची वाढ झाली. ही वाढ कमी वाटत असली तरी, वजनवाढ ही मधुमेह, उच्च रक्तदाब आणि हृदयरोगासारख्या आजारांची सुरुवात ठरू शकते. त्यामुळे या समस्येकडेही गांभीर्याने पाहण्याची गरज आहे.
