Asia Cup 2023 : आशियाई क्रिकेट परिषदेने या वर्षी होणाऱ्या आशिया चषक स्पर्धेच्या तारखा जाहीर केल्या आहेत. त्यामुळे भारत आणि पाकिस्तान यांच्यात सुरू असलेल्या काही मुद्द्यांपैकी एक प्रश्न सुटला आहे. यावेळी आशिया चषक हायब्रीड मॉडेलच्या आधारे होणार असल्याने पाकिस्तानही आनंदी दिसत आहे. त्यामुळे पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डाचे अध्यक्ष नजम सेठी यांनी एसीसी अध्यक्ष जय शाह यांचे कौतुक केले आहे. ACC साठी आशिया चषक स्पर्धेच्या तारखा आणि ठिकाण ठरवणे हे जरा अवघड होते. वास्तविक, आशिया चषक यंदा पाकिस्तानमध्ये होणार आहे. वर्षाच्या अखेरीस एकदिवसीय विश्वचषक भारताला यजमानपद मिळणार आहे.
रमीज राजा यांच्या कार्यकाळात वाद सुरू झाला
या दोन्ही स्पर्धांबाबत काही महिन्यांपासून भारत आणि पाकिस्तानमध्ये जोरदार भांडण सुरू आहे. गेल्या वर्षी पाकिस्तानी बोर्डाचे अध्यक्ष रमीझ राजा होते. त्याचवेळी बीसीसीआयचे सचिव जय शाह यांनी भारतीय संघ आशिया चषकासाठी पाकिस्तान दौऱ्यावर जाणार नसल्याचे जाहीर केले होते. केवळ या गोष्टीमुळे पाकिस्तानला इतके वाईट वाटले की, पाकिस्तानचा संघ सुद्धा विश्वचषकासाठी भारतात येणार नसल्याचे सांगितले होते.
भारतीय बोर्डाने आपले वक्तव्य दिल्यानंतर गप्प बसले होते, मात्र पाकिस्तानने यावर नाराजी व्यक्त केली होती. तेथून अखंड वक्तृत्व चालू होते. या सगळ्यात पाकिस्तान बोर्डात मोठे फेरबदल झाले आणि रमीझ राजा यांना खुर्ची गमवावी लागली. डिसेंबर 2022 च्या शेवटी, पाकिस्तान क्रिकेट बोर्डाचे अध्यक्ष, रमीझ राजा यांना त्यांच्या पदावरून हटवण्यात आले.
रमीझ राजा हे त्यांच्या वक्तव्यामुळे सतत वादात सापडले होते, त्याच दरम्यान ही धडक कारवाई करण्यात आली. रमीझच्या जागी नजम सेठी यांना पाकिस्तान बोर्डाचे नवे अध्यक्ष बनवण्यात आले. त्यानंतर पाकिस्तानचे पंतप्रधान शाहबाज शरीफ यांनी पीसीबीच्या या नव्या नियुक्तीला मान्यता दिली होती.
पाकिस्तानी मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, रमीजलाही काढून टाकण्यात आले कारण तो त्याच्या वक्तव्यामुळे चर्चेत आला होता. 2023 मध्ये भारतात होणार्या एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेसाठी त्यांनी धमकीचा सूरही स्वीकारला होता आणि पाकिस्तान संघाच्या गैर-सहभागाबद्दल बोलले होते. मात्र नजम सेठी यांनी पदाची सूत्रे हाती घेताच कठोर भूमिका न घेता ते सोपे घेतले आणि एसीसीची तातडीची बैठक बोलावली. तसेच याप्रकरणी आयसीसीची मदत मागितली.
पाकिस्तानच्या हायब्रीड मॉडेलला मान्यता नव्हती
बीसीसीआयला नेहमीच आशिया चषक पाकिस्तानच्या बाहेर आयोजित करायचा होता. पण पीसीबीला हे नको होतं. या सगळ्यात नजम सेठी यांनी नवा फॉर्म्युला समोर आणला. एसीसीच्या बैठकीत त्यांनी हायब्रीड मॉडेलचा प्रस्ताव मांडला. म्हणजेच भारतीय संघाने आशिया चषक स्पर्धेतील आपले सामने पाकिस्तानबाहेरील अन्य देशात खेळावेत, तर काही सामने पाकिस्तानातही व्हावेत.
