Bhau Beej : यावर्षी दिवाळीच्या सणाला 21 ऑक्टोबरपासून (Diwali in 2022 calendar) सुरुवात होत आहे. पाच दिवस असणाऱ्या या सणाची (Diwali in 2022) सांगता भाऊबीजेने होते. चित्रगुप्तांची या दिवशी विशेष पूजा केली जाते. विशेषतः व्यापारीवर्गात या पूजेला खास महत्त्व आहे.
कोण आहे चित्रगुप्त-
पौराणिक कथेनुसार, चित्रगुप्ताचा जन्म ब्रह्माजींच्या मनातून झाला होता. ते देवांचे लेखापाल आहेत. माणसाच्या चांगल्या-वाईट कर्मांचा हिशेब ठेवणे हे त्यांचे काम आहे. मनुष्याला त्याच्या कर्मानुसार फळ मिळते आणि त्याच्या जीवन-मरणाचा हिशोबही कर्मानुसार लिहिला जातो.
भाऊबीजेच्या दिवशी (Bhau Beej Date) यमाने आपल्या बहिणीला वरदान दिले होते की या दिवशी जो भाऊ आपल्या बहिणीला भेट देतो त्याला अकाली मृत्यूची भीती वाटत नाही, म्हणून या सणाला यम द्वितीया म्हणतात आणि चित्रगुप्त हा मुख्यतः यमदेवाचा सहाय्यक आहे. यामुळेच भाऊबीज किंवा यमद्वितीयाच्या दिवशी चित्रगुप्तजींचीही पूजा केली जाते.
चित्रगुप्ताच्या उपासनेचे महत्त्व
मुख्यतः हिशेब ठेवण्याचे काम चित्रगुप्त करतात. त्यामुळे त्यांचे मुख्य काम लेखणीशी जोडून पाहिले जाते, म्हणूनच भाऊबीजेच्या दिवशी चित्रगुप्ताची प्रतिमा म्हणून कलम किंवा लेखणीची पूजा केली जाते. धार्मिक श्रद्धेनुसार चित्रगुप्तजींची पूजा केल्याने बुद्धी, वाणी आणि लेखनाचा आशीर्वाद मिळतो.
चित्रगुप्ताची उपासना व्यापाऱ्यांसाठी विशेष
विशेषतः व्यापारी वर्गातील लोकांसाठी हा (Diwali ) दिवस महत्त्वाचा आहे कारण या दिवशी नवीन पुस्तकांवर ‘श्री’ लिहून काम सुरू केले जाते आणि सर्व उत्पन्न आणि खर्चाचा तपशील चित्रगुप्तजींसमोर ठेवला जातो.
व्यावसायिक लोकांसाठी, हा दिवस नवीन वर्षाची सुरुवात म्हणून चिन्हांकित करतो. लोक चित्रगुप्तजींना व्यवसाय वाढीसाठी आणि आनंद आणि समृद्धीसाठी शुभेच्छा देतात. कायस्थ समाजात चित्रगुप्ताची आराध्य देवता म्हणून पूजा केली जाते.
या दिवशी (Bhau Beej in 2022) लोक चित्रगुप्त जयंती म्हणून साजरी करतात आणि लेखन-दवताची पूजा करतात. यासोबतच लोक लेखनाशी संबंधित कामेही या दिवशी बंद ठेवतात. चित्रगुप्त पूजेला दावत उपासना असेही म्हणतात.
