भारत- पाकिस्तान तणावाच्या पार्श्वभूमीवर चिनने केलेल्या एका दाव्यानंतर संपूर्ण जग हादरून गेले आहे. चीनने आता अवकाशातून क्षेपणास्त्र डागण्याची क्षमता विकसीत केल्याचा दावा केला आहे. त्यांचा हा दावा खरा असेल तर, चीन जगातील कोणत्याही देशावर फक्त 30 मिनिटांत हल्ला करु शकतो. चीनच्या या दाव्यानंतर संपूर्ण जगाला धक्का बसला आहे. कारण आत्तापर्यंत जमीनीवरुन युद्ध करण्याचे नियम होते. परंतु आता अंतराळातून युद्ध करण्याचे नवे नियम तयार करावे लागणार आहे.
काय आहे हे नवी क्षेपणास्त्र तंत्रज्ञान?
चिनी संशोधन पत्र अॅक्टा एरोनॉटिका एट अॅस्ट्रोनॉटिका सिनिका मध्ये प्रकाशित झालेल्या अहवालात म्हटले आहे, की ही हायपरसोनिक क्षेपणास्त्रे री-एंट्री ग्लाइड व्हेईकल (RGV) तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहेत. ही वाहने मॅक 20 म्हणजेच 13000 किमी प्रति तास वेगाने उडू शकतात. इतक्या वेगाने प्रवास करणाऱ्या क्षेपणास्त्राचा मागोवा घेणे आणि त्याला रोखणे अत्यंत आव्हानात्मक बनते.
काय आहेत क्षेपणास्त्राची वैशिष्ट्ये?
– अति-उच्च गती: मॅक ५ पेक्षा जास्त वेग (ध्वनीच्या वेगापेक्षा ५ पट जास्त)
– रडार चोरी: पारंपारिक रडारवर ट्रॅक करणे कठीण
– अचानक दिशेने बदल: ग्लाइड वाहन पुन्हा प्रवेश केल्याने त्यांना रोखणे खूप कठीण होते.
– प्रक्षेपण प्लॅटफॉर्म: ही क्षेपणास्त्रे केवळ जमिनीवरूनच नव्हे तर उपग्रहांवरून देखील प्रक्षेपित केली जाऊ शकतात, ज्यामुळे ती आणखी धोकादायक बनतात.
जागतिक स्पर्धेत चीन पुढे आहे, पण एकटा नाही
हायपरसोनिक शस्त्रे कुणाकडे आहेत?
अमेरिका, रशिया, चीन, भारत आणि इतर अनेक देश हायपरसोनिक शस्त्रांच्या शर्यतीत सहभागी आहेत. अमेरिका आणि ब्रिटन 2030 पर्यंत हायपरसोनिक क्रूझ क्षेपणास्त्रे आणण्याच्या दिशेने काम करत आहेत. रशियाने आधीच अवांगार्ड सारख्या क्षेपणास्त्रांची चाचणी घेतली आहे. भारताने 2020 मध्ये HSTDV (हायपरसोनिक टेक्नॉलॉजी डेमॉन्स्ट्रेटर व्हेईकल) ची यशस्वी चाचणी केली. आता ते ब्रह्मोस-२ च्या विकासात गुंतले आहे.
हायपरसोनिकची क्षमता आणि धोके
ही क्षेपणास्त्रे पारंपारिक आणि अण्वस्त्रे वाहून नेण्यास सक्षम आहेत. त्यांचा वेग आणि अप्रत्याशित उड्डाण मार्ग त्यांना सर्वात प्राणघातक आणि थांबवण्यास कठीण शस्त्रांपैकी एक बनवतो. भविष्यात, हे तंत्रज्ञान केवळ संरक्षणाचेच नव्हे तर धोरणात्मक वर्चस्वाचे देखील एक प्रमुख साधन बनू शकते.