नजम सेठी यांनी एसीसीच्या बैठकीत त्यांचे हायब्रीड मॉडेल सादर केले. पण सूत्रांवर विश्वास ठेवायचा झाल्यास पहिल्याच बैठकीत त्यांचा प्रस्ताव फेटाळण्यात आला. यानंतर, पीसीसीने कठोर भूमिका घेतली आणि सांगितले की जर आशिया चषकाचे यजमानपद पाकिस्तानकडून हिसकावले गेले तर ते विश्वचषक स्पर्धेचे सामने भारताबाहेर इतर ठिकाणी खेळतील. पीसीबीच्या या वक्तव्यामुळे हे प्रकरण आयसीसीसाठी आणखीनच गुंतागुंतीचे झाले आहे.
आयसीसीला हस्तक्षेप करावा लागला
अशा परिस्थितीत आयसीसीला हस्तक्षेप करणे भाग पडले. आयसीसी आणि विशेषत: बीसीसीआयला एकदिवसीय विश्वचषक हा हायब्रीड मॉडेलप्रमाणे बनवायचा नव्हता. अशा स्थितीत आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट परिषद म्हणजेच आयसीसीचे अध्यक्ष ग्रेग बार्कले आणि सीईओ ज्योफ अॅलार्डिस यांनी मे महिन्याच्या अखेरीस दोन दिवस पाकिस्तानचा दौरा केला.
आयसीसीचे अध्यक्ष आणि सीईओ पाकिस्तान बोर्डाकडून या वर्षीच्या एकदिवसीय विश्वचषकासाठी भारत दौऱ्यावर पाकिस्तान संघ पाठवण्याचे आश्वासन घेण्यासाठी लाहोरला पोहोचले होते. तसेच पाकिस्तान आपल्या सामन्यांसाठी हायब्रीड मॉडेल लागू करण्याचा आग्रह धरणार नाही, असे आश्वासन हवे आहे. आयसीसीचे अध्यक्ष आणि सीईओ यांच्या या भेटीचाही फायदा झाला आणि पाकिस्तानने विश्वचषकात सहभागी होऊन भारतातच सामने खेळण्यास सहमती दर्शवली.
आयसीसीची आज्ञा मानून पाकिस्तानला काय फायदा?
आता इथे बघायची गोष्ट म्हणजे यात पाकिस्तानचा काय फायदा झाला आणि ते इतक्या लवकर कसे मान्य झाले? येथे नमूद केले जाऊ शकते की पाकिस्तान बोर्डाने आयसीसीच्या अधिकाऱ्यांशी एसीसीशी बोलण्याची आणि हायब्रीड मॉडेल अंतर्गत आशिया चषक आयोजित करण्याची परवानगी देण्याची अट घातली होती.
दुसरीकडे, एसीसी आणि बीसीसीआयही पाकिस्तान बोर्ड आणि आयसीसीच्या अधिकाऱ्यांमधील चर्चेच्या निकालाची वाट पाहत होते. मग काय, आयसीसीचे अधिकारी बोलले आणि एसीसीने सहमती दर्शवली. या अंतर्गत एसीसीचे अध्यक्ष जय शाह यांनी आशिया कपच्या हायब्रीड मॉडेलला मान्यता दिली.
त्या बदल्यात पाकिस्ताननेही भारतात येऊन विश्वचषक खेळण्याचे मान्य केले. अशाच प्रकारे भारत आणि पाकिस्तान यांच्यातील आशिया चषक आणि एकदिवसीय विश्वचषकाचा प्रश्न आयसीसीच्या मध्यस्थीनंतर सोडवला जाऊ शकतो. आता आशिया चषक आणि एकदिवसीय विश्वचषक स्पर्धेचे संपूर्ण वेळापत्रक प्रलंबीत आहे.