Monsoon Updates: मान्सूनशी संबंधित दोन बातम्या समोर आल्या आहेत. पहिल्या बातमीत असे म्हटले आहे की ऑगस्टच्या पहिल्या दोन आठवड्यात मान्सूनचा पाऊस सामान्यपेक्षा 36% कमी आहे. हा प्रकार घडला आहे कारण मान्सूनचा ब्रेक सुरू असून त्यात देशातील काही भाग वगळता पाऊस थांबला आहे. दुसरी बातमी एल-निनोची आहे. यामध्ये ऑस्ट्रेलियाच्या हवामान विभागाने म्हटले आहे की, सप्टेंबर ते नोव्हेंबर या कालावधीत एल-निनोचा प्रभाव जगावर दिसून येईल. या दोन्ही बातम्या आपण सविस्तर ह्या पोस्टमध्ये जाणून घेऊयात.
यंदाच्या पावसाळ्यात कमी पाऊस झाला. एका अहवालात असे म्हटले आहे की, ऑगस्टच्या पहिल्या दोन आठवड्यात कमी पाऊस झाल्यामुळे देशात मान्सूनचा पाऊस 36 टक्के कमी झाला आहे. याशिवाय उत्तर-पश्चिम, मध्य आणि दक्षिण भागात पावसाची कमतरता 70 टक्क्यांवर पोहोचली आहे.
अहवालात असे म्हटले आहे की, नैऋत्य मान्सून सध्या हिमालयाच्या पायथ्याशी आणि आसपासच्या भागात सक्रिय आहे, तर खरीप पिकांच्या पेरण्या पूर्ण झाल्यामुळे देशाच्या इतर भागात सक्रिय होणे अत्यंत आवश्यक आहे. या भागात 90 टक्के पर्यंत आहे. पेरणीनंतर पिकांना सिंचनाची गरज असते. पिकांना वेळेवर पाणी न मिळाल्यास सुकण्याचा धोका आहे.
चालू खरीप हंगामात, सरकारने 158.06 दशलक्ष टन अन्नधान्य उत्पादनाचे उद्दिष्ट ठेवले आहे, ज्यामध्ये 111 दशलक्ष टन तांदूळ, 9.09 दशलक्ष टन कडधान्ये, 13.97 दशलक्ष टन तृणधान्ये आणि 24 दशलक्ष टन मका यांचा समावेश आहे. अशा स्थितीत हे उद्दिष्ट साध्य करण्यासाठी पिकांना पुरेसे सिंचन आवश्यक आहे. पाणीटंचाई निर्माण झाल्यास सरकारचे लक्ष्य पूर्ण होणार नाही आणि संपूर्ण देशाला टंचाईचा सामना करावा लागेल.
अद्यापपर्यंत या पिकांवर कोणताही वाईट परिणाम दिसून येत नाही परंतु भविष्यात धोका निर्माण होऊ शकतो. तज्ज्ञांच्या मते सध्या पिकांना कीड आणि रोगांची मोठी भीती आहे. आसाममध्ये तागावर केसाळ सुरवंट, गुलाबी बोंडअळी, पांढरी माशी, कापसावर थ्रिप्स आणि जॅसिड्स आणि पंजाबमध्ये भातावरील स्टेम बोअरर. याशिवाय महाराष्ट्रातील मक्यावरील आर्मी अळीचा धोका आहे. संपूर्ण देशात खते आणि कीटकनाशकांची उपलब्धता पुरेशी आहे, त्यामुळे शेतकऱ्यांनी काळजी करण्याचे कारण नाही, असे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
एल निनोबद्दल वाईट बातमी
दुसरी बातमी एल-निनोची आहे. याबाबत ऑस्ट्रेलियाच्या हवामान विभागाने म्हटले आहे की, एल-निनोचा प्रभाव सप्टेंबर ते नोव्हेंबर दरम्यान दिसून येईल. यामुळे जगातील अनेक भागात हवामान कोरडे राहील. यापूर्वी जागतिक हवामान संघटनेने सांगितले होते की, यावेळी सात वर्षानंतर एल-निनोचा गंभीर परिणाम दिसून येईल. जगाच्या दक्षिणेकडील भागात एल-निनोचा प्रभाव प्रभावीपणे दिसून येत असल्याचे सांगण्यात आले आहे.